آثار و تبعات امانتداری

عقیق:حجت الاسلام محسن غرویان  در مورد تعریف امانتداری از منظر اسلام گفت: قرآن کریم می فرماید:«إِنَّ اللَّهَ يَأمُرُكُم أَن تُؤَدُّوا الأَماناتِ إِلىٰ أَهلِها»  یعنی خداوند به شما امر می کند که امانات را به اهلش بسپارید.  اهل امانت همان امانتداری است که حافظ و نگهبان درونی دارد و آن ایمان قلبی اش است. اگر تدین و ایمان قلبی در یک انسانی وجود داشته باشد او امانتدار اهلی است. امانت هم فقط پول و طلا و نقره نیست. هر پست و مقامی که هر کسی دارد و هر امر ارزشمندی شامل امانت می شود و اگر کسی دارای ایمان باشد حافظ و نگهبان آن امانت خواهد بود.

 وی درمورد اینکه ابعاد و وجوه مختلف امانتداری چیست و امانتداری یک فرد عادی با یک مسئول و مقام دولتی و حاکمتی چه فرقی دارد؟ تأکید کرد: یک فرد مسئول در برابر ملت و اکثریت مردم مسئولیت دارد ولی یک فرد عادی چنین مسئولیتی بر دوشش نیست. فرد مسئول باید پاسخگوی عموم مردم باشد. هم حق الله و هم حق الناس بر گردنش است. بنابراین مسئولیت آن شخصی که در برابر مردم و بیت المال و جامعه پاسخگو است بیشتر از یک فرد عادی است. فلذا باید ایمان و مراقبت از ایمان در او بیشتر باشد.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در مورد اینکه چرا با وجود اینکه فرهنگ ما یک فرهنگ دینی است اما امانتداری به عنوان یک خصلت اخلاقی و رفتاری بین افراد به درستی جا نیفتاده است، تصریح کرد: متأسفانه برخی از ما جایگاه درست حق الناس با حق الله را نمی شناسیم و این دو را از هم تفکیک می کنیم. به نظر بنده حق الناس همان حق الله است. یعنی حق الله و حق الناس از هم جدا نیستند. برخی فقط احساس مسئولیت بیشتر در برابر حق الله یا نماز و روزه و عبادات می کنند؛ در حالی که رعایت حقوق مردم هم از واجبات دینی است. باید نگاه تکریمی به انسانها و احترام به آنها و توجه به صیانت از اموال و آبروی مردم و جایگاه و موقعیت آنها بیشتر  شود و بیشتر توجه داشت تا بتوانیم آن فرهنگ امانتداری را نسبت به حقوق انسانها در  جامعه بالاتر ببریم.

این استاد حوزه و دانشگاه در مورد اینکه متخلق شدن افراد جامعه به خصلت امانتداری چه نتایجی دارد و چه آسیب هایی از جامعه می زداید هم یادآورشد: اگر در جامعه امانتداری و تعهد و احساس مسئولیت باشد؛ اخلاق و روابط مردم بهتر خواهد شد و آن حالت عداوت و کینه در آنها از بین می رورد. همچنین کلاهبرداری و فریب دادن افراد هم از بین می رود. یعنی روحیه اعتماد در جامعه حاصل می شود. و نهایتاً فضای زندگی همه مردم از یک آرامش مطلوبی برخوردار خواهد شد.

غرویان در مورد اینکه آیا می توان اختلاس ها و رشوه گرفتن ها و فساد مالی را ناشی از خیانت در امانت دانست؟ اظهار داشت: قطعاً همینطور است. اگر کسی ایمان به خدا و معاد داشته باشد و مبدأ و معاد را درست باور داشته باشد،  می داند این رشوه گرفتن ها و اختلاس ها و تجاوز به حقوق همه مردم و هم حقوق الهی، همگی از مصادیق خیانت در امانت هستند. البته ترس از خدا مانع این موارد می شود. بنابراین کسی که دست به این کارها می زند معلوم می شود که ایمانش ایمان حقیقی نیست؛ اگر چه در ظاهر ممکن است با تملق و چاپلوسی و اظهار ایمان، خودش را فردی دیندار نشان دهد ولی حقیقت این است که ایمان در دلش نیست.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در مورد اینکه امسال که سال فرهنگ نامیده شده چگونه می توان فرهنگ امانتداری را در جامعه نهادینه کرد؟ گفت:راه های مختلفی وجود دارد. اما مهمتر از همه این است که سردمداران حکومت و نظام باید صادق و شفاف باشند و خودشان در عمل امانتداری را رعایت کنند. زیرا "الناس علی دین ملوکهم" یعنی مردم به دین سران خودشان هستند. باید از بالا شروع شود و مردم هم به این باور برسند که سردمداران و رجال مملکتی شان افرادی امین هستند و کم کم در خود مردم هم با کنترل و نظارت این روحیه سرایت خواهد کرد.