۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۶ : ۰۶
عقیق:آیتالله سیدمحمد حجّت کوهکمرهای در سال ۱۲۷۱ شمسی در تبریز به دنیا آمد. کوهکمر منطقهای از توابع اَهَر در آذربایجان شرقی است.
سیدمحمد پس از تحصیل مقدمات در تبریز راهی نجف اشرف شد و از محضر آیات عظام سید محمدکاظم یزدی، میرزا حبیبالله رشتی، شیخ الشریعه اصفهانی، میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی بهره برد. سپس راهی قم شد و از درس آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی (مؤسس حوزه علمیه) بهره برد و مورد توجه و لطف استاد قرار گرفت، به طوری که وی را به عنوان یکی از دو وصی شرعی خود انتخاب کرد.
این عالم ربانی پس از رحلت آیتالله حائری، زعامت اجرایی و علمی حوزه را با همکاری آیات محمدتقی خوانساری و سید صدرالدین صدر به دوش کشید، به همین دلیل به مراجع ثلاث (سهگانه) مشهور شدند.
آیتالله کوهکمرهای در ۲۹ دی ۱۳۳۱ در سن ۶۰ سالگی رحلت کرد و در مدرسه حجتیه قم مدفون خاکسپاری شد.
در احوالات ایشان نقل شده است که در روزهای پایانی عمر و زمانی که در بستر بیماری بود، جمعی از نزدیکان و وصی خود را احضار میکند و به آنان میگوید که من از این بیماری فعلی سلامتی نخواهم یافت و به دیدار حق خواهم شتافت و میخواهم در حضور شما، مهر خود را بشکنم تا پس از من از آن سوء استفاده نشود. بزرگان حاضر در جلسه این امر را به استخاره منوط میکنند. آیتالله کوهکمرهای استخاره میکند و آیه ۱۴ سوره رعد (له دعوة الحق؛ دعوت حق فقط ویژه خداست) میآید و بر همگان روشن میشود که رحلت ایشان نزدیک است. بنابراین به وصیت ایشان مبنی بر شکستن مهر مرجعیت عمل میکنند و به تقریر علامه طباطبائی، بعدها نیز به عنوان یکی از ویژگیهای آن مرحوم، در متن سنگ قبر شریفش ذکر میشود.
بر اساس این گزارش، نقش مهم «مُهر مرجعیت» تا زمانی پررنگ بود که امور به صورت سنتی و کاملا تحت نظر مراجع تقلید انجام میپذیرفت، اما در دهههای اخیر بهواسطه گسترش امورات دفاتر و سیستمی شدن امور مالی و سایر برنامههای دفاتر، عملا نقش نمادین «مُهر مرجع» جای خود را به اطلاعیههای رسمی داد.