۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۸ : ۱۴
عقیق: جلسهای دیگر از سلسله جلسات «درسهایی از نهجالبلاغه» با حضور محسن اسماعیلی استاد دانشگاه و عضو حقوقدان شورای نگهبان عصر روز گذشته (چهارشنبه 7) خرداد ماه در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» برگزار شد.
اسماعیلی در ابتدای جلسه دروس جلسات پیش را این چنین مرور کرد و گفت: در جلسات گذشته خطبه 87 نهج البلاغه را مورد بررسی قرار داده و گفتیم که گروهی هستند که خود را عالم می نامند، در حالی که عالم نیستند. علم و دانش به معنای واقعی نداشته و نمی توانند آن را به درستی به کار برند. آنها مقداری جهالت و ضلالت را از جاهلان و گمراهان کسب کرده و برای مردم دام هایی از فریب و دروغ می گذارند. حضرت میفرماید: کتاب خدا را بر اساس نظر خود و همچنین حق را بر اساس میل خود تفسیر میکنند. آنها خیال مردم را از گناهان بزرگ راحت و به انجام این نوع گناهان تشویق میکنند. این عالمان کذاب خود را از بدعت و شبهه به دور دانسته در صورتی که از همان ابتدا با بدعت و شبهه دست به گریبان هستند. اینان دارای دو چهره هستند؛ دارای صورت انسانی و باطن حیوانی. اینان چون باطنشان حیوانی است، قدرت درک حقایق انسانی را ندارند. قلب دارند اما قدرت درک ندارند، چشم دارند اما حقیقت را نمیبینند، گوش دارند ولی سخن حقیقت را نمیشنوند. حضرت میفرماید: «لا یعرف باب الهدى» معرفت به آنچه که میدانند ندارند؛ آنها مرده زندگانند. به ظاهر زنده هستند اما در باطن مرده. خاصیت یک عالم به این است که دیگران را از گمراهی نجات دهد اما اینان چنین خاصیتی ندارند.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه بررسی و تفسیر خطبه 87 بیان داشت: امیرالمومنین حضرت علی(ع) پس از تشریح عالمان کذاب، در ادامه خطبه 87 نهج البلاغه با تعجب سؤال میکند «چرا شما باز هم به دنبال آنها میروید؟ چرا با این حیوان صفتها همراه میشوید؟» در سوره شریف تکویر گفته شده «فَلاَ أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ الْکُنَّسِ وَ اللَّیْلِ إِذَا عَسْعَسَ وَ الصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ کَرِیمٍ ذِی قُوَّةٍ عِنْدَ ذِی الْعَرْشِ مَکِینٍ مُطَاعٍ ثَمَّ أَمِینٍ وَ مَا صَاحِبُکُمْ بِمَجْنُونٍ وَ لَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِینِ وَ مَا هُوَ عَلَى الْغَیْبِ بِضَنِینٍ وَ مَا هُوَ بِقَوْلِ شَیْطَانٍ رَجِیمٍ فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ» سوگند به ستارگان که از دیده پنهان شده و دوباره باز میآیند، سوگند به شب چو پشت گرداند و سوگند به صبح چون دمیدن گیرد، که قرآن سخن فرشته بزرگوارى است. این فرشته فرمانروای امین من است و خیانت در امانت نمیکند. این پیامبر با شما میآید و میرود دیوانه نیست. این پیامبر که همه آن را به امانت داری و صدق میشناسید جبرئیل است. پیامبر آن را به روشنی روز دیده است. او آن چیزی را که دیده است را منع نمیکند. گفتارش سخن شیطان رانده شده از بهشت نیست. پس به کجا میروید؟چرا نبوت را نمیپذیرید و آن را انکار میکنید؟ این راه بسیار روشن و ضلالت و گمراهی عالمان کذاب بسیار روشن است. چرا به دنبال آنها میروید؟ رو به کدام سمت میروید؟
اسماعیلی ادامه داد: ممکن است بعضیها در پاسخ به امیرالمومنین(ع) بگویند که ما به دنبال حقیقت بودیم. مشخص نبود که چه کسی سخن حق میگفته و چه کسی دروغ. حضرت پیشاپیش پاسخ داده است: «پرچم ها بر افراشته، نشانهها روشن و چراغها فروزان است. اگر ما به دنبال یک هدف مشخص و الهی باشیم مگر میشود با این همه نشانه، پرچم و چراغ روشن راه را گم کنیم.» در این جا مقصود از پرچم همان علم و تابلو همان آیات است. حضرت میفرمایند: «چراغ هم روشن بوده آن پرچم و علامت هم در راه مشخص، پس چگونه بعضیها میگویند اسباب گمراهی فراهم بوده است؟» برخی ها میگویند اگر کسی پاک بماند و راه را درست انتخاب کند تعجب دارد در حالی که اینگونه نیست. خداوند به گونهای عمل کرده که هیچ ابهامی در آن باقی نماند. خداوند تا زمانی که حجت را برکسی تمام نکند از او چیزی نمیخواهد. خداوند انسان را برای بهشت آفریده است نه برای جهنم. چرا دچار حیرت و سرگردانی میشوید در حالی که در میان شما عترت پیامبر(ص) موجود است. اهل بیت پیامبر (ص) همان پرچمهای دین، نشانه حقیقت و چراغهای هدایت هستند. با وجود بودن این خاندان باز شما گمراه می شوید؟.
این پژو هشگر دینی ادامه می دهد: اهل بیت (س) سه خصوصیت مهم و بارز دارند: 1- عترت پیامبر(ص) عظمت حق هستند و از زمام حق هستند. آنها ریسمان حق بوده و اگر ما چشمی هم برای دیدن نداشته باشیم کافی است که این ریسمان را بگیریم تا به هدف برسیم. 2- اگر میخواهید دیندار باشید پرچم دین عترت پیامبر(ص) است، نمی شود در لشگر رسول خدا باشی و با علمدار لشگر بجنگی. 3- داشتن زبان راستگویی از دیگر خصوصیات اهل بیت(س) است. هیچ کس در راستگویی اهل بیت(س) هیچ شکی ندارد. زبان راستگویی داشتن مرام اهل بیت(س) است. با وجود چنین عترتی و با وجود چنین راهنمایانی چرا باز هم به بیراهه میروید؟ به همین دلیل است که امیرالمومنین حضرت علی(ع) چندین بار در نهج البلاغه تاکید دارند که دست بگذارید بر دست این خاندان تا گمراه نشوید، آنها خودشان شما را راهنمایی میکنند.
این مدرس دانشگاه و مفسر نهجالبلاغه در ادامه جلسه با اشاره به خطبه 97 ادامه داد: حضرت در این خطبه میفرمایند: «شما میخواهید راه را پیدا کنید و هدایت شوید و رشد کنید؟ به اهل بیت پیغمبر خود نگاه کنید. به راهی که آنها می روند پای بگذارید تا نجات پیدا کنید و خیالتان راحت باشد که اگر این چنین کنید هیچ گاه از راه هدایت خارج نمیشوید به ضلالت و گمراهی که سابق بر آن بودید بر نخواهید گشت.» آنها هر کاری کردند شما نیز انجام دهید، از آنها پیشی نگیرید و از آنها عقب نمانید. فقط به سمتی که آنها میگویند بروید. تنها راه تضمینی هدایت همین است. راههای دیگری جز این راه بیراهه است. همچنین امیرالمومنین حضرت علی(ع) در خطبه 2 نهج البلاغه میفرمایند: «پیامبر(ص) آمد تا راه هدایت را نشان دهد. پیامبر(ص) ماندگار نخواهد بود بلکه بعد از خود اهلبیتش را برای هدایت مردم تعیین کرده است. اهل بیت(س) پناهگاه کتابالهی و کوههای استوار و بلند این جهان هستند. به وسیله اهل بیت(س) است که کمر دین راست میشود.» البته در کنار آنها کسانی هم بودند که باعث نفاق و گمراهی مردم شدند. حضرت ادامه میدهند که «شما آنها را با اهل بیت پیغمبر(ص) مقایسه نکنید.» اهل بیت بنیاد دین است. اگر میخواهید نجات پیدا کنید باید به سمت اهل بیت(س) بروید.
اسماعیلی در بخش پایانی سخنان خود افزود: حضرت دو توصیه کاربردی برای مردم دارند؛ اولین توصیه امیرالمومنین این است که همانگونه که قرآن را در قلب خود که بهترین جای بدنتان است جای دادهاید اهل بیت پیغمبر(ص) را نیز در همان جا و در کنار قرآن جای دهید. هرگز جایگاهی کمتر از آن برای اهل بیت(س) قائل نشوید. خداوند به اهل بیت(س) بهترین جایگاه را داده است پس شما هم چنین کنید. دومین توصیه امیرالمومنین حضرت علی(ع) این است که اهل بیت(س) به مانند سرچشمههای جوشان و زلال معارف هستند. هرگاه به سراغ آنها رفتید با عطش فراوان بروید و از این سرچشمه جوشان و زلال تا میتوانید بنوشید. اهل بیت(س) را در قلب خود قرار داده و از سرچشمه جوشان معرفت آنها مشتاقانه بنوشید تا سیراب شوید.
سلسله جلسات «درسهایی از نهجالبلاغه» چهارشنبه هر هفته قبل از نماز مغرب و عشاء در مسجد 72 تن مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» به نشانی: میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، انتهای خیابان شهید صیرفیپور برگزار میشود و شرکت در آن برای عموم علاقهمندان آزاد است.
منبع:فارس
211008