مدعیان این خبر به آیه 25 سوره فتح استناد کرده و با ارائه ترجمه آیه یا ترغیب و تشویق مخاطبان به مطالعه آن، چنین القا می کنند که این آیه درباره فاجعه منا است و دقیقا حوادث روی داده در منا را بیان می کند درحالی که شان نزول این آیه ماجرایی کاملا متفاوت دارد.
گروه قران و معارف خبرگزاری شبستان در همین رابطه گفتگویی داشته است با حجت الاسلام علیرضا شاه فضل، از کارشناسان قرانی شبکه قران و معارف و مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی کاشان که علاوه بر تخصص در مسایل قرانی، خود از حافظان قران کریم است. آنچه در ادامه می خوانید پاسخ حجت الاسلام شاه فضل به این شبهه و تبیین عدم ارتباط آیه 25 سوره مبارکه فتح با فاجعه منا است.
آیه 25 سوره فتح می فرماید: (هُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ الْهَدْیَ مَعْکُوفاً أَنْ یَبْلُغَ مَحِلَّهُ آنها (دشمنان شما) کسانى هستند که کافر شدند، و شما را از (زیارت) مسجد الحرام و رسیدن قربانی هایتان به محل قربانگاه باز داشتند.
این آیه در رابطه با ماجرای فتح مکه است. زمانی که مسلمانان مکه را فتح کردند عده ای از اطرافیان پیامبرصل الله علیه و آله اینگونه شعار دادند که امروز روز انتقام است و ما باید به خاطر این که مشرکان مکه ما را آزار و اذیت کرده و اجازه نمی دادند تا در مسجد الحرام عبادت کنیم امروز پیروز شده ایم، از ایشان انتقام بگیریم.
اما پیامبرصل الله علیه وآله به حکم همین آیه اعلام کردند که امروز روز مرحمت است: «الیوم، یوم المرحمه!» و این عبارت تاریخی ازرسول خدا صل الله علیه وآله ثبت و نقل شده است.
به همین دلیل پیامبر دستور عفو عمومی داده و فرمودند: ما در این هیچ مرد، هیچ زن و هیچ کودکی را مورد تعرض قرار نمی دهیم و تمامی مشرکین امروز در امان هستند. حتی کسانی که مایل نیستند اسلام را بپذیرند و می خواهند به کفر و شرک خود باقی بمانند به خانه ابوسفیان بروند. این در حالی است که ابوسفیان سردسته مشرکان مکه بود.
قران این واقعه را نقل کرده است و می فرماید: «هُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ الْهَدْیَ مَعْکُوفاً أَنْ یَبْلُغَ مَحِلَّهُ » اینان کسانی هستند که کفر ورزیدند و شما را از ورود به مسجدالحرام باز داشتند اما در ادامه آیه فرموده است:« وَ لَوْ لا رِجالٌ مُؤْمِنُونَ وَ نِساءٌ مُؤْمِناتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَؤُهُمْ فَتُصِیبَکُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَیْرِعِلْمٍ» هر گاه مردان و زنان با ایمانى در این میان بدون آگاهى شما زیر دست و پا، از بین نمىرفتند که از این راه عیب و عارى نا آگاهانه به شما مىرسید» خداوند هرگز مانع این جنگ نمىشد و شما را بر آنها مسلط مىساخت...
این آیه اشاره به گروهى از مردان و زنان مسلمان می کند که به اسلام پیوستند ولى به دلایلی قادر به مهاجرت نشده و در مکه مانده بودند. بنابراین اگر شما بخواهید از مشرکان انتقام بگیرید ممکن است که به آنها نیز ظلمی روا داشته شود به همین دلیل برای این که این ظلم نسبت به آن زنان و مردان بی گناه اتفاق نیفتد شما همگان را ببخشید و نسبت به هیچ کس تعرضی نداشته باشید.
فلذا عبارتی که می فرماید: « لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَؤُهُمْ فَتُصِیبَکُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَیْرِعِلْمٍ » - این که شما آنها را نشناسید و آنها را زیردست و پا له کنید- این عبارت خطاب به مسلمانان است که ممکن است شما عده ای بی گناه را زیر دست و پا له کنید و برای این که این اتفاق نیفتد عفو عمومی اعلام کنید و متعرض کسی نشوید.
حالا ممکن است عده ای چون در این آیه اشاره شده که عده ای زیر دست و پا له می شوند، ناآگاهانه و یا از روی تعمد خواسته اند این موضوع را به حادثه منا ارتباط دهند اما با توجه به شان نزول آیه و مفهومی که در کلمات آیه وجود دارد مراد آیه ماجرای فتح مکه است و ربطی به منا ندارد.