۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۹ : ۱۲
غرض‌ورزی‌های یانقدفیلم«محمد رسول الله(ص)»
فیلم «محمد رسول الله(ص)» برای کسانی که با نگاه‌های غیرمنصفانه و بعضا «شخصی»، «سلیقه‌ای» و «سیاسی» به دنبال ایجاد تشنج و حاشیه باشند، پیام روشنی را القا نخواهد کرد.
عقیق: با آغاز اکران‌های خصوصی فیلم«محمد رسول الله(ص)» پس از جشنواره فیلم فجر در سال گذشته بازار نقد و نظر و گمانه‌زنی‌ها درباره نقاط ضعف و قوت این فیلم داغ شد. اتفاقی که طبیعتا باید برای هر اثر هنری‌ای بیفتد، برای این فیلم هم افتاد و در بوته نقد قرار گرفت. منتقدان فیلم هم غالبا کسانی بودند که دستی بر آتش دارند و حرفه‌ای‌های این عرصه محسوب می‌شوند. مقایسه فیلم مجید مجیدی با اثر ماندگار مصطفی عقاد و همین‌طور فیلم رستاخیز ساخته احمدرضا درویش، اشاره به ضعف‌های فیلمنامه و داستان نداشتن و ضعف در شخصیت‌پردازی، زیر سؤال بردن برجستگی‌های فنی و حتی اشاره به عدم سندیت بخش‌هایی از فیلم از لحاظ تاریخی عمده انتقاداتی بود که مخالفان مطرح می‌کردند.
حالا با ورود فیلم به سینماها و اکران عمومی‌اش اظهار نظرها جدی‌تر شده و شکل عام‌تری پیدا کرده‌اند. در شبکه‌های اجتماعی سیل اظهارنظرهای مردمی حاکی از رضایت و خرسندی تماشاگران از ساخت این فیلم و همین‌طور کیفیت بالای آن و بیشتر از هر چیز آثار عاطفی و معنوی خوشایندش است. سرک کشیدن به بازار مطبوعات و خبرگزاری‌ها نیز بیش از هر چیز تایید می‌کند که فیلم محمد رسول الله (ص) جای خودش را در میان آثار ماندگار سینمای ایران باز کرده و کم‌کم تبدیل به یک فیلم خاطره‌ساز برای اقشار مختلف جامعه خواهد شد. با گذشت نزدیک به ده روز از اکران این فیلم، فروش دو میلیارد تومانی آن توانسته است رکورد بالاترین میزان فروش در روزهای آغازین یک فیلم را نصیب خود کند. استقبال مردمی از این فیلم به‌حدی بود که سانس‌های فوق‌العاده‌ای برای آن حتی در ساعات نیمه‌شب نیز در نظرگرفته شد. در این میان، نکته‌ی حائز اهمیت آن است که برعکس بسیاری از فیلم‌های دیگر ایرانی، «خانواده‌های ایرانی» دسته‌جمعی برای تماشای این فیلم در سینما حاضر شدند.
در این بین هنوز هستند مخالفانی که با قصد و غرض‌های آشکار و پنهان دست به بدگوئی نسبت به پراقبال‌ترین فیلم این روزهای سینمای ایران می‌زنند. در یکی از آخرین اظهار نظرها حجت‌الاسلام مسعود ادیب در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌های داخلی، فیلم محمد رسول الله (ص) را به لحاظ استناد تاریخی زیر سؤال برده است. تیتر «فیلم محمد (ص) پیام روشنی را القا نمی‌کند» خود گویای نوعی نگاه و رویکرد تخریب‌گر نسبت به فیلم است.
اشاره‌ی این استاد دانشگاه به دیالوگ‌های فیلم و بی‌تأثیری آن حاکی از عدم آگاهی سینمایی اوست. نخست باید دانست هیچ‌گاه دیالوگ خوب و قوی داشتن از مؤلفه‌های اصلی قوت یک فیلم محسوب نمی‌شود؛ چرا که دیالوگی مؤثر و مفید است که در خدمت کلیت اثر باشد و مانع از شعاری شدن فیلم شود. هنر مجیدی و تیم نویسنده‌اش این است که به نحو احسن از دیالوگ در خدمت تصویر استفاده کرده است. در وهله‌ی بعد باید گفت ادعای ایشان را می‌توان از اساس غلط دانست؛ چرا که در برخی صحنه‌های تأثیرگذار این دیالوگ است که با توسل به کارکرد مفیدش بار بیانی فیلم را به دوش می‌کشد و چه زیبا این کار را انجام می‌دهد. به یاد بیاورید صحنه نامگذاری را که دیالوگ ابوطالب پایان‌بخش ابهامات درباره نام پیامبر اکرم (ص) است. و همچنین صحنه زنده به گور کردن نوزاد دختر که دیالوگ‌های دلنشین پیامبر آبی است بر آتش جهل آن مرد بدقواره. حتی دیالوگ‌هایی که بین ابرهه و عبدالمطلب رد و بدل می‌شود شاهدی هستند بر قوت دیالوگ‌های فیلم و خدمت آن به زبان تصویری فیلم.
آقای ادیب چند جای دیگر این بی‌اطلاعی و عدم آگاهی را به رخ می‌کشد و نشان می‌دهد که باید با مطالعه بیشتری در حوزه سینما اظهار نظر کند. هر فیلم تاریخی باید از حضور محققانی که در این حوزه تخصص دارند، بهره ببرد و در واقع از هر فیلم تاریخی باید توقع پژوهش تاریخی داشت. مجیدی فیلم خود را با بهره‌مندی از نظرات علما و آیات عظام همچون آیت‌الله جوادی آملی، آیت‌الله وحید خراسانی، آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله صافی گلپایگانی و آیت‌الله مکارم شیرازی ساخته است. همچنین فیلم محمد رسول الله (ص) از حضور یک گروه مجرب از مورخین و پژوهشگران به سرپرستی حجت‌الاسلام اختیاری و با حضور حجت‌الاسلام رسول جعفریان استفاده کرده و مراحل مقدماتی و پیش‌تولید این فیلم که با تمرکز بر تحقیق و پژوهش بوده، سه سال طول کشیده است.
به اذعان عضو هیئت علمی و استاد فلسفه دانشگاه مفید قم «فیلم از منظر جلوه‌های ویژه، فیلمبرداری و فضاسازی توانایی جذب مخاطبان اهل تسنن و غیر مسلمان‌ها را دارد، ولی در در مضمون و محتوای آن نه!»؛ بنابراین با توجه به این که فیلم محمد رسول الله (ص) مضمون و محتوای خود را با استفاده از همین ظرفیت‌ها و در بستر فضاسازی‌های مناسب و فیلمبرداری و جلوه‌های ویژه شگفت‌انگیز‌ش بیان می‌کند، نمی‌توان مدعی این بود که مضمون فیلم مورد توجه مخاطبان غیر ایرانی نخواهد بود.
همچنین میزان تأثیرگذاری فیلم مجیدی را نه در مقایسه با فیلم مصطفی عقاد یا هر فیلم دیگری بلکه در مقام خود اثر می‌توان از اقبال و استقبال مخاطبان داخلی و خارجی ظرف همین مدت کوتاه اکران و ابراز علاقه‌های گوناگون مخاطبان فیلم در شبکه‌های اجتماعی متوجه شد. آن‌چنان‌که برخی خبرگزاری‌ها نقل کرده بودند نمایش خصوصی فیلم محمد رسول الله(ص) در بنیاد فیلم آمریکا American Film Institute توسط ویتوریو استورارو فیلمبردار این فیلم، برای گروهی 135نفره از دست‌اندرکاران و فیلمبرداران نامی در لس‌آنجلس، برگزار شد و با استقبال بی‌سابقه از این فیلم روبه‌رو شد. به‌گفته استورارو، جمعیت به‌حدی بود که تعداد زیادی موفق به دیدن فیلم نشدند. از جمله افراد صاحب‌نام که در نمایش اختصاصی حضور داشتند. فرانسیس فورد کاپولا، کارگردان برجسته‌ی جهان که فیلم‌های مطرحی چون سه‌گانه «پدرخوانده» و «اینک آخرالزمان» را در کارنامه‌ی خود دارد، این فیلم را بسیار تحسین کرد.
این که آقای مجیدی احساسات و عواطف خود را نسبت به پیامبر (ص) به تصویر کشیده است نیز با توجه به یادداشتی که در ابتدای نمایش فیلم به امضای کارگردان درآمده، ادعایی واهی و در واقع اتهامی نارواست. مجیدی در ابتدای فیلم محمد(ص) چنین نوشته است:
«آنچه در این فیلم به نمایش درمی‌آید هم، برگرفته از روایت‌های مسلم تاریخی است و هم، بر اساس برداشتی آزاد که من از شخصیت پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد (ص) داشته‌ام و به تصویر کشیده‌ام؛ مجید مجیدی.»
در پایان لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که ایرادات تاریخی‌ای که از سوی آقای ادیب به فیلم پیامبر (ص) وارد شده است مسلماً جای بحث دارند و باید مورد بررسی قرار بگیرند؛ و شاید لازم باشد گروه تحقیقاتی فیلم محمد رسول الله (ص) به این ابهامات پاسخ بدهند. اما رویکرد تخریبی مصاحبه یادشده و اشاره‌ها و کنایه‌های نادرست به فیلم این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند که به‌راستی دوستانی که دارای تحصیلات حوزوی و آکادمیک هستند چرا باید تا این میزان سطحی و از روی کژفهمی با فیلمی که می‌تواند مایه عظمت و مجد اسلام در سراسر جهان باشد، برخورد کنند؟ فیلم محمد رسول الله (ص) قطعاً برای کسانی که با نگاه‌های غیر منصفانه و بعضاً «شخصی»، «سلیقه‌ای» و «سیاسی» به دنبال ایجاد تشنج و حاشیه باشند، پیام روشنی را القا نخواهد کرد.
یادداشت: علی محمدی
منبع:فارس
211008
حالا با ورود فیلم به سینماها و اکران عمومی‌اش اظهار نظرها جدی‌تر شده و شکل عام‌تری پیدا کرده‌اند. در شبکه‌های اجتماعی سیل اظهارنظرهای مردمی حاکی از رضایت و خرسندی تماشاگران از ساخت این فیلم و همین‌طور کیفیت بالای آن و بیشتر از هر چیز آثار عاطفی و معنوی خوشایندش است. سرک کشیدن به بازار مطبوعات و خبرگزاری‌ها نیز بیش از هر چیز تایید می‌کند که فیلم محمد رسول الله (ص) جای خودش را در میان آثار ماندگار سینمای ایران باز کرده و کم‌کم تبدیل به یک فیلم خاطره‌ساز برای اقشار مختلف جامعه خواهد شد. با گذشت نزدیک به ده روز از اکران این فیلم، فروش دو میلیارد تومانی آن توانسته است رکورد بالاترین میزان فروش در روزهای آغازین یک فیلم را نصیب خود کند. استقبال مردمی از این فیلم به‌حدی بود که سانس‌های فوق‌العاده‌ای برای آن حتی در ساعات نیمه‌شب نیز در نظرگرفته شد. در این میان، نکته‌ی حائز اهمیت آن است که برعکس بسیاری از فیلم‌های دیگر ایرانی، «خانواده‌های ایرانی» دسته‌جمعی برای تماشای این فیلم در سینما حاضر شدند.
در این بین هنوز هستند مخالفانی که با قصد و غرض‌های آشکار و پنهان دست به بدگوئی نسبت به پراقبال‌ترین فیلم این روزهای سینمای ایران می‌زنند. در یکی از آخرین اظهار نظرها حجت‌الاسلام مسعود ادیب در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌های داخلی، فیلم محمد رسول الله (ص) را به لحاظ استناد تاریخی زیر سؤال برده است. تیتر «فیلم محمد (ص) پیام روشنی را القا نمی‌کند» خود گویای نوعی نگاه و رویکرد تخریب‌گر نسبت به فیلم است.
اشاره‌ی این استاد دانشگاه به دیالوگ‌های فیلم و بی‌تأثیری آن حاکی از عدم آگاهی سینمایی اوست. نخست باید دانست هیچ‌گاه دیالوگ خوب و قوی داشتن از مؤلفه‌های اصلی قوت یک فیلم محسوب نمی‌شود؛ چرا که دیالوگی مؤثر و مفید است که در خدمت کلیت اثر باشد و مانع از شعاری شدن فیلم شود. هنر مجیدی و تیم نویسنده‌اش این است که به نحو احسن از دیالوگ در خدمت تصویر استفاده کرده است. در وهله‌ی بعد باید گفت ادعای ایشان را می‌توان از اساس غلط دانست؛ چرا که در برخی صحنه‌های تأثیرگذار این دیالوگ است که با توسل به کارکرد مفیدش بار بیانی فیلم را به دوش می‌کشد و چه زیبا این کار را انجام می‌دهد. به یاد بیاورید صحنه نامگذاری را که دیالوگ ابوطالب پایان‌بخش ابهامات درباره نام پیامبر اکرم (ص) است. و همچنین صحنه زنده به گور کردن نوزاد دختر که دیالوگ‌های دلنشین پیامبر آبی است بر آتش جهل آن مرد بدقواره. حتی دیالوگ‌هایی که بین ابرهه و عبدالمطلب رد و بدل می‌شود شاهدی هستند بر قوت دیالوگ‌های فیلم و خدمت آن به زبان تصویری فیلم.
آقای ادیب چند جای دیگر این بی‌اطلاعی و عدم آگاهی را به رخ می‌کشد و نشان می‌دهد که باید با مطالعه بیشتری در حوزه سینما اظهار نظر کند. هر فیلم تاریخی باید از حضور محققانی که در این حوزه تخصص دارند، بهره ببرد و در واقع از هر فیلم تاریخی باید توقع پژوهش تاریخی داشت. مجیدی فیلم خود را با بهره‌مندی از نظرات علما و آیات عظام همچون آیت‌الله جوادی آملی، آیت‌الله وحید خراسانی، آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله صافی گلپایگانی و آیت‌الله مکارم شیرازی ساخته است. همچنین فیلم محمد رسول الله (ص) از حضور یک گروه مجرب از مورخین و پژوهشگران به سرپرستی حجت‌الاسلام اختیاری و با حضور حجت‌الاسلام رسول جعفریان استفاده کرده و مراحل مقدماتی و پیش‌تولید این فیلم که با تمرکز بر تحقیق و پژوهش بوده، سه سال طول کشیده است.
به اذعان عضو هیئت علمی و استاد فلسفه دانشگاه مفید قم «فیلم از منظر جلوه‌های ویژه، فیلمبرداری و فضاسازی توانایی جذب مخاطبان اهل تسنن و غیر مسلمان‌ها را دارد، ولی در در مضمون و محتوای آن نه!»؛ بنابراین با توجه به این که فیلم محمد رسول الله (ص) مضمون و محتوای خود را با استفاده از همین ظرفیت‌ها و در بستر فضاسازی‌های مناسب و فیلمبرداری و جلوه‌های ویژه شگفت‌انگیز‌ش بیان می‌کند، نمی‌توان مدعی این بود که مضمون فیلم مورد توجه مخاطبان غیر ایرانی نخواهد بود.
همچنین میزان تأثیرگذاری فیلم مجیدی را نه در مقایسه با فیلم مصطفی عقاد یا هر فیلم دیگری بلکه در مقام خود اثر می‌توان از اقبال و استقبال مخاطبان داخلی و خارجی ظرف همین مدت کوتاه اکران و ابراز علاقه‌های گوناگون مخاطبان فیلم در شبکه‌های اجتماعی متوجه شد. آن‌چنان‌که برخی خبرگزاری‌ها نقل کرده بودند نمایش خصوصی فیلم محمد رسول الله(ص) در بنیاد فیلم آمریکا American Film Institute توسط ویتوریو استورارو فیلمبردار این فیلم، برای گروهی 135نفره از دست‌اندرکاران و فیلمبرداران نامی در لس‌آنجلس، برگزار شد و با استقبال بی‌سابقه از این فیلم روبه‌رو شد. به‌گفته استورارو، جمعیت به‌حدی بود که تعداد زیادی موفق به دیدن فیلم نشدند. از جمله افراد صاحب‌نام که در نمایش اختصاصی حضور داشتند. فرانسیس فورد کاپولا، کارگردان برجسته‌ی جهان که فیلم‌های مطرحی چون سه‌گانه «پدرخوانده» و «اینک آخرالزمان» را در کارنامه‌ی خود دارد، این فیلم را بسیار تحسین کرد.
این که آقای مجیدی احساسات و عواطف خود را نسبت به پیامبر (ص) به تصویر کشیده است نیز با توجه به یادداشتی که در ابتدای نمایش فیلم به امضای کارگردان درآمده، ادعایی واهی و در واقع اتهامی نارواست. مجیدی در ابتدای فیلم محمد(ص) چنین نوشته است:
«آنچه در این فیلم به نمایش درمی‌آید هم، برگرفته از روایت‌های مسلم تاریخی است و هم، بر اساس برداشتی آزاد که من از شخصیت پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد (ص) داشته‌ام و به تصویر کشیده‌ام؛ مجید مجیدی.»
در پایان لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که ایرادات تاریخی‌ای که از سوی آقای ادیب به فیلم پیامبر (ص) وارد شده است مسلماً جای بحث دارند و باید مورد بررسی قرار بگیرند؛ و شاید لازم باشد گروه تحقیقاتی فیلم محمد رسول الله (ص) به این ابهامات پاسخ بدهند. اما رویکرد تخریبی مصاحبه یادشده و اشاره‌ها و کنایه‌های نادرست به فیلم این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند که به‌راستی دوستانی که دارای تحصیلات حوزوی و آکادمیک هستند چرا باید تا این میزان سطحی و از روی کژفهمی با فیلمی که می‌تواند مایه عظمت و مجد اسلام در سراسر جهان باشد، برخورد کنند؟ فیلم محمد رسول الله (ص) قطعاً برای کسانی که با نگاه‌های غیر منصفانه و بعضاً «شخصی»، «سلیقه‌ای» و «سیاسی» به دنبال ایجاد تشنج و حاشیه باشند، پیام روشنی را القا نخواهد کرد.
یادداشت: علی محمدی
منبع:فارس
211008
گزارش خطا
