۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۱۱
عقیق:
رضا صیادی- محرم و صفر سال ۹۹ با همه فراز و نشیب ها و سختی های ناشی از کرونا به پایان رسید. هیئت های عزاداری ، با وجود این بیماری منحوس توانستند با ابتکار عمل و خلاقیت مجلس عزای سالار شهیدان را با رعایت همه دستورالعمل های بهداشتی برپا کنند. دکتر محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی در آخرین روز ماه صفر ، در گفت و گوی اختصاصی با عقیق ضمن بیان خداقوت به همه هیئت ها، توجه ویژه به فرهنگ هیئت را از اولویت های مجلس یازدهم دانست.
مشروح این گفت و گو را ببینید:
*آقای دکتر! حالا که محرم و صفر را با تمام فراز و نشیب های ناشی از کرونا پشت سرگذاشتیم و از این امتحان سربلند بیرون آمدیم، می خواهیم نگاهی داشته باشید به نقش هیات در زندگی مردم و اهمیت و اثر آن در جامعه امروزی.
قبل از هرچیز جا دارد خداقوتی به همه دوستان و عزیزان هیاتی ها بگویم و از آن ها تقدیر کنم که در این شرایط ویژه توانستند با رعایت تمام ضوابط و مقررات، یاد و نام شهدای کربلا را مثل همیشه زنده نگه دارند. اما در بحث محرم و صفر همانطور که حضرت امام فرمودند: "محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است"، ما نیز به این سخن باور داریم و می بینیم که همه مردم این سرزمین، محبان اهل بیت و تمام شیعیان اقصی نقاط عالم در این این ایام دلشان به طور ویژه برای اباعبدالله می تپد. الحمدالله، فرهنگ امام حسین(ع) و فرهنگ هیات به دور از همه آن بحث هایی است که در تشکل های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی با سلایق متفاوت وجود دارد. به واقع وقتی بحث کربلا و سید الشهدا به میان می آید، همه این سلایق به کنار رفته و همه مردم از هر قوم و گرایشی از کودک 6 ماهه گرفته تا یک پیرمرد چند ده ساله و از افراد غنی تا افراد فقیر، همه و همه یکپارچه زیر یک علم جمع می شوند. کسانی که امکانات مادی دارند در محرم وارد عمل می شوند و حتی نیازمندان نیز در سایه فرهنگ عاشورا، هرآنچه دارند را انفاق می کنند.
از ما می پرسید اثر هیات کجاست؟ من هم می گویم اثر هیات همه ی فرهنگی است که در دوران دفاع مقدس شکل گرفت. فرهنگی که ما امروز به عنوان فرهنگ جهاد و شهادت، بسیج و به عنوان شجاعت یک ملت و آزادگی و استقلال یک کشور از آن نام می بریم؛ به واقع همه این ها حاصل فرهنگ اهل بیت و هیات است که بچه های ما توانستند به صورت منسجم و تشکیلاتی از زمان دفاع مقدس تا به امروز بصورت جهادی در خدمت مردم باشند، بنابراین هیات بزرگترین تشکلی است که در دل همه مردم جا دارد و محور وحدت ما و سبک زندگی ماست.
*یک تصور غلط برای عده ای وجود دارد مبنی بر مدیریت هیاتی یا مدیریت بی نظم! از شما که همواره مدیریت جهادی را مطرح می کنید و شاید بتوان این مدیریت را مرتبط با مدیریت هیاتی دانست، می خواهیم مدیریت هیات را برایمان تعریف کنید؟
اصطلاحی وجود دارد که می گویند کار هیاتی اما کار هیاتی یعنی کار دسته جمعی نه کار بی نظم؛ ما خودمان از همان دوران کودکی بچه هیات بوده و دیده ایم که مجموعه هیات همواره کار تشکیلاتی انجام می دهد. مگر یک هیات می تواند بدون کار تشکیلاتی، اهدافش را پیش ببرد و مجلس را بگرداند؟ همین که هیاتی ها کار جمعی انجام می دهند، نشانگر آن است که کار جمعی را خوب بلدند. مثلا ما امسال محرم و صفر را در کرونا گذراندیم و حالا با نگاهی به هیات ها می بینیم که با مدیریتی دقیق توانستند به خوبی از پس همه چیز برآیند. ستاد مرکزی کرونا دستوراتی را داد و این دستورات برای همه جا بود ولی هیاتی ها، اماکن مذهبی و عتبات متبرکه و امامزاده ها و کلا همه آن هایی که نام فرهنگ اهل بیت، هیات و مسائل دینی و مذهبی را در خود گنجانده بودند، به بهترین شکل دستورالعمل ها را رعایت کردند و حتی بقیه قشرها و تشکل ها مثل این تشکل رعایت نکردند و عملا هیات ها سرآمد تمام تشکل ها بودند، کما اینکه برخی دستورالعمل ها شب آخر به دست هیاتی های می رسید اما با این حال خودشان را مکلف به رعایت تمام ضوابط می دانستند. بنابراین در هیات ها انضباط وجود داشت که توانستند در کمترین زمان ممکن، مقدمات را فراهم کنند؛ تشکیلاتی وجود داشت که توانستند ضوابط را به بهترین نحو ممکن به اجرا درآورند و درنتیجه مدیریتی اساسی حاکم بود. ضمنا من معتقدم چون در این بخش، نیروهای جوان درحال فعالیت هستند، هیاتی ها توانستند توانایی های خودشان را بطور واضح و شفاف به همگان نشان دهند.
*هیاتی ها گلایه ای دارند که چرا امسال به رغم از دست دادن سفر اربعین، ستاد ملی کرونا برای زیارت حرم امام رضا(ع)در ایام شهادت ایشان کاری نکرد و این درحالی بود که سفرهای شمال برقرار بود؟ اینطور به نظر می رسد که تصمیم گیری ها چندان منصفانه نیست!
این نقد را وارد می دانم؛ حتی زمانی که بحث مساجد پیش آمد، گفتم خوب است که ستاد کرونا دستورالعمل مربوط به مساجد را بدهد و از مساجد بخواهد تا به جای تعطیلی نماز جماعت، مقررات خود برای رعایت یک نماز استاندارد از نظر مسائل بهداشتی را معرفی کنند و هر مسجدی که توانست رعایت کند، نماز برقرار باشد و اگر نتوانستند رعایت کنند که نماز برقرار نباشد، چون نه شرع به ما اجازه می دهد و نه مسجدی ها خلاف قوانین عمل می کنند. الان هم نقد شما وارد است و علتش هم آن است که من معتقدم هیاتی ها و مساجد تمام دستورالعمل ها را رعایت کردند و بعضی از اقشار واقعا رعایت نکردند و همین باعث شد که انصاف در نوع دستورالعمل ها یک جاهایی رعایت نشود و این تفاوت مشهود بود.
*یعنی شما با بازگشایی حرم ها موافقید؟
الان با نگاهی به رواق ها و صحن های حرم امام رضا(ع) می بینید که نظم برقرار است، سایه بان، فرش ها و ...، طبق دستورالعمل هاست و کاملا مشخص است که در فرش های بیرون و فضای باز چند نفر باید بنشیند. همچنین در رواق ها نیز به خاطر نوع جریان هوا این امکان وجود دارد. چه بساکه من نیز معتقدم در برخی جاها، سخت گیری های بیش از اندازه اتفاق افتاد که انشالله بتوان فضا را بیشتر از این آماده کرد. مثلا چندماهی مردم در بیرون از صحن ها یعنی در خیابان و با تراکم می ایستادند اما وقتی این ها به داخل صحن ها آمدند و پراکنده شدند، قطعا بهتر بود؛ تصمیمی که تازه چندماه بعد گرفته شد. من از حرم ها خواهش می کنم که خودشان هم فعال باشند و جلساتی با ستاد کرونا بگذارند و استانداردسازی کنند تا فرصت را بهتر از گذشته دراختیار مردم بگذارند و مردم بتوانند از فرصت های معنوی خودشان استفاده کنند. شاید در این شرایط سخت اقتصادی، مردم نیاز بیشتری به تقویت خود در این بعد داشته باشند. البته قرار نیست و نباید مشکلات اقتصادی کشور را رها کنیم و باید این مشکلات را سامان دهیم و ما مصمم هستیم که در این بخش حرکت های خودمان را درچارچوب وظایف مجلس انجام دهیم.
*شما زمانی که در شهرداری فعالیت داشتید، همواره به عنوان شهردار تهران حامی هیات ها بودید، می خواهیم بدانیم که آیا امروز در مجلس فضایی برای ارتباط با هیات ها وجود دارد و مجلس می تواند هیات ها را تقویت کند؟ آیا اصلا برنامه ای در این زمینه وجود دارد؟
بله حتما. به هرحال ما دو موضوع اولویت دار تحت عنوان اقتصاد و مسائل فرهنگی در مجلس داریم که طبیعتا در اولویت فرهنگی مجلس، نگاه ویژه ای با محوریت مساجد و هیات ها نیز وجود خواهد داشت، زیرا هیات ها نشان داده اند که فقط روضه نمی خوانند و در مباحث فرهنگی نیز حضوری فعال دارند. در همین شرایط کرونا نیز در بحث کمک های اجتماعی و کمک به مردم، شاهد اتفاقات بسیار خوبی از جانب مساجد و هیات ها بودیم. از فعالیت در محیط های بیرون گرفته تا بحث ساماندهی پرستارانی برای کمک به بیمارستان ها، تهیه غذا برای مراکز درمانی، تهیه ماسک و گان در مساجد و مواردی مشابه که نشان از فعالیت گسترده فرهنگی و مذهبی آن ها دارد. بنابراین ما هم در مجلس بنا به دو اولویت اقتصاد و فرهنگ، حتما هیات ها را موردتوجه قرار خواهیم داد. در این مسیر نیز اگر هیات ها نظرات و پیشنهاداتی دارند و فکر می کنند که مجلس می تواند از طریق قانون گذاری و نظارت، به بخشی از این کارها کمک کند، به ما اعلام کنند و ما هم حتما در خدمتشان هستیم.
*خود شما در دوران جوانی کدام هیات می رفتید و به قول معروف، بچه کدام هیات بودید؟ کمی از تجربه شخصی تان برایمان بگویید.
ما از دوران مدرسه، مسجدی داشتیم به نام مسجد صاحب الزمان که همیشه در آن مسجد دعای کمیل و دعای ندبه برگزار می شد. قبل از همه می آمدیم و سماور و چای را برقرار کرده و دعاها را آماده می کردیم. خاطرم هست در دوران انقلاب نیز جلسات قرآنی برگزار می شد. بعد از آن هم در دوران دفاع مقدس، همین بچه هیاتی ها بودند که از فعالیت های مذهبی در مدرسه و مسجد راهی جبهه شدند و حالا هم در هرکجایی که هستند توانسته اند اثرگذار باشند. البته من نمی خواهم دیگران را زیر سوال ببرم اما واقعا بچه های مسجد، طوری تربیت شده بودند که اهل تداوم و اثرگذاری در کارشان بودند و این موضوع در سبک زندگی آن ها نیز تاثیرگذار بود و توانست پایه تربیتی آن ها باشد.
* ماه صفر به پایان رسید و بچه هایی که در هیات امام حسین(ع) کار می کردند، حالا بعد از دو ماه کار پرفشار باید سیاهی هیات هایشان را جمع کنند، لطفا اگر نکته ای دارید، مستقیما به خود دوستان هیاتی بفرمایید.
اولا خداقوت می گویم و دست همه آن ها را می بوسم، مخصوصا امسال که با ابتکارات خودشان نشان دادند که هیچ چیزی مانع از حضورشان و اینکه پرچم امام حسین، فرهنگ شهادت و اهل بیت را سردست نگه دارند، نمی شود و برای اینکه همیشه این خیمه ها برپا باشد، از هیچ تلاش و ابتکاری دریغ نکردند. ان شاءلله که این تلاش ها، ذخیره آخرت و باعث آبرو و عزتشان در این دنیا شود. اما مهمترین نکته ای که در شرایط سخت امروز جامعه می بینم، این است که هیاتی ها باید اولین کسانی باشند که گره از کار مردم باز می کنند. اساس انقلاب ما، دو رکن اساسی داشته است، یکی اعتقاد به سنت های الهی که در مکتب قرآن و هیات ها وجود دارد و دیگری مردم مداری و ارزش قائل شدن برای مردم است که باید در هیات ها وجود داشته باشد. هیات عملا به معنای گره گشایی است و ما نیز این را از مکتب اهل بیت فهمیده ایم. چه بسا که مردم هم به همین طریق جذب هیات می شوند.