۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۵ : ۰۳
وی افزود: یکی از اقدامات این مرکز، برگزاری سلسله »درس گفتارهای شناخت و نقد سلفیه معاصر» بود که در شش جلسه توسط حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی برگزار شد و محتوای آن در حال طی آخرین مراحل برای چاپ است.
دبیر برگزاری نشست های علمی سلفیه اظهارکرد: دوره معاصر جهان اسلام، دوره پرالتهاب و سراسر حادثه و سانحه بوده است و در سالهای اخیر به بهانه تکفیر، جان صدها هزار نفر از مسلمانان در معرض خطر و تهدید و جراحت و شهادت قرار گرفته است.
حجت الاسلام بهرامی بیان کرد: در همین ایام در سوگ گروه زیادی از شیعیان مظلوم نیجریه هستیم و در عزای یکی از عالمان برجسته عربستان قرارداریم که این بزرگان قربانی تفکر تکفیری شدند.
این پژوهشگر عرصه مذاهب و فرق، اظهارکرد: احیای اندیشه های سلفی از شکل قدیم در دو قرن گذشته به تحول جدیدی رسیده است و خروجی جز تجزیه و تفرقه برای عالم اسلام نداشته است.
در ادامه این نشست علمی، حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی گفت: سلفیه یکی از معضلات بزرگ دنیای امروز است و جایی در جهان اسلام وجود ندارد که نوعی از این جریان در آن وجود داشته باشد و متاثر از این قضیه نباشد.
وی ابراز کرد: چند ضرورت از سوی افرادی که در حوزه علمی تلاش می کنند نمود دارد که اولین آن، شناخت نسبت به گروه های مختلف این حوزه است.
رئیس پژوهشکده حج افزود: هر کدام از این گروه ها باید طبقه بندی وشناسایی شود؛ در این زمینه حتما باید آینده پژوهی کرده و برای آینده جهان اسلام چندین سناریو تنظیم کنیم و سپس ببینیم به چه سنارویویی می توانیم به این اهداف برسیم.
*عواملی که اندیشه سلفی را تقویت می کند
حجت الاسلام و المسلمین علیزاده موسوی اظهارکرد: برای اینکه متوجه شویم که اندیشه سلفی چه تاثیری در جهان اسلام داشته است باید معیارهای مخلتفی را در نظر بگیریم و مشاهده کنیم که چه تاثیراتی داشته است؛ عنصر اول، عنصر آگاهی است.
وی گفت: متاسفانه هنوز اطلاعات جامع و کاملی پیرامون این گروه ها نداریم؛ مثلا بوکوحرام بیان می کند که هر آموزشی غیر از قرآن و حدیث حرام است؛ مثلا داعش برای رسیدن به خلافت 8 مرحله تدوین کرده است که اگر این مراحل طی نشود، چیزی به نام خلافت وجود نخواهد داشت.
کارشناس این نشست افزود: یکی از سوالات این است چرا جذب داعشیان در اروپا این همه پررونق است؛ به همین دلیل اگر با این مسایل و دلایل آشنا نباشیم نمی توانیم برنامه درستی در این زمینه داشته باشیم.
علیزاده موسوی اظهارکرد: عامل دوم در فهم این جریان، مساله زمان است؛ بعنی آیا برای مطالعه سلفیه زمان مناسبی داریم یا خیر؟ در عرصه سلفیه مشکلی که وجود دارد این است نمی توانیم برای تقابل با این گروه، زمان مشخصی را پیدا و برای آن برنامه ریزی کنیم.
*بیم از تشکیل داعش عجم
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: بیعت گروه خراسانی با داعش در افغانستان باعث تصرف قندوز شد و به همین دلیل اگر منطقه بالای این منطقه را نیز بگیرند می توانند به قلب آسیای میانه رفته و داعش عجم را شکل می دهند.
وی خاطرنشان کرد: ظهور داعش در لیبی و عراق باعث می شود هیچ کشوری خود را از این مساله ایمن نداند؛ در این زمینه باید توجه داشته باشیم همیشه مراقب این گروه باشیم.
*فضای سایبری در قبضه داعش
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: عنصر دیگری که در این عرصه مهم است و باید به آن توجه داشت، ابزاری است که در اختیار داریم؛ این گروه ها در فضای سایبری فعالیت گسترده دارند؛ 97 ولایت توسط این گروه در این عرصه تعریف شده است و با این ابزار به بهترین شکل استفاده می کنیم.
وی خاطرنشان کرد: این گروه دو تاثیر متضاد را در دنیای اسلام ایجاد کرده است؛ نخست تاثیر مخرب و دوم تاثیر مثبت؛ تاثیر مخرب این است این اندیشه به عنوان گزینه مقابل با غرب در حال رشد است، نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد این است، این اندیشه در قابل پروژه اسلام علیه اسلام غربیان قرار گرفته است؛ موج اول این جریان در دهه 70 و 80 میلادی آغاز شد.
این محقق و پژوهشگر حوزه افزود: موج دوم موج تمسخر مسلمانان است که در قالب فیلم و کاریکاتور شکل گرفت و سعی کردند جایگاه پیامبر اکرم(ص) را در اذهان مردم تخریب کنند.
حجت الاسلام و المسلمین علیزاده موسوی اظهارکرد: در این زمینه ما باید به دنبال خنثی سازی این طرح مخرب باشیم و به همین دلیل می بینیم این گروه های افراطی از سال 2000 به بعد شکل گرفتند و امروز به اوج خود رسیدند.
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: عربستان و مصر بیشترین میزان این شبکه های مخرب را در دنیای اسلامی مدیریت می کنند؛ شبکه الهیاری و شبکه فدک یاسر الحبیب نیز در همین زمینه شکل گرفت.
*رویکرد اسلام علیه اسلام
وی خاطرنشان کرد: رویکرد اسلام علیه اسلام، چندین ابزار دارد اولین آن، تعمیق شکاف های مذهبی است که خود آنها نیز بیان می کنند این مساله به برکت سلفیه است؛ مساله هلال و مد شیعی علم شد و به همین دلیل حادثه فجیع نیجریه شکل گرفت.
حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی گفت: این جریان باعث شده است جبهه های مذاهب در مقابل هم، کاملا شفاف شده است؛ عربستان شیخ نمر را شهید کرد زیرا متوجه شکست خود در همه جبهه ها شکست خورده است.
استاد حوزه افزود: عربستان با شهادت علامه نمر به دنبال تقویت جبهه شیعه علیه سنی و سنی علیه شیعی بود؛ عربستان سعی کرد این جنگ را به نام شیعیان بزند؛ آنها قبل از شهادت شیخ نمر رایزنی های خود را انجام داده بودند، ولی به دلیل پخته نبودن این سران کشورهایی مثل جیبوتی با ما قطع رابطه کردند و به همین دلیل نیز بود که الجبیر از حرف خود برگشت و سخن از ایجاد دوباره این رابطه گفت.
وی اظهارکرد: خطری که امنیت جهان را تهدید می کند این است این شکاف ها همیشه در حال عمیق شدن است و جهان اسلام از آن متاثر شده است.
*نگاهی به ابعاد اسلام هراسی
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: سومین اثری که در این زمینه به چشم می خورد، مبحث اسلام هراسی است؛ ابعاد اسلام هراسی امروزه تمام دنیای غرب را فراگرفته است؛ شعارهایی بیان کرده اند از جمله اینکه یک مسلمان خوب، یک مسلمان مرده است.
وی خاطرنشان کرد: آنها در رسانه های خود تبلیغ می کنند که مردمی که به خود رحم نمی کنند اگر به این سرزمین های غربی بیایند با ما چه می کنند.
این استاد حوزه گفت: آنها به دنبال این مساله هستند که جنگ های بین تمدن ها را بنا کنند؛ غربی ها به دنبال اسلام معتدل نیستند، زیرا اسلام ناب محمدی(ص) دشمن غرب است و به شدت در غرب در حال نفوذ بود و آنها با اسلام افراطی سعی کردنداین مساله را از بین ببرند.
*پادزهر رشد اسلام در غرب
وی افزود: غربی ها مشاهده کردند رشد اسلام از مسیحیت در غرب بیشتر است و به همین دلیل سعی کردند که این رشد را متوقف کنند.
حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی اظهارکرد: خاستگاه و نقطه جذب جریان های سلفی، طیف و نسل جوان هستند؛ زمانی که به این عرصه دقت کنیم مشاهده می کنیم جوانان مهمترین گروهی هستند که جذب این جریانات می شوند.
*داعش به هیچ مزر جغرافیایی اعتقاد ندارد
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: داعش مبحث هجرت را به عنوان یکی از مراحل خلافت مطرح کرده است؛ مرحله بعد از هجرت این افراد از غرب و شرق، امر به معروف و نهی از منکر است و به آنها بیان می کنند باید با جهاد سیف امر به معروف کرد و سپس زهر چشم ایجاد کنیم و سپس از آنها تمکین بگیریم تا زمینه برای امت سازی فراهم شود به همین جهت که مرز عراق و سوریه را برداشتند زیرا آنها به مرز اعتقادی ندارند.
وی خاطرنشان کرد: نقش و جایگاه علما، در این زمینه رو به کاهش می رود زیرا علما رهبران این اندیشه افراطی نیستند؛ داعش عالم پرور نیست و فقط رهبران جهادی هستند که در این زمینه فعالیت فعالیت می کنند و رهبری این جریان را به عهده دارند.
سخنران این نشست علمی گفت: داعش علما را علمای درباری می داند، به همین خاطر است علما را کنار زده و جهادی ها را رهبران خود گردانیده اند؛ آنها به شدت به دنبال توسعه افراطی گری در دین هستند؛ در گذشته بیان می کردند هر کسی توسل کند مشرک است که یا یابد توبه کند یا کشته شود، ولی امروز می گویند اگر کسی صب کرد و توسل کرد، کافر است.
*تشیع قربانی اصلی افراط گرایی
وی افزود: اگر افراطی گری نهادینه شود باید بدانیم قربانی اصلی در این زمینه شیعیان هستند زیرا تعداد آنها بیشتر از ماست؛ امروزه آنها به دنبال شیعه هراسی در جهان هستند.
حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی اظهارکرد: حال سوال دیگری مطرح می شود مبنی براینکه آیا این گروه ها فایده و سودی نیز داشته اند یا خیر؛ در این زمینه باید گفت، یک فایده جنایت های آنها این است که یک نوع انزجار از این گروه در عموم جامعه اسلامی بوجود آمده است.
*تشیع به سرعت در حال رشد است
رئیس پژوهشکده حج بیان کرد: امروز در ذهن مسلمانان و علما چیزی به نام «فکر جایگزین» شکل گرفته است که امکان دارد این فکر شیعی باشد؛ این اندیشه در حال ترقی است؛ شیعه به سرعت در مصر در حال رشد است زیرا این تفکر در حال جریان است؛ توسعه شیعه در نیجریه به همین دلیل بوده است.
وی خاطرنشان کرد: زمینه برای توسعه فرهنگ شیعه فراهم است این فرهنگ باید در بین ملت ها و دولت ها نهادینه شود؛ اگر پوتین به سوی ما گرایش پیدا کرده به این دلیل است که از این گروه ها در آسیای مرکزی هراس دارد و می داند این تفکر، چه فرقی با تفکرات انحرافی دارد.
این استاد حوزه گفت: عملکرد و عقاید این گروه شاید باعث شده باشد عده ای جذب این گروه شده باشند ولی اکثریت این جامعه که قرابت با دین دارند جذب شیعه می شود؛ زیرا امروزه 80 درصد از جمعیت اهل تسنن صوفی هستند و گرایش خاصی به اهل بیت(ع)دارند.
سخنران این نشست افزود: مشکل بسیاری از علمای اهل سنت در کشورهایی مثل عراق این است این تفکر در حال رشد است و مشکل بزرگ آنها در آینده مشکل درگیری سنی با سنی است نه شیعه و سنی.
حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی اظهارکرد: خداوند بزرگ و امام زمان(عج)به وسیله این همگرایی هایی که در کشور وجود دارد مانع بزرگی در مقابل توفیق این گروه انحرافی ایجاد کرده و اگر به دنبال پایداری این ثبات هستیم باید به این همگرایی توجه بیشتری داشته باشیم.
وی گفت: باید سرنوشت کشورهای دیگر را مشاهده کنیم و راهبردهایی که آنها در طول سالهای متمادی اتخاذ کردن و موفق شدند را بنگریم و از آنها در کشورهای اسلامی استفاده کنیم.
رئیس پژوهشکده حج اظهارکرد: عربستانی ها سعی کردند جریان «صفار» را علم کنند، ولی جریان «شیخ نمر» شکل گرفت و اجازه نداد که بین این گروه ها در عربستان اختلاف ایجاد شود زیرا عربستانی ها متوجه شدند خطر شیعیان به دلیل استقامت خارق العاده این گروه، جدی است.
در ادامه این نشست علمی، حجت الاسلام والمسلمین علیزاده به سوالات پژوهشگران پاسخ داد.
منبع:حوزه