عقیق: مریم سادات آجودانی: در حالی که ۱۰۰ روز تا اربعین حسینی باقی مانده است، کمیته‌های مختلف ستاد مرکزی اربعین فعالیت خود را آغاز کرده‌اند تا برای حضور میلیون‌ها ایرانی در بزرگ‌ترین اجتماع شیعیان در عراق برنامه‌ریزی کنند.
امسال عراق محدودیتی در زمینه پذیرش زائران اربعین اعلام نکرده و زائران ایرانی همچون زائران سایر کشورها بدون محدودیت کرونایی یا تعداد زائران، می‌توانند در حماسه عظیم اربعین شرکت کنند.
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در اربعین امسال باید مورد توجه قرار گیرد، وضعیت مرزهای زمینی است. چرا که بیش از ۹۰ درصد زائران اربعین به صورت زمینی وارد عراق می‌شوند. مرز مهران به عنوان اصلی‌ترین مرز هر ساله بیش از ۶۰ درصد زائران اربعین را به عراق می‌فرستد. اما آیا زیرساخت‌های مرزهای زمینی برای پذیرش میلیون‌ها زائر در یک بازه زمانی مشخص آماده است؟
زیرساخت‌های مرز مهران آماده تردد میلیونی زائران اربعین نیست
در هفته‌های گذشته که طرف عراقی، ساعاتی مرز مهران را بست، بسیاری از زائران ساعت‌ها پشت مرز مهران و در نقطه صفر مرزی معطل و به دلیل نبود امکانات لازم در مرزها با مشکلاتی مواجه شدند.
فراهانی، یکی از زائرانی که در آن ایام پشت مرز مهران بیش از پنج ساعت معطل شده بود، می‌گوید: در مرز مهران امکانات مناسبی برای حضور طولانی‌مدت زائران نیست. حتی در ایام اربعین هم که موکب‌ها برپا می‌شوند، پشت مرزها خدمات مناسبی پیش‌‌بینی نمی‌شود که امسال با توجه به گرمای هوا، به طور حتم مشکلات نیز بیش‌تر خواهد شد و تحمل زائران برای انتظار در خروجی‌ها کاهش خواهد یافت.
آب بسته بندی در مرزهای زمینی برای ایام اربعین ذخیره می‌شود
موکب‌های اربعینی امسال برای خدمات‌رسانی در مرز مهران پررنگ‌تر حاضر می‌شوند و به گفته مسؤولان ستاد بازسازی عتبات، امسال در کنار ارائه خدمات بهتر در مرزهای زمینی به ویژه مرز مهران، به وضعیت آبرسانی در مرزها هم توجه ویژه خواهد شد. پس آب آشامیدنی بسته‌بندی شده در مرزها ذخیره می‌شود.
یکی از مشکلاتی که در مرز مهران موجب نارضایتی زائران نه فقط در ایام اربعین، بلکه در طول سال می‌شود، نبود سایه‌بان مناسب یا حتی جایی برای استراحت آن‌ها در صورت معطلی پشت مرزهاست. گرمای بالای ۴۰ درجه در ایام اربعین امسال، زائران را دچار مشکل خواهد کرد.
احتمال بازگشایی مرز سومار به عنوان مرز کمکی برای تردد زائران اربعین ۱۴۰۲
در اربعین ۱۴۰۲ در کنار مرز مهران که بیش‌ترین تردد را دارد، مرزهای چذابه، شلمچه و خسروی هم فعال خواهد بود و حتی در جلسات ستاد مرکزی اربعین به بازگشایی مرز سومار به عنوان مرز ذخیره هم اشاره شده است تا با بازگشایی این مرز، ازدحام جمعیت کم شود. البته سال گذشته مرز سومار برای جابجایی وسایل و تجهیزات موکب‌ها بازگشایی شد و ماشین‌های حامل وسایل موکب‌های ایرانی مستقر در عراق از طریق این مرز عبور کردند. با این حال، به نظر می‌رسد که مرز سومار برای پذیرش زائر آماده نباشد. مسیر منتهی به این مرز هم از نظر جاده‌ای چندان ایمن‌سازی نشده است. این محور، آسفالت نیست و از تابلوهای راهنمای کمی برای هدایت زائر استفاده شده است.
مرز شلمچه، آماده‌ترین مرز برای تردد زائران اربعین
در حالی که ۱۰۰ روز تا اربعین حسینی باقی مانده است، مرز شلمچه به دلیل وجود زیرساخت‌های مناسب، برای تردد زائران آمادگی بیش‌تری دارد. این مرز، فاصله اندکی تا شهر دارد و از طرفی هم مسؤولان برپایی موکب اربعین در خوزستان از هفته‌های گذشته برای برپایی بیش از ۲۰۰ موکب در خوزستان اعلام آمادگی کرده‌اند.
بیش‌تر زائران از مرزهای شلمچه و چذابه در خوزستان، عازم کربلا می‌شوند. به همین دلیل بیش از نیمی از موکب‌ها در مرز شلمچه مستقر خواهند شد. علاوه بر این، ظرفیت پارکینگ در مرزهای جنوبی قرار است ۲ برابر شود که مسؤولان مربوطه در حال آمادگی زیرساخت‌های آن هستند. بنابراین افرادی که با وسایل شخصی عازم خوزستان می‌شوند، می‌توانند خودروهای شخصی را در پارکینگ‌های آنجا قرار دهند.
امکانات مرز خسروی ۲ برابر می‌شود
مرز خسروی هم که از سال گذشته به طور رسمی در ایام اربعین به بهره‌برداری رسید، در استان کرمانشاه است. این مرز با وجود ایجاد امکانات رفاهی مناسب ۲۴ ساعته نبود و به همین دلیل، چندان مورد استقبال زائران در اربعین ۱۴۰۱ قرار نگرفت. البته نبود وسایل حمل و نقل عمومی در آن طرف مرز هم از دیگر دلایلی بود که زائران کم‌تر مرز خسروی را برای خروج از کشور انتخاب کردند.
مرز خسروی
البته امسال در کنار افزایش ظرفیت و تعداد گیت‌های خروجی، وسایل حمل و نقل عمومی در خاک عراق هم بیش‌تر می‌شود و مذاکراتی برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی کشورمان برای انتقال زائران ایرانی از مرز خسروی تا پارکینگ‌های عراق انجام شده است. هرچند طرف عراقی، هنوز موافقت نهایی‌اش را اعلام نکرده است.
طرح اسکان موقت و ایجاد مجموعه‌های خدمات رفاهی و پذیرایی و همچنین راه‌اندازی آشپزخانه‌های مرکزی با ظرفیت طبخ روزانه ۱۰ هزار پرس غذا هم از دیگر اقداماتی است که مسؤولان وعده‌اش را تا اواخر مرداد امسال داده‌اند. البته به گفته مسؤولان ستاد مرکزی اربعین، امکانات مرز خسروی نسبت به سال گذشته ۲ برابر می‌شود و در این صورت، مرز خسروی می‌تواند به مرز اصلی برای تردد زائران تبدیل شود.
گشایش ۲ مرز فقط در ایام اربعین
سال گذشته مرز باشماق در کردستان و تمرچین در آذربایجان غربی هم برای تردد زائران اربعین بازگشایی شد که البته محدودیت‌هایی برای عبور از این مرز اعمال شد. زائران فقط امکان عبور گروهی از مرز را داشتند و تعداد وسایل حمل و نقل عمومی در خاک عراق هم محدود بود و فقط در برخی ساعات، می‌شد از مرز گذشت. به همین دلیل این ۲ مرز فقط برای زائران این استان‌ها یا استان‌های همجوار مورد استفاده قرار می‌گیرد و شاید کم‌تر از ۵ درصد زائران در اربعین سال گذشته از این مرزها وارد عراق شدند.
مرز تمرچین
امسال هم قرار است این مرزها بازگشایی و موکب‌های پذیرایی در این ۲ مرز هم استقرار یابد تا زائران استان‌های شمال غرب کشور، بتوانند از مرزهای تمرچین و باشماق به عراق بروند.
با توجه به بسته بودن این ۲ مرز برای تردد زائران عتبات، امکانات خاصی در حال حاضر در این مرزها مستقر نیست. اما قرار است در ایام اربعین در هر کدام از این مرزها بیش از ۵۰ موکب به همت استانداری‌هایشان راه‌اندازی شود. افزایش رسیدگی به این مرزها چنان است که حتی مسؤولان ستاد اربعین پیشنهاد می‌کنند زائران برای جلوگیری از معطلی یا حتی گرمازدگی از این مرزها وارد عراق شوند.
به گزارش فارس، در اربعین امسال ۶ مرز مهران، خسروی، شلمچه، چذابه، تمرچین و باشماق برای تردد زائران اربعین فعال است. با توجه به اینکه نیمه شهریور، اربعین است، پذیرش زائران از اواخر مردادماه آغاز خواهد شد و همه علاقه‌مندان زیارت اربعین باید در سامانه سماح نام‌نویسی کنند.