کلاس درسی به نام کربلا

ظهور زندگی پاک و حیات طیبه، آرمان بلند آزادمردان و انسان های وارسته ای است که اسلام را نه تنها باور کرده، بلکه به آن انس شدید دارند و در راه تجلی ارزش های اسلامی تمامی توان خود را به کار می گیرند.

حیات طیبه، زندگی توأم با آرامش است، زندگی ای که با نفس مطمئنه انس دارد و هویت انسان را در جهت درک عبودیت الهی تعریف می نماید. انسانی که زیر خیمه حیات طیبه زندگی می کند، عبدی است خاضع در پیشگاه معبود و مطیع فرامین او که زندگی خویش را در راه او و برای او تعریف کرده و از چشمه فیاض پیامبران و ائمه هدی(علیهم السلام) جام ها نوشیده است تا در راه جانان، جان خود را تسلیم نماید.

همچنان که صحنه کربلا و حادثه عاشورا نشان داد که ره پویان طریق عشق و بندگی، از کجا تا به کجا می توانند در جهت قرب، لقاء و رضوان الهی گام بردارند.

عاشورا حقیقت زنده ای است در متن تاریخ که می تواند برای همه نسل ها حامل پیامی والا و متعالی باشد؛ پیامی که به همه انسان ها نوید می دهد که می توان با تمسّک به ریسمان ولایت، از بحران های زندگی عبور کرده و به حیات طیبه رسید.

کربلا، کلاس درسی است که استاد آن، امام حسین(ع) و تمامی نسل ها، در هر سن و سالی، شاگردان آن هستند. در این کلاس، شاگردانی را می بینیم که از سن شیرخوارگی تا سالمندی، همه در ولایت معصوم ذوب شده اند، خود را در پرتو نور او می بینند و بدون او از شناخت خود و تعریف زندگی خویش محرومند.

درس کلاس کربلا، عبودیت و بندگی است، که در ایثار، عشق، گذشت، وفا، تعهد و بالاخره ایستادگی و مقاومت یاران امام حسین(ع) تحقق می یابد.

عاشورا زندگی را در بستر ابتلاء و آزمایش الهی تعریف می کند و به ما می گوید در هر شرایطی و در هر موقعیتی باید آن باشی که خداوند می خواهد. باید از «بودن »ها عبور کرده و «شدن» متعالی را تجربه کنی.

کربلاییان با انس به زندگی پاک و درک عبودیت و بندگی خالصانه و عاشقانه، در بحران های زندگی، حیات طیبه را لمس کرده و نظام زندگی خویش را در هر موقعیتی، به نحوی مدیریت می کنند که بتوانند زمینه رشد خود و دیگران را فراهم نمایند.

هویت کودکان نیز در کربلا و در بستر ابتلاء، سختی و آزمایش، صیقل خورد و به کمال رسید. امام باقر(ع) در کربلا حدود چهار سال سن داشتند؛ اما با وجود کمی سنّ، از هویت دینی برخوردار بودند. چرا که در این سن، انتظار این است که فرد به صورت طبیعی به بازیهای کودکانه انس داشته باشد و با سختی و مشقت همراه نباشد. اما ایشان سختی ها، دردها، رنج ها و بحران های زندگی را در کربلا تجربه و تحمل کردند و از آنجا که خداوند، حضانت و سرپرستی تربیتی ائمه(علیهم السلام) را در بالاترین درجه، مدیریت می کند، می بینیم که امام باقر(ع) نه تنها در متن گرفتاری ها و مصیبت های زمانه، خم به ابرو نمی آورد، که سعی دارد از حقیقت دین و حریم امامت و ولایت در مقابل فرعونیان دفاع کند.

داستان معروفی در کتاب شریف «نفس المهوم» بیان شده است. براساس آن داستان، وقتی یزید در شام با امام سجاد(ع) ملاقات کرد، از مشاوران خویش پرسید که نظر شما در مورد او چیست. مشاوران نظر به قتل او دادند. در این حال امام باقر(ع) که کودکی چهار ساله بود، لب به سخن گشود و پس از حمد و ثنای الهی فرمود: «ای یزید! مشاوران تو به تو خیانت کردند؛ زیرا فرعون وقتی از مشاورانش در مورد موسی و هارون(علیهم السلام) سوال کرد، آنها حکم به قتل آن دو ندادند؛ بلکه گفتند آنها را تبعید کن؛ زیرا می دانستند که کشتن پیامبران و فرزندان ایشان گناهی است بس بزرگ و قاتل آنها کسی نیست جز فرزند نامشروع. لذا مشاوران فرعون در جهت حفظ شأن و مقام اجتماعی فرعون نظر دادند و به او خیانت نکردند ولیکن مشاوران تو مصلحت اجتماعی تو را در نظر نگرفتند و با این نظر، تو را در مسیری قرار دادند که احترام اجتماعی تو مخدوش شود».

راستی آیا چنین فرزندی با این قدرت تحلیل و درایت، می تواند اسیر حوادث شود؟ آیا برخورد امام باقر(ع) با یزید نشان نمی دهد که ظرفیت رشد شخصیتی کودکان جامعه ما کاملاً مهیا است ولیکن ما از این ظرفیت، بهره برداری لازم را در جهت ارتقاء شخصیت وجودی آنها انجام نمی دهیم.

فرزندان ما از ظرفیت قابل توجهی از رشد برخوردار هستند به گونه ای که می توان گفت آنها می توانند متناسب با سن خویش در مسیر یادگیری بسیاری از حقایق هستی گام بردارند ولیکن ما با برخورد های غلط خویش، اجازه شکوفایی فطرت الهی را به فرزندانمان نمی دهیم.

زندگی پر از حوادث است و انسان در برخورد با این حوادث، باید با اتخاذ تدابیر دقیق و روشن، از هویت الهی خویش دفاع کند و این مقدور نیست جز از طریق تربیتی واقع بینانه براساس یک آرمان الهی که بتواند انسان را در مسیر درک مراتبی از عبودیت الهی، در راستای حیات طیبه راهبری نماید.

هر چه انسان در مسیر عبودیت الهی، دقیق حرکت نماید، می تواند از کارایی بیشتری برخوردار باشد و مدیریت استفاده از تمام ظرفیت خویش را به دست آورد. در غیر این صورت، این امکان و استعداد، نه تنها رشدی نخواهد داشت که در کوتاه یا دراز مدت، دچار بحران خواهد شد. امام باقر(ع) در روایتی شریف، کمال انسان را در سه چیز خلاصه می کند: تفقه و فهم عمیق در دین، صبر بر مصایب و تنظیم معیشت زندگی. این سخن نشان می دهد که هر یک از این سه مورد، گام بلندی است در جهت شکوفایی فطرت الهی انسان. با تفقه، جهل نابود می شود؛ با صبر، انسان به پالایش درونی می رسد و بالاخره با مدیریت فعال در زندگی، انسان می تواند از کم ترین امکانات، بیشترین بهره برداری را داشته باشد.

حال اگر کسی با علم به حقیقت و درک موقعیت در بستر تفقه به بهترین موضع گیری رسید، در جهت تحقق اهداف خویش در مقابل بحران ها و نابسامانی ها ایستاد و مقاومت کرد و زندگی خویش را براساس فقه و روابط سالم الهی مدیریت نمود، آیا باز هم می توانیم باور کنیم که انسان به عقب برود و هویت خویش را مخدوش کند؟

به استناد «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا»، همه وظیفه دارند که ارتباط خویش را با امام حسین(ع) و صحنه کربلا حفظ نمایند و در مسیر حفظ آرمان سرخ شهادت و فراهم کردن زمینه ظهور آن خلف صالح و در پرتو نور هدایت او، انتقام خون کربلاییان از فراعنه تاریخ گرفته شود تا پیروزی خون بر شمشیر و حقیقت، بر همگان مکشوف گردد. چرا که کلاس کربلا از هر سن و از هر قشر، نماینده ای و در هر موقعیت، درسی و در هر حادثه ای، مدیریتی نهفته دارد که می تواند زمینه رشد و کمال ما را مهیا نماید.

کدخبرنگار:212111