شرمندگی استاد از عدم توانایی در پذیرایی شاگردان

عقیق:آیت الله شیخ احمد اهری تبریزی از دانشمندان با تقوا و بی ادعا بودند که دفتر حیاتش در سال 1268 شمسی در شهرستان  اهر گشوده شد.

ایشان مقدمات علوم دینی و قسمتی از سطوح را در زادگاهش فرا گرفت و در سال 1288 شمسی جهت ادامه تحصیل به تبریز رفت و باقی سطوح را نزد علمایی چون؛ شیخ عبدالرحیم کلیبری، سید ابوالحسن انگجی و میرزا علی اکبر اهری(عمویشان) آموخت.

هجرت علمی

شیخ احمد در حدود سال 1300 شمسی به شوق نیل به مراتب عالیه علم و عمل آهنگ مدینه العلم نجف اشرف کردند و محفل خارج فقه و اصول فحول علمای نجف حضرات آیات شیخ الشریعه اصفهانی، میرزا محمد حسین نائینی، آقا ضیاء عراقی، شیخ محمد حسین غروی اصفهانی و سید ابوالحسن اصفهانی محل آمد و شد علمی و اخلاقی آن تشنه معارف اهل بیت علیهم السلام شد. اندک اندک با تلاش و جدیت، قله رفیع اجتهاد را فتح کرد و خود در مقبره طباطبایی یزدی در صحن علوی کرسی تدریس برپا نمود و شاگردان با شوق و علاقه از وجود با برکت آن عالم پرهیزکار استفاده می کردند.

استاد علامه محمد تقی جعفری، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، شیخ عیسی اهری، شیخ عبدالحسین غروی تبریزی و میرزا احمد سرائی از جمله شاگردان آن مرحوم بودند.

مراجعت به ایران

آیت الله اهری به قصد زیارت مشاهد مشرفه و صله ارحام حدود سال 1330 شمسی به ایران آمد، استقبال شایسته ای از ایشان در قم و در منزل آیت الله بروجردی صورت گرفت.

پس از تحصیل مقصود، خود را برای رفتن به نجف اشرف آماده می کرد که علمای وقت ایشان را در تبریز نگهداشتند. او در راس علمای وقت قرار گرفت، ابتدا به تدریس سطح و مدتی بعد به تدریس خارج و نیز اقامه جماعت پرداخت.

در تبریز ابتدا در منزل آیت الله میرزا فتاح شهیدی وارد شد و بعدها در منزلی که تدارک دیده شد، ساکن شدند.

ساده زیستی آیت الله

در رابطه با ساده زیستی استاد، داستانی از یکی از شاگردانشان در خور توجه است:

«خدمت مرحوم اهری در نجف اشرف كه تحصیل می كردم، چند مرتبه خواستم كه در منزلش ملاقاتی كنیم ؛ ولی امتناع می فرمودند، اصرار هم فایده ای نداشت. به همین خاطر در روز عید غدیر بدون اطلاع و مقدمه با عده ای از شاگردانش به منزلش رفتیم. منزلش در طبقه بالا بود، متوجه شدیم كه هیچ اثاث و وسایل پذیرایی در اختیار ندارد. وقتی كه ما وارد شدیم، در محذور افتاد، ولی خوب شد كه ما شیرینی و هندوانه و اشیای دیگر همراه خودمان برده بودیم، و به اصطلاح خودمان از خودمان پذیرایی كردیم، و ایشان فقط یك پتو از داخل آوردند، پهن كردند، نشستیم و مختصر پذیرایی نمودند. ولی سیمای خجلت زده استاد ما را وادار كرد كه فقط حدود نیم ساعت بنشینیم.

این شاگرد اضافه می کند: در همان سال من به ایران بازگشتم و در قم با آیت الله سید محمد حجت كوه كمری دیدار كردم و وضعیت مرحوم اهری را اطلاع دادم، و از ایشان خواستم كه مساعدتی و راه حلی پیدا كنند. مرحوم حجت گفتند: «اگر ایشان در ایران بود كار بیشتری می توانستم انجام بدهم».

سلوک اخلاقی آیت الله

آیت الله شیخ محمد غروی قزوینی درباره استادش چنین می گوید: «آیت الله اهری آدم بسیار خلیقی بود، و من كمتر كسی مثل او دیدم، از نظر سعه صدر و از نظر اطلاعات وسیع با كسی كمتر قابل مقایسه است و حركاتش تجربه انسانی را می افزود و بسیار آدم ساز بود».

یکی دیگر از شاگردانش از آقای اهری چنین تجلیل نموده: «مرحوم اهری آدمی با صفا و با كمال بود، واقعاً بی آلایش و با تقوا بود. به مال دنیا هیچ اهمیت نمی داد. مردم تبریز کم کم متوجه اخلاقیات شدند و به ایشان گرایش پیدا کردند.»

آثار قلمی

او دانشمندی اهل قلم بود و معلومات خود را به زبان عربی به رشته تحریر در آورد، که حاصل آن کتاب هایی چون؛ رساله علمیّه، رساله در اجتهاد و تقلید، رساله ای در قاعده لاضرر ولاضرار، تقریرات فقه استاد نائینی، حاشیه بر رسائل وحاشیه بر مكاسب بوده است.

سفر ابدی

عاقبت این عالم وارسته و خدمتگزار به اسلام و مردم روز پنجشنبه (18/صفر/1388)ه.ق مطابق با اردیبهشت 1348 ه.ش در سن 81 سالگی در تبریز به رحمت ایزدی پیوست .پیكر مطهر ایشان پس از تشییع باشکوه در تبریز، به شهر مقدس قم منتقل و در مقبره العلمای قبرستان ابوحسین به خاك سپرده شد.