۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۷ : ۰۹
عقیق: حجتالاسلام مرتضی وافی، دینپژوه و استاد معارف اسلامی درباره جایگاه و عظمت غدیر در اندیشه اسلامی به خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس گفت: درباره موضوع غدیر و این عید بزرگ اسلامی، بیشتر آثار و تحقیقات به جنبه جدلی آن پرداختند. به تعبیری پژوهشگران در پی اثبات تاریخی وقوع این رویداد بزرگ بودند و شاید به نکاتی که در دل چنین واقعه مهمی نهفته است، کمتر توجه شده است. اگر کتب شیعیان و غیرشیعیان را بخوانیم، آنقدر تواتر واقعه غدیر بیش از حد است که انکار آن مثل نادیده گرفتن خورشید در وسط ظهر است.
دو موضوع مغفول
وی افزود: با تمام این اوصاف، در دل این واقعه تاریخی نکاتی وجود دارد که پرداختن و توجه به آن اهمیت غدیر را برای ما دوچندان میکند. اول اینکه، در چنین مناسبتهایی گرچه موضوع را شرح میدهیم، اما از دو مسأله معمولاً غفلت میکنیم. اول اینکه نسبت خودمان با آن رویداد چگونه است و دوم اینکه چه راهکار و طرحی را باید پیگیری کنیم تا ارتباطمان با صاحبان آن مناسبتها بیشتر و نزدیکتر شود. به تعبیری در مجالسِ غدیر ما تنها به ذکر فضائل اهلبیت و بالاخص حضرت امیرالمؤمنین مشغول میشویم که در جای خود صحیح است، اما کمتر بدان میپردازیم که چگونه میتوان خود را به این فضائل نزدیک کرد.
غدیر، اوج یک سیر تاریخی است
این استاد معارف اسلامی اشاره داشت: نکته دوم این است که آیا واقعه غدیر اتفاق یک روزه بود، یا یک واقعه تاریخی؟ در کتاب «بشارةالمصطفی لشیعةالمرتضی» مرحوم عمادالدین طبری از علمای شیعه، با بررسیهای خود نشان داده که پیامبر بعد از بعثت بارها و به شکل مکرر موضوع جانشینی حضرت امیر را در مواضع مختلف و به بهانههای گوناگون بیان کردهاند و غدیر در این راستا، نقطه اوج این رسالت است. حتی بعد را غدیر و بازگشت پیامبر از حج، ایشان در سه جای دیگر موضوع جانشینی امام علی را مطرح کردند.
پشت پرده فتنهانگیز
وافی گفت: نکته سوم غفلت از یک پشتپرده تاریخی است. در طول تاریخ اسلام، همواره جریان نفاق با همکاری یهود دست به توطئههای فراوانی زده و توانسته در برخی زمینهها، ضرباتی را بر پیکره اسلامی وارد سازد. از این جهت شناخت یهود و فهم جریانشناسی آن در طول تاریخ دارای موضوعیت و اهمیت بسیار زیادی است. نکته بعدی درباره غدیر، جنبه انطباق آن با تاریخ است؛ یعنی ما میتوانیم از واقعه غدیر و اتفاقات پس از آن مثل انکار آن از سوی برخی افراد، به این جنبه انطباقی برسیم که نشستن پای درس غدیر میتواند روشنکننده موضع ما در بخشهای مختلف زندگیمان باشد.
امت و امامت در غدیر
او ادامه داد: در غدیر موضوع «امت و امامت» به وسیله پیامبر تبیین شد، بدین معنا که وقتی حضرت رسول از عباراتی نظیر «وانصر من نصره» یا «الهم وال من والاه» استفاده میکند، این امامت در جامعه حول محور ارتباط قلبی افراد و محبتشان به «ولی» میچرخد. اینکه گفته میشود، غدیر صرف یک واقعه تاریخی نیست، بدین معنی است که تاریخ مصرف ندارد، بلکه یک سیر همیشگی تا روز قیامت است، پس اهمیت دیگر غدیر در امتداد آن است.