چرا چهارده قرن گریه؟

عقیق: گاهی اوقات برای پاسخ به شبهاتمان عوض اینکه آنها را ریشه ای حل کنیم، به این طرف و آن طرف می زنیم و عاقبت هم آرام نمی شویم؛ مثل دلاّکی که به جای اینکه تیغ کُندِ خودش را عوض کند، می گفت: «پول می دهم، نان می خرم و می خورم تا زور بیشتری بزنم!»

یکی از شبهاتی که درباره واقعه عاشورا مطرح می شود آن است که چرا شیعه پس از چهارده قرن که از این حادثه می گذرد، گریه و ماتم سرایی می کند؟ این نوشتار به قصد پاسخ ریشه ای به این شبهه، سامان یافته است تا به خواست الهی، جوابی مستدل به این شبهه ارائه شود.

آخرت مهمترین بُعد زندگی

ابتداءً باید بدانیم که اصلی ترین، جدی ترین، حقیقی ترین و مهمترین بُعد زندگی انسان ها در جهان آخرت است. آیات شریف قرآن، حیات دنیا را کم، قلیل، ناچیز و بازی معرفی می کند و آخرت را اصیل می شمارد: «تُرِیدُونَ عَرَضَ الدُّنْیَا وَاللّهُ یُرِیدُ الآخِرَةَ».1 تأکید و اصرار قرآن بر توجه انسان به آخرت، گواه اصالت و حقیقت آخرت است و فراموشی آخرت، موجب خسران و عذاب؛ «لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا نَسُوا یَوْمَ الْحِسَابِ».2

نکته دیگر، این که اهمیت دین به تبع اهمیت آخرت خواهد آمد؛ به این معنا که جدی ترین و اصلی ترین بُعد زندگی انسان باید با عمل ساخته شود؛ اما چگونه؟ چه چیزهایی آخرتمان را آباد و چه امور و اعمالی آخرتمان را ویران می کند؟ متصدی پاسخ به این سؤالات، دین است. دین یعنی مجموعه دستوراتی در حوزه اعتقاد و عمل که التزام به آنها، باعث سلامت، امنیت و آبادانی آخرت ما می شود و توسط نبی مکرم اسلام (ص) و اهل بیت عصمت: به دست ما رسیده است.

مروری بر حوادث پس از رحلت

نکته دیگر که در رابطه با پاسخ به این شبهه لازم است دانسته شود، اتفاقاتی است که بعد از وفات3 پیامبر شریف اسلام رخ نمود، که سیاه ترین برگ تاریخ را رقم زد و آن، غصب خلافت و روی کار آمدن معاویه، بنی امیه و بنی عباس بود. اینکه معاویه را به تنهایی و کنار بنی امیه ذکر نمودیم با آنکه او جزء بنی امیه بود از این جهت است که وی به تنهایی در نابودی دین و راه اندازی کارخانه جعل احادیث دروغین، سهم بزرگی داشت؛ همانطور که سهم بزرگی از عذاب برزخ و قیامت، برای اوست.4

ابن ابی الحدید و از او قدیمی تر در مسعودی مروج الذهب و از این دو قدیمی تر، ابن بکار از مطرف فرزند مغیرة بن شعبه فرماندار معاویه در کوفه نقل می کنند که پدرم هر شب، وقتی به خانه می آمد، از کیاست و فراست معاویه با آب و تاب حرف می زد؛ اما یک شب از نزد معاویه آمد، حرفی نزد و غذا نخورد، وقتی از او علت حرف نزدنش سؤال شد، گفت: من به معاویه گفتم: «تو اکنون در اوج قدرت هستی، خوب است کمی به بنی هاشم لطف کنی. اینها عمو زاده های تو هستند»

معاویه گفت: «هرگز! ابابکر و عمر و عثمان به حکومت رسیدند و این همه زحمت کشیدند، اما وقتی مردند نامشان هم مُرد؛ در حالی که نام فرزند ابوکبشه5 یعنی پیامبر خدا(ص) را هر روز، پنج مرتبه در سراسر جهان اسلام به فریاد (اذان)، بانگ می زنند و به بزرگی یاد می کنند. نه! به خدا سوگند، آرام نخواهم نشست، مگر اینکه این نام را دفن کنم و این ذکر و یاد را به خاک بسپارم».

قیام امام حسین(ع)، عامل بقای دین

قطعاً اگر قیام امام حسین(ع)نبود، معاویه در این راه به موفقیت می رسید و این نام مقدس را دفن می کرد؛ لذا رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: «حسین منی و أنا من حسین»؛ جمله اول، یعنی حسین از ذرّیه من و فرزند دختر من است؛ اما جمله «من از حسینم» یعنی چه؟ رسول اکرم (ص) یعنی نبوتش و آنچه برای نجات بشریت از طرف خدا آورده و دفن این امور، یعنی دفن نام پیامبر (ص) ؛ اما امام حسین(ع)با قیامش نگذاشت دین رسول خدا(ص) یعنی همه آن چیزی که ایشان بیست و سه سال برای تثبیت آن، خون جگر خورد و جنگید، دفن شود.

امام حسین(ع)قیام کرد، پاره پاره شد، علی اصغر و علی اکبر و جگر گوشه هایش، جلوی چشمان او تشنه، گرسنه و خسته شهید شدند، تا دین خالصی که رسول اکرم(ص) برای بشریت آورده بود، همانطور به نسل بعدی برسد و راه وصول به توحید، محبت، بندگی خدا و در یک کلمه، راه آخرت همچنان باز بماند.

همانطور که نمی توان با طراحی و نقشه غلط و با مصالح غیر مناسب، بنایی را در دنیا استوار کرد، همان طور هم نمی توان با دین غلط و تحریف شده، آخرت را آباد کرد. همه ائمه: در این جهت، زحمات فراوانی کشیدند ولی رنج و سختی امام حسین(ع)از همه بیشتر و آشکارتر بود.

و تو ای خواننده این سطور! زمانی این مطالب برایت بهتر قابل درک است که با تقوا و یاد مرگ، آخرت در قلبت عظیم شود و وجه همّت تو و جهت اعمالت برای آخرت باشد. اگر اینطور شود، دیگر برای گریه کردن برای ائمه(علیهم السلام) خصوصاً امام حسین(ع)احتیاج به روضه خواندن هم نداری؛ چه رسد به اینکه سؤال کنی چرا باید برای امام حسین(ع) گریه کنیم؟

وقتی آخرت برایت مهم شد و فهمیدی که زندگی ابدی و اصلی در آخرت است و باید آنرا آباد کنی و در این مسیر، احتیاج به دستور العمل داری، احساس نیاز به دین صحیح را خواهی فهمید؛ دینی که بتواند نیاز بندگی تو را تأمین و روح تو را در راه بندگی، سیراب و کامل نماید. آنگاه با مطالعه تاریخ می یابی که این دین، با ریختن خون های ائمه: و خصوصاً امام حسین(ع)و هم چنین زحمات و آوارگی علمای شیعه، اکنون به دست تو رسیده است. آن زمان، دردهای اهل بیت(علیهم السلام) که برای رساندن دین و حفظ و سلامت آن بود، قلبت را می فشارد و با خود فکر خواهی کرد که برای بهشت رفتن من، فرق امیر المومنین(ع) شکافته شد، سر امام حسین (ع)بر نیزه رفت، امام موسی کاظم(ع)در چاه، زندانی شد و هزاران عالم شیعی خون جگر ها خوردند تا راه بهشت رفتن ما باز بماند.

اینجاست که قلبت درد خواهد گرفت و اشکت جاری خواهد شد؛ بدون اینکه کسی روضه ای بخواند. اینجاست که قدر مرجع تقلید خودت را خواهی دانست و از صمیم قلب به علمای دین ارادت پیدا خواهی کرد. اینجاست که معنی آیه « ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ»6 را خواهی دانست که ائمه فرمودند: «نعیم، ماییم». یعنی خدا از ما خواهد پرسید که بهترین بندگان من پاره پاره شدند؛ هزاران عالم چه سختی ها که متحمل نشدند تا دین، به دست تو برسد و تو آخرتت را، زندگی حقیقی و ابدی خود را بسازی؛ اما تو چه کردی؟ به دنیا مشغول شدی و تمام همت تو، دنیای تو شد به گونه ای که از آخرت، غافل شدی؛ لذا نفهمیدی که چرا ائمه در راه حفظ دین، این قدر مصائب را تحمل کردند.

با غفلت از آخرت، احساس نیاز به دین از بین می رود و در این صورت قیام امام حسین(ع)، مفهومی نخواهد داشت. ریشه حل مسأله، در توجه به آخرت است و اگر آخرت، مهم شود، بقیه امور حل خواهد شد.

. سوره انفال/67.

2 . سوره ص/26.

3 . بلکه به قول درست تر؛ شهادت؛ چون نبی مکرم اسلام مسموم شدند.

4 . ما نمی توانیم در این صفحات محدود، این مسأله را شرح دهیم که چطور جریان غصب خلافت و استیلای معاویه در سال 40 هجری باعث نابودی و واژگونی دین شد. فقط خوانندگان را به خواندن کتاب «نقش ائمه در احیای دین»، تألیف علامه مرتضی عسگری، توصیه می نماییم؛ خواندن این کتاب برای تحکیم و تثبیت اعتقادات در بعد امامت از ضروریات است.

5 . لقبی که کفار قریش از روی طعنه به نبی مکرم اسلام دادند.

6 . سوره تکاثر/8.

کدخبرنگار:212111