۳۰ دی ۱۴۰۳ ۲۰ رجب ۱۴۴۶ - ۰۰ : ۱۲
مال دنیا از منظر قرآن/
برای کدام نعمت‌ها باید شادی کنیم؟
قرآن کریم می‌فرماید: به مردم بگو به فضل و رحمت خدا شاد باشید سپس می‌فرماید: «هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ» فضل خدا از درآمد بهتر است، همچون معلمی که مغز بچه‌ها در اختیارش است، گرچه درآمد چندانی ندارد.
عقیق:حجت‌الاسلام محسن قرائتی استاد قرآن در کتاب «خنده و گریه» در مورد شاد بودن فرد مسلمان و اینکه چگونه شاد باشیم و چطور بخندیم اما خنده حرام نباشد، انواع مزاح‌هایی که از ائمه معصومین(ع) و علمای شیعه روایت شده را جمع‌آوری کرده است که در این نوشتار به برخی از اشارات استاد مبنی بر چگونه شاد بودن و درست شادی کردن می‌پردازیم.
شادی برای مال دنیا
بعضی از افراد بی‌خودی خوش هستند. یک زنجیر چهل سانتی دست می‌گیرد از یک طرف که چرخاند از طرف دیگر می‌چرخاند.
بعضی‌ها به خاطر مال شاد هستند. قرآن می‌فرماید:«إِنَّ قَارُونَ کَانَ مِن قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَیْهِمْ ۖ وَآتَیْنَاهُ مِنَ الْکُنُوزِ مَا إِنَّ مَفَاتِحَهُ لَتَنُوءُ بِالْعُصْبَةِ أُولِی الْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ، إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ»؛ ثروت قارون به قدری بود که یک گروه قوی باید کلیدهای آن را جابه‌جا کند. قرآن می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ» این‌هایی که با پول دلشان خوش است، خدا دوستشان ندارد. مال دنیا مثل خورشید است. آدم باید از خورشید استفاده کند، اما اگر به خورشید نگاه کند، کور می‌شود. مال دنیا مثل آب دریاست، کشتی باید روی آب راه برود. اگر آب دریا داخل کشتی برود کشتی غرق می‌شود، باید از پول استفاده کرد ولی اسیر پول نشود.
پیرمردی ثروتمند دنبال کار نمی‌رفت. حضرت رسول(ص) فرمود: «چرا دنبال کار نمی‌روی؟» گفت: «مقداری پول دارم. آخرهای عمر من است کم کم می‌خورم تا تمام شود» امام فرمود: «کم عقل می‌شوی، باید تا آخر عمر کار کنی» اینکه می‌گویی: آخر عمرمان است از این پول‌ها می‌خوریم تا تمام شود، درست نیست این فکر را پیغمبر (ص) قبول نکرد. انسان باید تا نفس دارد کار کند. خداوند، کارگر را دوست دارد.
«فرح» یعنی بدمستی، شادی تند که انسان غافل بشود از چیزهای دیگر مثلاً چنان گرم عروسی است که وقتی می‌گوییم: نماز، می‌گوید: دیگر حرف نماز را نزن، امشب عروسی است. اینکه انسان یک جوری شاد باشد که خدا را فراموش کند، این را می‌گویند: فرح، قرآن از این شادی‌ها انتقاد می‌کند و می‌گوید «تَفْرَحُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ» بعضی از افراد به خاطر هدیه شاد می‌شوند.
حضرت سلیمان (ع) از بلقیس که پادشاه بود، دعوت به تسلیم کرد. بلقیس یک هدیه برای او فرستاد. فرمود: «کادو برای من می‌فرستی، می‌خواهی به من حق‌السکوت بدهی» «بَلْ أَنْتُمْ بِهَدِیَّتِکُمْ تَفْرَحُونَ»این شما هستید که به اینگونه هدایا دلخوشید.
امام علی(ع) می‌فرماید: «مَا بَالُکُمْ تَفْرَحُونَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الدُّنْیَا تُدْرِکُونَهُ وَ لَا یَحْزُنُکُمُ الْکَثِیرُ مِنَ الْآخِرَةِ تُحْرَمُونَهُ» نهج‌البلاغه خطبه 113.چرا چنین شدید؟ که به کمی از دنیا شاد می‌شوید، اگر یک شانه تخم‌مرغ به دست بیاوری، خوشی می‌کنی. اما محرومیت از آخرت شما را محزون نمی‌کند ماه رمضان آمد و رفت. اما یک قطره اشک نریختی. چطور آخرت را از دست می‌دهی، اگر از دنیا به اندکش راضی می‌شوی.
شادی شایسته
«قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَٰلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ»؛ بگو (مؤمنان) تنها به فضل و رحمت خداوند شاد شوند، (نه به مال و مقام)، که آن بهتر از هر چیزی است که می‌اندوزند.
قرآن ابتدا می‌فرماید: به مردم بگو به فضل و رحمت خدا شاد باشید، بعد می‌فرماید: «هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ» فضل خدا از درآمد بهتر است، همچون معلم و فرهنگیانی که مغز بچه‌ها در اختیارشان است، گرچه درآمد آنچنانی ندارند.
رسول خدا (ص) فرمودند: به سراغ قرآن بروید تا زندگی‌تان، زندگی سعیدان و مرگتان مرگ شهیدان باشد و از حسرت روز قیامت نجات یابید، چرا که قرآن کلام خداوند رحمن و امانی از شر شیطان و سبب برتری و سنگینی میزان است. در روایات فضل و رحمت به نبوت و امامت تفسیر شده است. چنانکه فضل به نعمت‌های عام الهی و رحمت به نعمت‌های خاص خداوند نیز تفسیر شده است.
همچنین پیامبر اکرم (ص) فرمود: اهل ایمان بدانند که نعمت دین از همه اموال کافران بهتر است و باید بدان شاد باشند.
پیام‌ها:
1-به قانونی همچون قرآن که شفا، موعظه، هدایت و رحمت است، افتخار کنیم که از همه قوانین بشری برتر است.
2-به نعمت ولایت شاد باشیم، نه به مال و مقام.
3-نعمت‌ها را از فضل الهی بدانیم. نه از خود تا شادی ما رنگ الهی بیابد و سبب فخرفروشی و تکبر نشود.
4- نعمت‌های مادی، گاهی سبب فتنه و فساد شده و زودگذر است، ولی نعمت‌های معنوی، پایدار و سبب رشد است.
5- نعمت‌های معنوی، برتر از تمام نعمت‌های مادی است.
منبع:فارس
شادی برای مال دنیا
بعضی از افراد بی‌خودی خوش هستند. یک زنجیر چهل سانتی دست می‌گیرد از یک طرف که چرخاند از طرف دیگر می‌چرخاند.
بعضی‌ها به خاطر مال شاد هستند. قرآن می‌فرماید:«إِنَّ قَارُونَ کَانَ مِن قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَیْهِمْ ۖ وَآتَیْنَاهُ مِنَ الْکُنُوزِ مَا إِنَّ مَفَاتِحَهُ لَتَنُوءُ بِالْعُصْبَةِ أُولِی الْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ، إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ»؛ ثروت قارون به قدری بود که یک گروه قوی باید کلیدهای آن را جابه‌جا کند. قرآن می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ» این‌هایی که با پول دلشان خوش است، خدا دوستشان ندارد. مال دنیا مثل خورشید است. آدم باید از خورشید استفاده کند، اما اگر به خورشید نگاه کند، کور می‌شود. مال دنیا مثل آب دریاست، کشتی باید روی آب راه برود. اگر آب دریا داخل کشتی برود کشتی غرق می‌شود، باید از پول استفاده کرد ولی اسیر پول نشود.
پیرمردی ثروتمند دنبال کار نمی‌رفت. حضرت رسول(ص) فرمود: «چرا دنبال کار نمی‌روی؟» گفت: «مقداری پول دارم. آخرهای عمر من است کم کم می‌خورم تا تمام شود» امام فرمود: «کم عقل می‌شوی، باید تا آخر عمر کار کنی» اینکه می‌گویی: آخر عمرمان است از این پول‌ها می‌خوریم تا تمام شود، درست نیست این فکر را پیغمبر (ص) قبول نکرد. انسان باید تا نفس دارد کار کند. خداوند، کارگر را دوست دارد.
«فرح» یعنی بدمستی، شادی تند که انسان غافل بشود از چیزهای دیگر مثلاً چنان گرم عروسی است که وقتی می‌گوییم: نماز، می‌گوید: دیگر حرف نماز را نزن، امشب عروسی است. اینکه انسان یک جوری شاد باشد که خدا را فراموش کند، این را می‌گویند: فرح، قرآن از این شادی‌ها انتقاد می‌کند و می‌گوید «تَفْرَحُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ» بعضی از افراد به خاطر هدیه شاد می‌شوند.
حضرت سلیمان (ع) از بلقیس که پادشاه بود، دعوت به تسلیم کرد. بلقیس یک هدیه برای او فرستاد. فرمود: «کادو برای من می‌فرستی، می‌خواهی به من حق‌السکوت بدهی» «بَلْ أَنْتُمْ بِهَدِیَّتِکُمْ تَفْرَحُونَ»این شما هستید که به اینگونه هدایا دلخوشید.
امام علی(ع) می‌فرماید: «مَا بَالُکُمْ تَفْرَحُونَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الدُّنْیَا تُدْرِکُونَهُ وَ لَا یَحْزُنُکُمُ الْکَثِیرُ مِنَ الْآخِرَةِ تُحْرَمُونَهُ» نهج‌البلاغه خطبه 113.چرا چنین شدید؟ که به کمی از دنیا شاد می‌شوید، اگر یک شانه تخم‌مرغ به دست بیاوری، خوشی می‌کنی. اما محرومیت از آخرت شما را محزون نمی‌کند ماه رمضان آمد و رفت. اما یک قطره اشک نریختی. چطور آخرت را از دست می‌دهی، اگر از دنیا به اندکش راضی می‌شوی.
شادی شایسته
«قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَٰلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ»؛ بگو (مؤمنان) تنها به فضل و رحمت خداوند شاد شوند، (نه به مال و مقام)، که آن بهتر از هر چیزی است که می‌اندوزند.
قرآن ابتدا می‌فرماید: به مردم بگو به فضل و رحمت خدا شاد باشید، بعد می‌فرماید: «هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ» فضل خدا از درآمد بهتر است، همچون معلم و فرهنگیانی که مغز بچه‌ها در اختیارشان است، گرچه درآمد آنچنانی ندارند.
رسول خدا (ص) فرمودند: به سراغ قرآن بروید تا زندگی‌تان، زندگی سعیدان و مرگتان مرگ شهیدان باشد و از حسرت روز قیامت نجات یابید، چرا که قرآن کلام خداوند رحمن و امانی از شر شیطان و سبب برتری و سنگینی میزان است. در روایات فضل و رحمت به نبوت و امامت تفسیر شده است. چنانکه فضل به نعمت‌های عام الهی و رحمت به نعمت‌های خاص خداوند نیز تفسیر شده است.
همچنین پیامبر اکرم (ص) فرمود: اهل ایمان بدانند که نعمت دین از همه اموال کافران بهتر است و باید بدان شاد باشند.
پیام‌ها:
1-به قانونی همچون قرآن که شفا، موعظه، هدایت و رحمت است، افتخار کنیم که از همه قوانین بشری برتر است.
2-به نعمت ولایت شاد باشیم، نه به مال و مقام.
3-نعمت‌ها را از فضل الهی بدانیم. نه از خود تا شادی ما رنگ الهی بیابد و سبب فخرفروشی و تکبر نشود.
4- نعمت‌های مادی، گاهی سبب فتنه و فساد شده و زودگذر است، ولی نعمت‌های معنوی، پایدار و سبب رشد است.
5- نعمت‌های معنوی، برتر از تمام نعمت‌های مادی است.
منبع:فارس
گزارش خطا
