رذیلتهای اخلاقی که مانع ارتباط با خدا می‌شوند

قوم لوط در ابتدا در زمره بهترین و شایسته ترین بندگان خداوند بودند و آداب و سنن الهی را به خوبی انجام می‌دادند؛ تا اینکه شیطان به آنها حسادت ورزید و بارها و بارها برسر راه آنها سبز شد. سرزمین آنها در مسیر عبور کاروان های مختلف بود و همیشه تعدادی مسافر از آنجا عبور می کرد و از نعمت های فراوان آن سرزمین استفاده می کردند و حتی به گونه ای شد که مسافری راهش را به آن دیار کج می کرد و از میوه و سایه ی درختان بهره می جست  تا اینکه مردم آن قوم بارها از این وضعیت به لوط شکایت کردند و ابلیس که منتظر چنین فرصتی بود، به آنها یاد داد هر مسافری را که ار آن شهر می گذرد بگیرند و خلع لباس کنند و بعد به او تجاوز کنند.

روزی ابلیس خودش را بصورت جوانی زیبا در آورد و به طرف آنها رفت. قوم لوط به گفته ابلیس عمل کردند و به او تجاوز کردند و به این ترتیب فساد در بین آنها زیاد شد. (داستان پیامبران ، ص 78و79)

از ابتدای خلقت انسان تا روز حساب، حسادت شیطان در مورد انسان پایان نخواهد پذیرفت.

«استأدى الله سبحانه الملائكة وديعته لديهم و عهد وصيته إليهم في الإذعان بالسجود له و الخنوع لتكرمته فقال سبحانه [لهم‏] اسجدوا لآدم فسجدوا إلا إبليس‏- [و قبيله اعترتهم‏] اعترته الحمية و غلبت [عليهم‏] عليه الشقوة و [تعززوا] تعزز بخلقة النار و [استوهنوا] استوهن خلق الصلصال فأعطاه الله النظرة استحقاقا للسخطة و استتماما للبلية و إنجازا للعدة فقال‏ فإنك من المنظرين إلى يوم الوقت المعلوم»

خداوند از فرشتگان خواست تا آن چه در عهده دارند انجام دهند و عهدى را كه پذيرفته‏‌اند وفا كنند، اينگونه كه بر آدم سجده كنند و او را بزرگ بشمارند و فرمود: «بر آدم سجده كنيد پس فرشتگان همه سجده كردند جز شيطان» غرور و خود بزرگ بينى او را گرفت و شقاوت و بدى بر او غلبه كرد، و به آفرينش خود از آتش افتخار نمود، و آفرينش انسان از خاك را پست شمرد. خداوند براى سزاوار بودن شيطان به خشم الهى، و براى كامل شدن آزمايش، و تحقق وعده‏‌ها، به او مهلت داد و فرمود: (تا روز رستاخيز مهلت داده شدى.) » (فرازی از خطبه یک)

حضرت امیرالمومنین علی(ع) در این فراز گرانقدر به این موضوع که شیطان نمی تواند ارتباط انسان با خداوند را مشاهده نماید، اشاره می‌فرماید و حسادت را مایع اصلی این موضوع می‌داند.

شیطان در قالب انسان های کوته نظر و شیاد در صدد است ارتباط انسان های نیک را با خداوند قطع نماید و هیچگاه در مورد ارتباط بندگان صالح با خداوند بزرگ سکوت نمی کند.

در زمان ولایت حضرت امیرالمومنین علی(علیه السلام) بر مردمان آن دوران نیز، انسان های شیطان صفتی بودند که در قالب گفته‌های ابلیس توان دیدن ارتباط حضرت را با پروردگار راستین نداشتند. بنابراین در صدد بد نام کردن امام علی(ع) بر آمدند که متاسفانه بدلیل عدم درک صحیح بسیاری از مردم آن روزگار و حتی دوستان آن حضرت به این امر موفق شدند و در انتها خواندیم و شنیدیم که چه برسر حضرت امیرالمومنین(ع) آوردند آن شیاطین حسود.

حسادت شیطان، حضرت امیرالمومنین علی(ع) را حتی بعد از شهادتش رها نکرد و دوستان شیطان بر منبرها می رفتند و با سخنانی سخیف مانند «مگر علی نماز می خواند» و غیره در صدد تخریب آن شخصیت الهی بر آمدند. 

ارتباطات معنوی حضرت امیرالمومنین علی ( علیه السلام) با خداوند در دعای کمیل کاملاً مشهود است که از آن می توان به عنوان الگویی مناسب در جهت برقراری ارتباط مؤثر با خداوند یاد کرد.

شیطان از همین ارتباط  مؤثر انسان با خداوند می ترسد و در واقع به این ارتباط حسادت می ورزد. بنابراین تمامی تلاش خود و فرزندانش را در از بین بردن این ارتباط  مصروف می دارد.

شیطان می داند که اگر مومنی به ائمه (علیهم السلام) متصل گردد. از آن طریق به منبع اصلی فیض متصل می گردد. به یقین کار او زار خواهد شد و دیگر نخواهد توانست بندگان راستین را از خداوند دور نماید.

برقراری ارتباط  مؤثر با خداوند نزدیکی به دستورات ائمه(علیهم السلام) است و همچنین طبق فرمایش گرانقدر حضرت علی(ع) در خطبه فوق دوری از حسرت و حسادت انسان را به خدا نزدیک و ارتباطش را با حضرت حق قوی تر می‌سازد. در واقع طبق فرمایشات حضرت امیر المومنین علی(علیه السلام) این حسد بود که شیطان را از درگاه خداوند راند.

انسان باید بداند که چنانچه حسد بر او مستولی گردد قطعاً ارتباطش با خداوند ضعیف و در نهایت قطع می گردد و قطع ارتباط با خدای متعال، نهایت بدبختی و بیچارگی را شامل حال بنده می کند.

بنابراین طبق تذکر امام علی(ع) به بالاترین خصوصیت شیطان که همان حسد است، می بایست این عمل زشت و ناپاک را از زندگی خود ریشه کن کنیم تا بتوانیم ارتباطی مؤثر با حضرت حق داشته باشیم.

در انتهای این فراز حضرت امیرالمومنین علی(ع) توجه انسان را به این موضوع مصروف می دارد که ای انسان تحت هیچ شرایطی ارتباط خود با خداوند را قطع نکن و چنانچه دچار انحرافی نیز شدی، باز برگرد که خداوند درب توبه را برایت همیشه باز نگاه داشته است.