گمراهان با انتخاب خود به دوزخ می روند

 وَقَالَ الَّذِینَ لاَ یَعْلَمُونَ لَوْلاَ یُكَلِمُنَا اللَّهُ أَوْ تَأتِینَا آیَةٌ كَذَ لِكَ قَالَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِّثْلَ قَوْلِهِمْ تَشَبَهَتْ قُلُوبُهُمْ قَدْ بَیَّنَّا الأَیَتِ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ

إِنَّآ أَرْسَلْنَكَ بِالْحَقِّ بَشِیراً وَنَذِیراً وَلاَ تُسْئَلُ عَنْ أَصْحَبِ الْجَحِیمِ

  آنان كه نمى‏دانند (و نمى‏خواهند حق را بشناسند و بپذیرند) گویند: چرا خداوند (مستقیماً) با خود ما سخن نمى‏گوید، یا آیه و نشانه‏اى بر خود ما نمى‏آید؟ همچنین گروهى كه پیش از آنان بودند مثل سخن آنها را مى‏گفتند. دلها و ادراكاتشان مشابه است، همانا ما آیات و نشانه‏ها را (به اندازه كافى) براى اهل یقین (و حقیقت جویان) روشن ساخته‏ایم.

 (اى پیامبر) ما ترا به حق فرستادیم تا بشارت‏گر و بیم‏دهنده باشى و تو مسئولِ (گمراهى) دوزخیان (و به جهنم رفتن آنها) نیستى.

 یكى از ایرادهایى كه افراد ناآگاه و یا مُغرض در برابر پیامبر اسلام مطرح مى‏كردند این بود كه چه لزومى دارد خداوند شما پیامبران را واسطه میان ما و خودش قرار دهد؟ چرا مستقیماً با خود ما سخن نمى‏گوید و آیاتش را بر ما نازل نمى‏كند؟ كه در این صورت ما كلام خدا را مى‏پذیرفتیم.

 قرآن در برابر این سخنانِ و تقاضاهاى بى‏جا، پیامبر و مسلمانان را دلدارى مى‏دهد كه این ایرادها، حرفِ تازه‏اى نیست و قبل از اینها نیز دیگران این توقعات نابجا را داشته‏اند، زیرا دلهاى این افرادِ لجوج همانند دیگران بیمار و حق ستیز است.

 این افراد كه ظرفیت و لیاقت دریافت آیات الهى را ندارند، بر فرض هم اگر آیات الهى بر خود اینها هم نازل مى‏شد نمى‏پذیرفتند، زیرا بدنبال بهانه‏اند نه پذیرش حق وگرنه انسان باید حرفِ حق را بپذیرد گرچه از دیگران باشد.

 معیار حقّ، آن نیست كه من بگویم یا من بفهمم. اگر گفتیم چون آیات الهى بر من نازل نشده پس من نمى‏پذیرم، معلوم مى‏شود آنچه كه در این میان مهم است، من هستم نه حقّ.

 روشن است كه پیامبران وظیفه‏اى جز ابلاغ آیات الهى و پند و اندرز مردم ندارند. آنها مأمور انجام وظیفه‏اند نه ضامن نتیجه و لذا مردم را بر پذیرش حق، مجبور نمى‏سازند، بنابراین كسانى كه گمراه شوند و به دوزخ روند، با انتخاب خود رفته‏اند و پیامبران در برابر آنها مسئولیتى ندارند.