آشنایی با سوره «توبه»

عقیق:در ادامه آشنایی با سوره های قرآن به هشتمین سوره یعنی توبه [بازگشت] می رسیم.

در آيه 2 سوره توبه سخن از اين است كه اگر مشركين از راه كج و انحرافى خويش باز گردند و حق را بپذيرند به نفع آنهاست.

اين سوره، بخصوص در 40 آيه اول، اعلام جنگ با مشركين و منافقين و اولتيماتوم با آنهاست و (آخرين حرف)ها را با آنها مى‏ زند. و بخاطر همين لحن حاد، بدون «بسم الله الرحمن الرحيم‏» شروع مى‏ شود.

از آخرين سوره ‏هاى نازل شده در سال هشتم هجرى و به روايتى در سال نهم در مدينه است و از نظر ترسيم خط مشى حكومت اسلامى با قبايل و گروه‏ ها و جناح هاى مخالف و روش سياسى اسلام، در روابط و عمل ها، اهميت‏ خاصى دارد.

روحيه شهادت طلبى مسلمين و رسيدن به «احدى الحسنيين‏» در آيه 52 مطرح شده است و در آيه 107 ماجراى مسجد ضرار و توطئه منافقين بيان گرديده است.

نام ديگر اين سوره «برائت‏» است. بنا به اعلان برائت و بيزارى نسبت به مشركين پيمان شكن. و به همين جهت در اول سوره بسم الله ... نيست زيرا بسم الله نشان امان و رافت است و سوره برائت، بر داشتن امان است و در آن، شمشير است.(از على عليه السلام. به نقل مرحوم طبرسى)

در اين سوره، مفصلا درباره منافقين بحث ‏شده است و مشت آنان را در رابطه با مسائل مبارزاتى و اقتصادى باز كرده است و به همين جهت نام ديگرش «فاضحه‏» يعنى رسوا كننده است.

این سوره داراى 129 آيه است.

فضيلت قرائت سوره توبه
از پيامبراکرم صلي الله عليه و آله و سلم روايت شده: «هر کس سوره انفال و توبه را قرائت نمايد، من شفاعت کننده و گواهي دهنده به سود او در روز قيامت هستم که او از نفاق مبرّا است و به تعداد همه مردان و زنان منافق در دنيا، ده حسنه به او عطا مي شود و ده گناه از او پاک شده و ده درجه بر درجات او افزوده مي شود و عرش و حاملان آن در ايام حضورش در دنيا، بر او درود مي فرستند.» (1)

امام صادق عليه السلام: «کسي که سوره انفال و توبه را در هر ماه قرائت کند، هرگز نفاق وارد قلب او نمي شود و از شيعيان اميرالمومنين علي عليه السلام خواهد بود.»(2)

در تفسير عياشي پس از نقل اين روايت اضافه کرده است: «و روز قيامت بر سفره هاي بهشتي همراه شيعيان امام علي عليه السلام روزي مي خورد تا اينکه مردم از حساب فارغ شوند.»(3)

آثار و برکات سوره توبه

1) در امان ماندن از آتش سوزي

نقل از پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم: «هرکس اين سوره را بنويسد آتش به منزل او نمي رسد و تا وقتي که اين نوشته با اوست، آتش به او نزديک نمي شود.»(4)

2) در امان ماندن از شر حيوان درنده

«هر کس از حيوانات وحشي و درنده مي ترسد آيه 128-129 سوره «توبه» را بخواند از ناحيه آن به حيوانات به او ضرري نمي رسد.»(5)

3) دفع وسوسه و دلشوره

به جهت رفع وسوسه و دلشوره و گمان بد آيه 129 سوره توبه را بخواند و با خود همراه کند.(6)

پي نوشت ها :

1) مجمع البيان، ج5، ص6

2) ثواب الاعمال، ص106

3)تفسيرالعياشي، ج2، ص46

4)تفسيرالبرهان، ج2، ص727

5) الكافي، ج2، ص625

6) درمان با قرآن،ص 43

 منبع:جام

211008