بایسته های مدیران در کلام حضرت علی(ع)
آنچه در سعادت جامعه نقش اساسي دارد، شايستگي و جامع الشرايط بودن مديران و کارگزاران آن جامعه است؛ چنانکه در سازمانها نيز موفقيت آن در رسيدن به اهداف و مأموريتهاي سازماني منوط به مديراني کاردان و لايق ميباشد.
عقیق:یکی از ویژگی های عمده ی کارگزاران حضرت علی (ع) شجاعت آنها بود. ایشان کسانی را به عنوان کارگزار خود انتخاب میکرد که در برابر دشمنان شجاع بوده و ترس و اضطراب به خود راه ندهند. عدالت حضرت علی (ع) و برنامه اصلاحات سیاسی و اقتصادی حضرت که لازمه ی حکومت اسلامی است سبب شده بود تا دشمنان فراوانی کمر به نابودی این امام همام ببندند. به همین دلیل لازم بود کارگزارانی انتخاب شوند که در برابر فشارها و تهدیدهای دشمنان تسلیم نگردند و شجاعت لازم برای مقابله با دشمنان نظام اسلامی را داشته باشند. نگاهی گذرا به کارگزاران حضرت امیر (ع) نشان میدهد که آنها از شجاع ترین مردمان روزگار خود بوده اند، چنانکه امیرالمؤمنین علی (ع) در توصیف ارزشهای اخلاقی «مالک اشتر» با توجه به انتصاب او به عنوان فرماندار مردم «مصر» چنین میفرمایند: «یکی از بندگان خداوند را به سوی شما فرستادم که به هنگام خوف (مردم از جنگ) خواب به چشم راه نمیدهد، در ساعات ترس و وحشت از دشمن هراس نخواهد داشت و نسبت به بدکاران از شعله آتش سوزنده تر است»ابن ابی الحدید دربارهی مالک گوید: مالک اشتر مردی جنگجو و شجاع بود و جزء بزرگان و رؤسای شیعه و از دوست داران شدید امیرالمؤمنین و یاری دهندگان او بود. اگر انسانی قسم بخورد که خداوند در میان عرب و عجم فردی شجاعتر از او جز استادش امیرالمؤمنین (ع) نیافریده، من گمان نمیکنم که گناه کرده باشد. زمانی که از شخصی درباره ی مالک اشتر سؤال شد، او در جواب گفت: چه بگویم درباره ی کسی که زندگی او مردم شام را شکست داد و مرگ او باعث شکست مردم عراق گردید. مالک اشتر از آغاز تا پایان جنگ جمل همراه حضرت علی (ع) بود. او بود که با حضور در کوفه ابوموسی را عزل و مردم آن دیار را برای جنگ با علی (ع) همراه ساخت و در صحنه های مختلف جنگ جمل حماسه ها آفرید و ضربه های سختی بر ناکثین وارد ساخت.با این حال ماهیت نظام اسلامی از آنجا که با منافع افراد بسیاری نمی سازد، آنها را به واکنش وامیدارد و سبب میشود تا با نظام اسلامی دشمنی ورزند و با فشار و زور و تهدید مقابل تحقق آرمان های اسلامی را بگیرند. در اینجا است که اهمیت شجاعت، ایستادگی و پایمردی کارگزار نظام اسلامی روشن میشود. چه اینکه شجاعت و پایمردی مدیران باعث میشود تا آنها در برابر فشارها تسلیم نگردند و از مسیر حرکت به سوی تحقق آرمانهای نظام منحرف نشوند.تجربه ی تاریخی تقابل حق و باطل نشان داده است که همواره جریان باطل با عِدّه و عُدّه ی فراوان و امکانات مادی چشم گیری به میدان مبارزه با اهل حق آمده است اما اهل حق که زیادی اهل باطل را دلیلی بر حقانیت و پیروزی آنها نمیدانستند با توکل به خدا و صبر و پایمردی مبارزه کرده و سرانجام نیز به پیروزی رسیده اند و این همواره سنت الهی بوده است که: کَم مِّن فِئَةٍ قَلیلَةٍ غَلَبَت فِئَةً کَثِیرَةً بِاِذنِ الله: بسا گروهی اندک که بر گروهی بسیار به اذن خدا پیروز شدند.پی نوشت ها:1-قرآن کریم، سوره بقره: آیه 2.2-ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 15: 98.3-ثقفی، الغارات، ج 1: 266.4-ذاکری، سیمای کارگزاران حضرت علی (ع): ج 1: 293.5- عباسی نژاد، سیره مدیرتی امام علی (ع): 70.منبع:قدس211008