۲۲ آذر ۱۴۰۳ ۱۱ جمادی الثانی ۱۴۴۶ - ۰۱ : ۱۳
گوساله سامری چگونه صدا می کرد؟
گفته اند: سامري حضرت جبرائيل را هنگامي كه به حضرت موسي(ع) نازل شد تا به او وحي الهي را برساند ديد.
عقیق:در
مورد چگونگي صدا كردن گوسالة سامري چند قول بيان شده است:
قول اول آنكه، هنر و علم سامري نسبت به صنعت، باعث ايجاد آن صدا شده. بدين توضيح كه جمعي از مفسران بر اين عقيده اند كه سامري با اطلاعات خاصي كه در زمينة توليد صدا به كمك باد و اشياء داشت، لوله هاي مخصوصي در درون سينة گوساله طلايي كار گذاشته بود كه در اثر ورود هوا از پشت گوساله و خروج آن به صورت فشرده از آن لوله ها كه انتهاي آنها در دهان گوسالة طلايي واقع شده بود، صدايي شبيه به صداي گاو بيرون مي آمد.(1)
قول دوم آنكه، نحوة قرار دادن دهان گوساله در جهت وزش باد باعث ايجاد صدا شد. بدين بيان كه بعضي ديگر از مفسران معتقدند، سامري گوساله را آنچنان در مسير و جهت وزش باد قرار داده بود كه بر اثر وزش باد به دهان گوساله كه به شكل خاصي نيز ساخته شده بود صدايي شبيه به صداي گوساله به گوش مي رسيد.(2)قول سوم آنكه، خداوند متعال آن صدا را از آن گوساله خارج كرد بدين توضيح كه در حديثي از امام باقر(ع) نقل شده است كه حضرت موسي ـ عليه السّلام ـ به خداوند متعال عرضه داشت، بار خدايا، سامري گوساله را ساخت، صداي آن از چه كسي بود؟ خداوند عزوجل در جواب از طريق وحي به او خطاب كرد كه اي موسي، آن آزمايش و فتنة من بود و در آن باره زياد جستجو مكن.(3)و نيز در روايتي ديگر از راشد بن سعد آمده است كه موسي ـ عليه السّلام ـ به پروردگار عرضه داشت: بار پروردگارا چه كسي روح در آن گوساله قرار داد؟ خداوند متعال در جواب فرمود: من، موسي(ع) عرضه داشت، خدايا پس تو خودت گمراه كردي؟
خداوند عزوجل در پاسخ فرمود: اي موسي، اي سرآمد انبياء، اي پدر حاكمان، من چون اين گمراهي را در دلهايشان ديدم راه رسيدن به آن را برايشان آسان كردم.(4) البته این عبارات ناظر به جریان کلی هدایت درعالم است که (یضل من یشاء ویهدی من یشاء) هرکه را بخواهد هدایت وهرکه را بخواهد گمراه می کند. واز این عبارات جبر برداشت نمی شود. زیرا انسان با اختیار انتخاب آفریده شده است، ولی کلیت نیروی محرک انسان دست خداست.
در برخي روايات آمده است حضرت موسي(ع) به سامري گفت: چگونه چنين كاري را انجام دادي؟ سامري در جواب پاسخ داد: به چيزي كه ديگران به آن پي نبردند پي بردم...برخي مفسرين طبق اين روايات گفته اند: سامري حضرت جبرائيل را هنگامي كه به حضرت موسي ـ عليه السّلام ـ نازل شد تا به او وحي الهي را برساند ديد.
و برخي ديگر از مفسران گفته اند: حضرت جبرائيل را هنگامي كه براي غرق كردن فرعون و لشكريانش نازل شده بود سوار بر اسبي بهشتي ديد.
به هر حال سامري در اين هنگام از موقعيت استفاده كرده و قدري از خاك زير پاي خود حضرت جبرئيل يا خاك زير پاي اسب او (بنابر تفسير دوم)، برداشته بود و نزد خود نگاه داشته بود. از خاصيتهاي اين خاك اين بوده كه به هر چيز ريخته مي شد جان مي گرفت و زنده مي شد.
سامري هم چون از اين مطلب آگاه بود، آن مقدار خاك را كه نزد خود داشت بعد از ساختن گوساله در آن ريخت و اين باعث جان گرفتن و صدا كردن گوساله شد.(5)
پی نوشت ها:
1. تفسير نمونه، جمعي، ج 6، ص 371،ذيل آيات 148 149 سورة اعراف.
2. همان، ص 372.
3. ترجمة الميزان، محمد حسين طباطبايي، ج 14، ص 36،ذيل آيات 80 تا 98 سورة طه.
4. دررالمنثور، جلال الدين سيوطي، ج 3، ص 129، ط اول، 1365 هـ‌ق، دارالمعرفة.
5. ترجمة الميزان، محمد حسين طباطبايي، ج 14، ص 273،ذيل آيات 80 تا 98 سورة طه.
منبع:جام
211008
گزارش خطا
