چرا شهادت حضرت زهرا(س) دو بار اعلام شده است؟

 کمترين مدّت زندگی حضرت پس از رحلت پدر را چهل روز، و بيش ترين مدّت را هشت ماه ثبت کرده اند. قول مشهور بين شيعيان،‌ رواياتی است که تاريخ شهادت حضرت را سوم جمادی الثانی يعنی نود و پنج روز می‌داند؛ از جمله امام صادق(ع) فرمود: «شهادت حضرت فاطمه(س) در روز سه شنبه سوم جمادی الاخر سال يازدهم هجرت واقع شد.» قول ديگر هفتاد و پنج روز است، که برگزاری دو بار مراسم شهادت حضرت براساس اين دو قول است.

با توجه به رحلت پیامبر اسلام(ص) در بیست و هشتم صفر، بنا به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخه سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل، شهادت حضرت زهرا(س) است و این ایام را فاطمیه اوّل می‌ خوانند. اما بنا به روایت نود و پنج روز، شهادت حضرت زهرا‌(س) در سوم تا پنجم جمادی الثانی است و این ایام را فاطمیه دوم می‌ خوانند.

بنابراین؛ ایام فاطمیه جمعا 6 روز است، 3 روز در ماه جمادی الاول و 3 روز در ماه جمادی الثانی. فاطمیه اول از 13 تا 15 جمادی الاول است و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی الثانی می باشد.

البته در فرهنگ عامه شیعیان عراق عزاداری فاطمیه به جای دو دهه، در سه دهه برگزار می‌شود، که «دهه اول فاطمیه» ۴۰ روز بعد از درگذشت پیامبر اکرم(ص) می‌باشد، که مورخ هشتم ربیع الثانی است. البته این تقسیم بندی در بعضی هیات های شهرهایی مانند قم و تهران هم وجود دارد.

چند عامل ممکن است، منشأ اين اختلافات باشد؛ از جمله:

1- نقل حوادث تاريخی در آن دوران همانند امروز نبود، که به صورت نوشته و کتاب در آيد و به نسل های بعدی منتقل شود، بلکه انتقال رويدادهای تاريخی به طور عمده شفاهی بود و از خاطر و ذهن افرادی چند به اذهان ديگران منتقل می‌شد. کسی نمی‌تواند ادّعا کند که همه ‌اين ناقلان از اشتباه مصون بودند.

2- از سوی ديگر در آن روزها مسلمانان سرگرم جنگ بودند. در چنين شرايطی کمتر دغدغه داشتند که حوادث تاريخی را به طور دقيق ثبت نمايند.

3- اختلاف و دسته بندی‌های سياسی که پس از رحلت رسول خدا(ص) پديد آمد، موجب شده که کسانی که روی کار آمدند و قدرت را در دست گرفتند، تا آن جا که توان داشتند، تاريخ حادثه‌ها را دستکاری کردند.