استاد موسوی گرمارودی: حماسه باید در خون شاعر باشد تا بتواند به زبان او جاری شود + گزارش تصویری

در این نشست، حجت الاسلام والمسلمین خاموشی با اشاره به اینکه در این کتاب چیزی جز زیبایی شعری و هنری ندیده است، اظهار داشت: یادم هست چند وقت پیش با مراسم رونمایی از کتاب آنتوان بارا در حوزه هنری او برای ما نقل می‌کرد که برای نگارش کتابش در مورد حضرت زینب(س)، 13 سال و برای نگارش کتابش در مورد امام حسین(ع)، 23 سال زمان صرف کرده است و هر بار که تعریف کتابی را تمام شده فرض کرده است، به مطلبی تازه می رسیده که حیفش می‌آمده آن را در کتاب نیاورد و الان هم که کتابش رونمایی می‌شود احساس می کند که کماکان این کتاب ناقص است. وقتی کسانی با چنین طینت پاک و فطرت سالم شیفته امام حسین(ع) می‌شوند ما فرزندان انقلاب، امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب بدون شک رسالت عمیق‌تری داریم.

وی ادامه داد: این روزها و در نزدیکی ایام اربعین حسینی شاهدیم که همه در حال حرکت به سمت حرم حسینی(ع) هستند و حاضرند برای درک معنویت قیام این امام(ع) و عاقبت بخیری شان تن به این راه بدهند و تاول به پای خود ببینند.

این افراد بدون شک اگر در کربلا هم بودند در رکاب حضرت(ع) جان می دادند. به نظر من نسل امروز ما رسالتی خاص در این زمینه دارد که باید آن را به انجام برساند.

حجت‌الاسلام خاموشی ادامه داد: امسال پیش بینی حضور 30 میلیون نفر در مراسم اربعین می‌شود افرادی که حاضرند با تمامی مخاطرات موجود در عراق پروانه وار گرد گنبد حسینی(ع) حرکت کنند امروز نیز کارهایی مانند انتشار این کتاب چیزی جز تقویت انقلاب اسلامی و جبهه فرهنگی آن که بر مبنای همین حرکت حسینی شکل گرفته است، نیست.

در ادامه این مراسم، جواد هاشمی، از شعرای جوان و از دوستان مصطفی فاطمیان، مؤلف این کتاب در سخنانی با اشاره به آشنایی اش با این نویسنده از سال 88 گفت: مصطفی به مدد تجربه ‌ایش در بررسی و طبقه بندی اشعار آیینی توانست به شناخت قابل توجهی از آنها دست پیدا کند.

در روزگاری که شاهد انتشار کتاب های جمع آوری شده در حوزه شعر با تعداد صفحات کم هستیم و یا کتاب هایی که غزلی 6-7 بیتی را در دو صفحه رقعی چاپ می کند و یا کتاب هایی که قطع شان به کمتر از قطع جیبی کاهش پیدا می کند، انتشار چنین کتاب معظمی در یک هزار و 491 صفحه غنیمت است.

وی ادامه داد: نگاه مؤلف و گردآوری این کتاب بر دو فقط استوار بوده است. نخست اینکه گاهی فقط غزل انتخاب کند و دوم اینکه فقط شعر عاشورایی. وی همچنین در یک ابتکار جالب، کتابش را به 72 بخش تقسیم کرده که بسیاری از بخش های آن در مورد موضوعاتی است که پیش از این مورد غفلت قرار گرفته است.

هاشمی همچنین گفت: این کتاب از الفاظ و مضامین سست و روایت آنها در شعر پرهیز و سعی کرده اشعاری را ارائه دهد که با منابع معتبر مطابقت دارد. همچنین سعی شده در گزینش اشعار به نحوه ارائه پیام سیدالشهدا توجه ویژه ای بشود و عنصر عاطفه در بیان شاعرانه از یاد نرود. با همین رویکرد، آثار 322 شاعر شامل یک هزار و 300 غزل در این کتاب یادآوری شده است که برای این کار از 309 منبع من جمله 3 نسخه خطی بیدل، محمدخان دشتی و صادق گلچین استفاده شده است.

سخنران دیگر این مراسم، محمدعلی مجاهدی بود که در سخنان خود با اشاره به اینکه امام حسین(ع) همانند پدر بزرگوارشان هر چه دارند از عبودیت است، اظهار داشت: در سال های پس از انقلاب اسلامی آثار فاخر بسیاری در حوزه شعر از منظر ساختار و محتوا منتشر شده است که بیشتر آنها در قالب شعر عاشورایی خود را نشان داده است.

وی ادامه داد: نگاه بسیاری از عزیزان شاعر در این سال ها معطوف به لایه های ناگفته حادثه عاشورا است و کم نبودند شاعرانی که عنصر برجسته حماسه را برای روایت از عاشورا انتخاب کردند.

مجاهدی تاکید کرد: اگر به رجزهایی که اصحاب سیدالشهدا و نیز حضرت زینب(س) نگاه کنیم چیزی جز عظمت و جلال و شکوه در آن نمی بینیم آنها هیچ گاه احساس ذلت نکردند و به همین خاطر شعر ما نیز نباید چنین چیزی به آنها منتسب کند، به عبارت دیگر خداوند شهادت را آفرید تا ما بتوانیم از ذلت فاصله بگیریم.

سیدعلی موسوی گرمارودی، نیز دیگر شاعر حاضر در این مراسم بود که در نوبت شعرخوانی خود با اشاره به اینکه حماسه جزو لاینفک خون نامه کربلا است در سخنانش اظهار داشت: حماسه باید در خون شاعر باشد تا بتواند به زبان او جاری شود. من در جایی گفته ام که تعهد و التزام صفت شاعر است نه صفت شعر، به همین مصداق حماسه هم صفت شاعر است نه شعر.

وی در همین رابطه گفت: در شعر فارسی یکی از بزرگترین قله‌ها سعدی است و لیکن حماسه در خون سعدی جاری نیست. وقتی اثری مانند بوستان را نگاه می‌کنیم با وجود آنکه سعدی در بخش هایی از آن به صورت تلویحی نشان داده که تمایل دارد به مقابله با شکل بیانی سعدی بپردازد، اما به راحتی می توان دید که در این کار موفق نشده است، چون شاعری حماسی نیست.

موسوی گرمارودی ادامه داد: وزن بوستان همان وزن بحر متقارب است که مورد استفاده فردوسی هم بوده، اما چون سعدی شاعری است که حماسه در خون او جاری نیست در حماسه‌سرایی شکست خورده با این حال بوستان او کماکان تاج سر ما است و از بزرگترین آثار منظوم دنیا به شمار می رود.

وی در پایان از شاعران جوان خواست تا سعی کنند حماسه سرایی را صفت خود کنند تا حماسه به این شیوه به زبان آنها نیز نشت کند.

در این مراسم، همچنین حاج مرتضی طاهری مداح اهل بیت(ع) به مدیحه‌سرایی پرداخت.

در پایان این مراسم، نیز از مؤلف این کتاب تجلیل به عمل آمد.