انواع کتمان حق و پیامدهای آن

آيه:     

إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَآ أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَتِ وَالْهُدَى‏ مِنْ بَعْدِ مَا بَيَّنَّهُ لِلنَّاسِ فِى الْكِتَبِ أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللَّعِنُونَ‏

ترجمه:

كسانى كه آنچه را از دلائل روشن و اسباب هدایت را نازل كرده‏ایم، با آنكه براى مردم در كتاب بیان ساخته‏ایم، كتمان مى‏كنند، خداوند آنها را لعنت مى‏كند و همه لعنت كنندگان نیز آنان را لعن مى‏نمایند.

* نکته ها                     

گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصارى هستند كه حقایق تورات و انجیل را براى مردم بیان نمى‏كردند، ولى جمله‏ى «یكتمون» كه دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام كتمان كنندگان در طول تاریخ مى‏شود. چنانكه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.

كتمان حقّ مى‏تواند صورت‏هاى مختلفى داشته باشد، گاهى با سكوت و عدم اظهار حقّ، گاهى با توجیه و گاهى با سرگرم كردن مردم به امور جزئى و غافل ساختن آنها از مسائل اصلى است. در مواردى همانند اسرار مؤمنان یا عیوب برادران دینى، كتمان واجب یا مستحبّ است.

گناه كتمان، بیشتر از جانب علماست. در آیه 187 سوره‏ى آل‏عمران نیز آمده است كه خداوند از اهل كتاب پیمان گرفت تا حقایق را براى مردم بیان كرده و كتمان نكنند. «واذا اخذ اللّه میثاق الّذین اوتواالكتاب لتبیّننّه للنّاس ولاتكتمونه» در روایات آمده است: روز قیامت به دهان كتمان كنندگان حقّ، لجام زده مى‏شود.

* پيام ها                      

1- ظلم فرهنگى، بدترین ظلم ‏هاست كه لعنت خالق و مخلوق را به دنبال دارد. «یكتمون... یلعنهم اللّه و یلعنهم اللاعنون»

2- كتمان حقّ ممنوع است، چه كتمان معجزات و دلائل حقّانیّت باشد؛ «البیّنات» و چه كتمان رهنمودها و ارشادات. «الهُدى» [تفسیر المیزان]

3- كتمان حقّ، بزرگترین گناهان است؛ چون مانع هدایت مردم و باقى ماندن نسل‏ها در گمراهى است. «یلعنهم اللَّه»

4- كتمان حقّ، ظلم به دین خدا و حقّ مردم نسبت به هدایت یافتن است؛ لذا كتمان كنندگان حقّ را، خدا و مردم لعنت مى‏كنند. «یلعنهم اللَّه ویلعنهم اللاعنون»

5 - نفرین و لعنت مردم، مؤثر است و باید از اهرم نفرت مردم براى نهى از منكر استفاده نمود. «یلعنهم اللاعنون»