۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۲۰
عقیق:در قرآن كريم با سه نوع تولد انساني خارق العاده اما نه غير ممكن، مواجه هستيم:
1. آفرينش انسان بدون پدر و مادر: مانند آفرينش حضرت آدم و حوا (عليهما السلام) :
(«يَأَيهَُّا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِى خَلَقَكمُ مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنهَْا زَوْجَهَا ...»): اى مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهيزيد! همان كسى كه همه شما را از يك نفس آفريد و همسر او را (نيز) از جنس او خلق كرد ...[1]
2. تولد انسان، بدون وجود پدر: مانند تولد حضرت مسيح(عليهالسلام) :
(«إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِين»): زمانى كه فرشتگان گفتند: اى مريم خداى تعالى بشارتت مىدهد به كلمهاى از خودش كه نامش مسيح عيسى بن مريم آبرومندى در دنيا و آخرت از مقربين است.[2]
3. تولد انسان با پدر و مادر، اما فاقد شرايط توليد مثل: نظير حضرت يحيي(عليهالسلام) :
(«يا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلامٍ اسْمُهُ يَحْيى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا * قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا»): (پس بدو گفتيم) اى زكريا ما به تو مژده پسرى مى دهيم كه نامش يحيى است و از پيش هم نامى براى وى قرار نداده ايم* گفت: پروردگارا! چگونه باشد مرا پسرى با اينكه همسرم نازا است و خودم از پيرى به فرتوتى رسيده ام؟[3]
انواع مواليد فوق، همگي از امور امكاني اند و هيچ گونه امتناع عقلي در آنها نيست، هرچند بر خلاف عادت اند. خداوند سبحان براي هدايت مردم گاهي خرق عادت را مطرح مي فرمايد. خداوند هر كاري را بخواهد مي كند و هيچ چيزي توان ايستادگي در برابر قدرت مطلق او را ندارد. جمله («اِنَّهُ عَلي كُلِّ شيءٍ قَدير»)[4] بدين معناست كه هر چيزي مصداق شيء باشد، مقدور خداست؛ امّا ممتنعات مانند «جمع بين نقيضين»، شيء نيستند، بنابراين تخصّصاً از قدرت الهي خارج اند نه تخصيصاً. امور ممتنع، لا شيء است نه شيء، از اينرو تخصصاً از عموم قدرت الهي خارج است.
پي نوشت:
[1] سوره نساء، آيه1.
[2] سوره آل عمران، آيه 45.
[3] سوره مريم، آيه 7.
[4] سوره فصلت، آيه39.
تفسير تسنيم، ج14، ص197.
منبع:انوار طاها