کرونا هیأتی‌ها را از لاک فردی و اجتماعی خارج می‌کند

عقیق:عصر روز گذشته پنجشنبه ۱۶ مردادماه، گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت همزمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت با سخنرانی حجت‌الاسلام پناهیان استاد حوزه و دانشگاه، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، حسین یکتا مسئول جمعیت امام رضایی‌ها و عبودتیان و با حضور مدیرانی از ۸۰ شهرستان کشور به همت جامعه ایمانی مشعر برگزار شد. 

حجت‌الاسلام پناهیان استاد حوزه و دانشگاه در این مراسم با اشاره به اینکه شرایط جدید ایجاد شده در هیأت‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا، محلی برای رشد خلاقیت و روش‌های نو برای پاسداشت عزای امام حسین(ع) است اظهارداشت: ممکن است امسال عزاداری به شیوه سنتی و در مکان‌های بسته برگزار نشود اما یقیناً فرصت بیشتری برای هیأتی‌ها ایجاد شده است تا با ذوق و خلاقیت بتوانند از این تهدید، فرصت بسازند.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه سال‌هاست این گله مطرح می‌شود که چرا هیأت‌ها در محیط بسته عزاداری برگزار می‌کنند تصریح کرد: اعتراض‌های بسیاری صورت می‌گرفت که چرا هیأت های عزاداری بیرون از حسینیه‌ها نمی‌روند تا گریه‌های آنها دیده شود یا در خیابان‌ها دسته عزاداری برپا نمی‌کنند که امسال این فرصت ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه امسال این موقعیت پدید آمده است که نوع مراسم عزاداری را تغییر دهیم گفت: این سوال مطرح می‌شود که اصل عزاداری در فضای باز برگزار شدن است یا در فضای بسته؟ پاسخ این است که اصل عزاداری به برگزاری در فضای باز است یا این سوال مطرح می شود که عزاداری در خلوت باید برگزار شود یا در فضای علنی؟ پاسخ این است اصل عزاداری به برگزاری در فضای علنی است.

پناهیان با اشاره به اینکه برخی تصور می‌کنند عزاداری مانند نماز شب است و نجوای عارفانه باید داشته باشند تصریح کرد: عزاداری باید علنی و در فضای عمومی برگزار شود، خصوصاً اگر در فضایی باشد که انس کمتری با عزاداری دارند، تاثیرگذاری بیشتری دارد البته در این فضاها باید عبارات عزاداری همه فهم و جذاب باشد تا برای افرادی که تاکنون ارتباطی نداشته‌اند قابل درک و فهم باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه با ارائه پیشنهادی برای برگزاری عزاداری در فضای باز تصریح کرد: در بیابان عزاداری کردن تجربه‌ای است که هیأتی‌ها می‌توانند در محرم امسال از آن استفاده کنند که زیبایی‌ها و جذابیت‌های بسیاری دارد. این تجربه را ما در جبهه‌ها لمس کردیم که افراد روی خاک می‌نشستند و با چندین پرچم، حریم هیأت مشخص می‌شد و به عزاداری می‌پرداختند، در این بستر می‌توان فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کرد البته شاید صدای مراسم مناسب نباشد تا شور لازم را ایجاد کنند اما زیبایی هایی دارد که نمونه‌های آن را در راهیان نور و بازدید افراد از جبهه‌های دفاع مقدس دیده شده است.

وی گفت: عزاداری روی خاک و فضای بیابانی، با برگزاری مراسم عزاداری در خیابان‌ها، حیاط مدارس، محوطه دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و غیره متفاوت است زیرا نماهای مختلف و خاطره انگیزی را برای حاضران ایجاد خواهد کرد.

پناهیان محرم امسال را زمان خلاقیت در عزاداری و خروج عزاداران از محیط‌های بسته توصیف و تصریح کرد: امیدواریم کرونا تا محرم امسال افول کند و سال‌های بعد نیز اصلاً وجود نداشته باشد اما با خلاقیت‌هایی که امسال رخ می‌دهد، شاید هیأت‌ها دیگر به محیط‌های بسته خود برنگردند و سال‌های بعد نیز عزاداری را در محیط‌های باز ادامه دهند.

این استاد حوزه و دانشگاه برگزاری جلسات هیأت‌های خانگی را خوب توصیف کرد و گفت: این جلسات خوب است اما اولویت با برگزاری جلسات با شکوه در محیط‌های بیرونی البته امسال ممکن است افرادی که در سال‌های گذشته در پارکینگ‌های آپارتمان‌ها و یا منزل یکی از همسایه‌ها جلسه برگزار می‌کردند، فضای عزاداری خود را به پشت بام‌های خانه‌ها منتقل کنند و چند خانواده کنار یکدیگر به عزاداری بپردازند که امری پسندیده و زیبا خواهد بود.

وی با اشاره به این که تصور من این است که عزاداری امسال کم رونق نخواهد بود بلکه تنها نوع آن متفاوت می‌شود گفت: عزاداری های امسال پررونق‌تر از سال‌های گذشته خواهد بود زیرا عزاداران به فضای باز خواهند آمد و همین امر موجب افزایش جلوه بیرونی آن‌ها خواهد شد. در مثل داریم عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد که به نظر من کرونا آن دشمنی است که محرم امسال را پررونق خواهد کرد.

وی ادامه داد: فضای مجازی فرصتی است که باید بتوانیم از طریق آن پیام و سخن خود را به دیگران برسانیم زیرا در محرم امسال افرادی به هر دلیلی، ممکن است در مراسم ها حضور پیدا نکنند بنابراین هر هیأتی در این فضا می‌تواند یک مبلغ و ذاکر باشد البته باید در این فضا نکاتی را رعایت کنیم تا بهانه به دست دیگران ندهیم.

پناهیان اضافه کرد: در فضای مجازی باید بتوانیم بر روی افراد خارج از کشور نیز اثرگذاری کنیم. من زمانی در خصوص «جون» غلام سیاه امام حسین(ع) در آفریقا سخنرانی کردند و از گریه های هیأتی‌ها برای این غلام گفتم که موجب تاثیرگذاری بسیاری برای این افراد شد که حتی فراتر از تصورات من بود.

این استاد حوزه و دانشگاه گفت: اگر امسال فرصت عزاداری و حضور در هیأت‌ها به شیوه سنتی از ما گرفته شده است، افراد باید به کارهای جدی‌تر بپردازند. به طور مثال به شناساندن امام حسین(ع) به افراد خارج از کشور مشغول شوند و اگر افرادی برای این امر به زبان آموختن بپردازند و در این مسیر جهاد کنند، اجر بسیاری خواهد داشت.

وی افزود: تصور کنید برخی جوانان در فضای مجازی، هیأتی تشکیل دهند که با زبان اسپانیایی یا انگلیسی و غیره به نشر محتوا مرتبط با امام حسین (ع) بپردازند ،این امر اثرگذاری بسیاری در خارج از کشور خواهد داشت.

پناهیان ادامه داد: در فضای مجازی یک عرصه رقابتی وجود دارد اما متاسفانه بسیاری از ذاکران و سخنرانان در این فضا ناشناس هستند و در این عرصه رقابتی در مقابل طیف‌های دیگر اثرگذار شکست می‌خورند. کرونا این فرصت را ایجاد می‌کند که هیأتی‌ها، صفحات مجازی ذاکران و سخنرانان را نیز دنبال کنند و به آنان در این عرصه رقابتی کمک کنند.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به محتوای لازم برای ارائه در جلسات عزاداری امسال گفت: امسال مهدویت باید پررنگ‌تر از هر سال مورد توجه قرار گیرد. کرونا بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی ما را فلج کرده است و علم ما را در برابر خود ناتوان کرده است باید این فضا در هیأت‌ها ایجاد شود که مطالبه برای ظهور امام زمان (عج) بیش از پیش شود زیرا ایشان برای تمام مشکلات جامعه راه‌حل دارند. همواره این گلایه مطرح بود که چرا در نوحه‌های محرم به امام زمان کمتر پرداخته می‌شود که این فرصت امسال ایجاد شده است.

وی گفت: متاسفانه بسیاری از هیأتی‌ها در جلسات هیأت‌ها شرکت می‌کنند اما نسبت به هم اطلاعاتی ندارند. امسال با تشکیل گروه‌های اجتماعی در فضای مجازی، فرصت جدیدی برای هیأتی‌ها باید ایجاد شود تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و یکدیگر را بشناسند. ان‌شاءالله این گروه‌های اجتماعی علی‌رغم فاصله اجتماعی موجود در اثر کرونا ارتباطات هیأتی‌ها را با یکدیگر قوی‌تر کند.

پناهیان با اشاره به اینکه شخصاً از پدید آمدن چنین فضایی به واسطه شیوع کرونا برای هیأت‌ها ناخرسند نیستم افزود: خوشحالم کرونا بستری را ایجاد کرده است تا هیأتی‌ها از لحاظ فردی و اجتماعی از لاک خود خارج شوند و این را از الطاف الهی می‌دانم. هیأتی‌ها در بعد فردی به دنبال ارتباط گرفتن با دیگران و شناختن رفقا نیستند البته این طیف، ارتباط اجتماعی وسیعی دارند اما این ارتباط هیأتی‌ها گویی از سر سیری است. کرونا موجب می‌شود فاصله اجتماعی ما زیاد شود اما در عوض ارتباط اجتماعی ما را بیشتر می‌کند. حال که هیأت تعطیل شده است، این افراد می‌توانند یکدیگر را به اسم بشناسند، البته لازم است این ارتباط فقط در دایره هیأتی‌ها به وجود نیاید بلکه فراتر میان هیأتی‌ها و غیرهیاتی‌ها نیز ایجاد شود.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: خروج هیأتی‌ها از لاک اجتماعی و جمعی خود نیز یکی از ثمرات کرونا است، همواره گلایه داشتیم چرا هیأتی‌ها در فضای بسته حضور پیدا می‌کنند که امسال کرونا آن‌ها را مجبور می‌کند تا از فضای حسینیه‌ها و تکیه‌ها خارج شوند و در محیط باز و غلنی عزاداری کنند. 

وی تصریح کرد: موضوع تحول باید در نوحه‌های امسال مورد توجه قرار گیرد که مقام معظم رهبری نیز در سخنرانی‌های اخیر خود به آن اشاره داشتند. تحول به معنای امید داشتن برای ایجاد وضع بهتر است که در محرم امسال باید مورد توجه قرار گیرد. تحول دشمنان بسیاری از جمله غرب‌زده‌ها دارد اما ما به عنوان نیروهای انقلابی باید تحول خواه باشیم و این با محافظه‌کار بودن متفاوت است. ما می‌خواهیم با انقلاب اسلامی جهان را زیر و رو کنیم.

پناهیان در پایان خاطرنشان کرد: مواسات و کمک به دیگران باید ادامه داشته باشد و ممکن است تا زمان ظهور امام زمان (عج) حتی بیشتر هم شود زیرا در شرایط کنونی از طریق جمع‌آوری صدقات و کمک‌های مردمی به دیگران کمک رسانی می‌شود اما ممکن است کار به جایی برسد که مومنان هرچه دارند را با دیگران تقسیم کنند که این اتفاق از مقدمات ظهور امام زمان (عج) است که مردم با یکدیگر گویی «ندار» می‌شوند. ما می توانیم در هیأت این فرهنگ را ایجاد کنیم که با یکدیگر خرید کنیم یعنی هر فردی، پولی را کم یا زیاد در یک صندوق بگذارد و در آخر ماه برای تمامی افراد خریدهایی مثل گوشت، مرغ و ... صورت گیرد. در این صورت هر کس که حتی پول کم هم داشته است مواد لازمش را دریافت می‌کند. این فرهنگ توسط هیأتی در عراق هم‌اکنون اجرا می شود.