گفت و گو با کارشناس حوزه امام شناسی:
حدیث تکان دهنده ای ازحضرت رسول دربارۀامامت
حدیث حضرت رسول (ص) به صریح ترین شکل ممکن می گوید اگر کسی بمیرد در حالی که امام زمان و عصر خود را نشناخته باشد انگار که در جاهلیت مرده است.
عقیق:"حدیث متواتری که در کتب اهل سنت و شیعه مکررآمده است و هیچ تردیدی در اصالت این حدیث وجود ندارد حدیثی است از رسول الله (ص) که می فرماید: "مَنْ ماتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَيْتَةً جاهِلِيَّةً ." حدیث به صریح ترین شکل ممکن می گوید اگر کسی بمیرد در حالی که امام زمان و عصر خود را نشناخته باشد انگار که در جاهلیت مرده است. توجه کنید که چقدر این معنا بزرگ و عظیم است به گونه ای که اگر کسی بگوید من خدا را قبول دارم، من رسول خدا را هم قبول دارم، حج و طواف دور کعبه را قبول دارم، نماز و روزه را قبول دارم اما فقط امامت را قبول ندارم، طبق بیان نورانی حضرت رسول (ص) چنین فردی اگر بمیرد با جاهلیت از دنیا رفته است به عبارت دیگر این انسان با رد امامت در واقع هیچ بهره ای از حقیقت ندارد. چرا این گونه است؟ به خاطر این که اگر یک قافله سالار را از یک قافله بگیری از آن قافله دیگر چه می ماند. اگر راهبر را از یک کاروان بگیری از آن کاروان چه می ماند."آنچه در ادامه می آید بخش دوم گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین محمود اباذری، کارشناس امامت درباره موضوعات و شبهات مربوط به این اصل و رکن تشیع است.
در بخش پیشین گفتگو در تبیین "الخلیفه قبل الخلیقه" به این موضوع اشاره کردید که قبل از آمدن انسان، سخن از خلیفه است که بناست معلم و درس آموز این بشر باشد در دو لباس. منظورتان از دو لباس چیست؟
این خلیفه در دو لباس ظهور پیدا می کند. اول در لباس وحی و نبوت که رسولان و انبیای الهی هستند و دوم در لباس امامت که استمرار برنامه پیامبر توسط کسانی در همان حد و اندازه ها هستند.
توجه کنید که خداوند در آیه 7 سوره رعد می فرماید: "وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ ." در این آیه خداوند خطاب به پیامبر تصریح می کند: "إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ." تو منذری تا افراد را از بیراهه به راه بیاوری اما نکته مهم این جاست که خداوند در این آیه می فرماید اما این امر هدایت یک امر مقطعی نیست بلکه امر هدایت یک پدیده جاری و ساری است.
حدیث متواتری که در کتب اهل سنت و شیعه مکررآمده است و هیچ تردیدی در اصالت این حدیث وجود ندارد حدیثی است از رسول الله (ص) که می فرماید: "مَنْ ماتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَيْتَةً جاهِلِيَّةً ." حدیث به صریح ترین شکل ممکن می گوید اگر کسی بمیرد در حالی که امام زمان و عصر خود را نشناخته باشد انگار که در جاهلیت مرده است. توجه کنید که چقدر این معنا بزرگ و عظیم است به گونه ای که اگر کسی بگوید من خدا را قبول دارم، من رسول خدا را هم قبول دارم، حج و طواف دور کعبه را قبول دارم، نماز و روزه را قبول دارم اما فقط امامت را قبول ندارم، طبق بیان نورانی حضرت رسول (ص) چنین فردی اگر بمیرد با جاهلیت از دنیا رفته است به عبارت دیگر این انسان با رد امامت در واقع هیچ بهره ای از حقیقت ندارد. چرا این گونه است؟ به خاطر این که اگر یک قافله سالار را از یک قافله بگیری از آن قافله دیگر چه می ماند. اگر راهبر را از یک کاروان بگیری از آن کاروان چه می ماند.
آیه عجیبی در قرآن کریم وجود دارد. خداوند در آیه 20 سوره لقمان با یک زبان گلایه آمیز می فرماید: "أَ لَمْ تَرَوْاْ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ مَا فىِ الْأَرْضِ وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَ بَاطِنَةً وَ مِنَ النَّاسِ مَن يجَُادِلُ فىِ اللَّهِ بِغَيرِْ عِلْمٍ وَ لَا هُدًى وَ لَا كِتَابٍ مُّنِير." در این آیه خداوند خطاب به انسان می فرماید: ای بشر! هیچ نیندیشیدی که خدای علی اعلا آنچه را که در آسمان ها و زمین بود، مسخر تو کرده است؟ توجه کنید که این نگاه، نگاه قرآن است. در این نگاه شما می بینید که وجود انسان تا چه اندازه عظیم و محترم است. خداوند در قرآن انسان را یک موجود طفیلی و حقیر نمی بیند. وقتی یک موجود به مرتبتی رسیده است که آسمان ها و زمین و هر آنچه که در آسمان ها و زمین است، در خدمت او و مسخّر و رام او هستند و همه نعمت ها چه نعمت های آشکار و به چشم آمدنی و چه نعمت های پنهان به انسان تخصیص یافته است، حال وقتی می بینی که تمام عالم برای توِ انسان آفریده شده است، هیچ فکر کرده ای که تو برای چه هستی؟
این یک پرسش جدی و مهمی است که خواه ناخواه مطرح می شود. چرا باید این همه نعایم در اختیار انسان قرار بگیرد؟ آیا خداوند انسان را برای خور و خواب آفریده است؟ خب اگر این طور باشد این که خداوند این همه موجودات را رام و مسخّر انسان کند، با حکمت و عدالت خداوند در تضاد خواهد بود و با علم و آگاهی و داد خداوند سازگاری نخواهد داشت. پس پرسش این است که هدف از آفرینش انسان چیست که اگر انسان به آن جا برسد آسمان ها و زمین افتخار خدمتگذاری او را خواهند داشت؟
این جاست که امام موسی کاظم علیه السلام در تفسیر آیه می فرماید: مراد و منظور از نعمت ظاهری، امام ظاهر است و نعمت پنهان هم امام غائب. این است که وقتی شما روح این انسان را بشکافی به ضرورت امامت می رسی. یعنی اگر کسی در درون خودش به ضرورت امامت نرسد، به واقع خودش را نشناخته است. معلوم می شود که او گمان برده است که هدف، همین ظاهر و کالبد ظاهری و تن و تفریح و خوش گذراندن های معمول است.
پس در واقع عالم هیچ وقت از امامت خالی نمی شود چون جهان نمی تواند بدون خلیفه الهی برپا باشد؟
بله همین طور است. با توجه به اراده خداوند، عالم هرگز از حجت الهی خالی نمی شود. امام صادق علیه السلام فرمود اگر دو نفر در عالم باشند، یکی از آن دو حجت الهی است. روایت نورانی دیگری از امام صادق علیه السلام وجود دارد که بیان جدشان امام حسین علیه السلام را تبیین می کنند و می فرمایند روزی جدمان امام حسین (ع) به اصحاب وارد شدند و فرمودند: یا ایهاالناس ان الله ما خلق العباد الا لیعرفوه فاذا عرفوه عبدوه و اذا عبدوه استغیثوا بعبادته عن عباده من سواه فقال له رجل بابی انت و امی یابن رسول الله ما معرفه الله؟ قال: معرفه اهل کل زمان امامهم الذی یجب علیهم طاعته. در این حدیث امام حسین علیه السلام می فرماید خداوند بشر را نیافرید جز این که او را بشناسد و اگر انسان، خدا را بشناسد به عبودیت او می رسد. یعنی سر تسلیم فرود آوردن در درگاه الهی با شناخت محقق می شود. در ادامه می فرماید اگر چنین عبودیتی برای انسان محقق شود، انسان به آن غنای درونی می رسد. در این جا یک نفر از امام می پرسد که یابن رسول الله! این معرفت الله که شما می فرمایید چیست؟ حضرت در پاسخ فرمودند: معرفه اهل کل زمان امامهم الذی یجب علیهم طاعته. معرفت الله در حقیقت شناخت کسی است که از طرف خدا نصب شده است و اطاعت او واجب است.
منبع:شبستان