عقیق:دعای افتتاح دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نایبان خاص امام
زمان(ع) آن را نقل کرده است. شیعیان این دعا را در شب‌های ماه رمضان
می‌خوانند. مشتمل بر مضامین عالی خداشناسی است و عده‌ای از علما بر این دعا
شرح نوشته‌اند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به
دولت اسلامی در پرتو ظهور امام مهدی(عج)، بیان هدف حکومت اسلامی و وظیفه ما
در قبال آن.
دعای افتتاح با حمد و ستایش الهی آغاز می‌شود و سپس به؛ انتخاب راه صحیح و تأیید الهی، رحمت و غضب حکیمانه الهی، لزوم خوف و رجاء، توفیق عبادت منتّی الهی بر بنده، گناه بنده و دوام فیض الهی، یادآوری نعمت‌های خدا، بقای نعمت‌ها به دست خدا و لزوم تفکر در نعمت‌های خدا می‌پردازد. فقرات پایانی دعای افتتاح که بر آن بسیار تأکید شده، درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامی است که در پرتو ظهور حضرت ولی عصر(عج) برقرار می شود.
شرحی از فرازهای سی گانه دعای شریف افتتاح را از کتاب "شرح دعای شریف افتتاح" نوشته حجت الاسلام محسن قرائتی برای آگاهی از فیوضات این ماه مرور می کنیم.
فراز هشتم
يَا رَبِّ إِنَّكَ تَدْعُونِي فَأُوَلِّي عَنْكَ وَ تَتَحَبَّبُ إِلَيَّ فَأَتَبَغَّضُ إِلَيْكَ وَ تَتَوَدَّدُ إِلَيَّ فَلا أَقْبَلُ مِنْكَ كَأَنَّ لِيَ التَّطَوُّلَ عَلَيْكَ، فَلَمْ [ثُمَّ لَمْ] يَمْنَعْكَ ذَلِكَ مِنَ الرَّحْمَةِ لِي وَ الْإِحْسَانِ إِلَيَّ وَ التَّفَضُّلِ عَلَيَّ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ فَارْحَمْ عَبْدَكَ الْجَاهِلَ وَ جُدْ عَلَيْهِ بِفَضْلِ إِحْسَانِكَ إِنَّكَ جَوَادٌ كَرِيمٌ
پرودگارا تو مرا می خوانی اما من از تو روی می گردانم. تو به من محبت می ورزی اما من نسبت به تو بغض می کنم. تو به من ابراز علاقه می کنی اما من از تو نمی پذیرم. (رفتارم با تو به گونه ای است که) گویا من بر تو برتری دارم، اما همه این گستاخی ها مانع مهربانی و احسان و ابراز لطف تو نسبت به من نشد. پس بر بنده جاهل خود رحم کن و با فزونی احسانت جود و بخشش خویش را بر او ارزانی دار. به درستی که تو بخشنده و بزرگواری.
نکته ها
مورد توجه قرار دادن واکنش ها و رفتارهای ناپسند خویش در قبال الطاف الهی، یکی از روش های مناجات با خدای مهربان است. (یا رب انک تدعونی فاولی عنک و تتحبب الی فابغض الیک و تتودد الی فلا قبل منک).
اقتضای جود و بزرگواری خداوند این است که در مقابل روی گردانی و بغض ورزی انسان، مهربانی و احسان و تفضل داشته باشد. در واقع سبب همه خوبی های خداوند متعال در مقابل بدی های انسان جود و بزرگواری اوست. (فلم یمنعک ذلک من الرحمه لی....بجودک و کرمک)
"فضل" یعنی چیزی که زیادتر از مقدار ضروری است؛ از این رو وقتی انسان مشمول فضل می شود دیگر احساس کمبود نکرده و در آسایش کامل قرار می گیرد. احسان از کلمه حسن گرفته شده و به رفتاری گفته می شود که توام با نیکویی است و سبب بهجت و رغبت انسان می شود.
خدای مهربان هم انسان را مورد تفضل خود قرار داده و هم به او احسان نموده است و ما نیز از خدا می خواهیم آنچه به ما می دهد احسانی باشد توام با فضل.(فلم یمنعک ذلک من الرحمه لی و الاحسان الی و التفضل علی... جد علیه بفضل احسانک)
پیام ها
1- روی گردانی از دعوت الهی و پس زدن محبت خدای متعال و نپذیرفتن مهرورزی او نشانه جهل انسان است. (یا رب انک تدعونی فاولی عنک ... فارحم عبدک الجاهل)
2- هیچ گاه و به هیچ عنوان نباید از درگاه خدای مهربان نا امید شد. یادمان باشد هر مقدار هم که بدی کرده باشیم باز هم بدی های ما نمی تواند مانع نزول رحمت و احسان و فضل خدای متعال شود. (... فلم یمنعک ذلک من الرحمه لی و الاحسان الی و التفضل علی بجودک و کرمک)
3- خدایی که از بندگان فراری نافرمان و جاهل، رحمت و احسان و فضل خود را دریغ نمی کند نسبت به بندگان مطیع و تواب بسیار مهربان تر است. (... فلم یمنعک ذلک من الرحمه لی و الاحسان الی و التفضل علی بجودک و کرمک)
4- ما نیز از خدای حکیم و مهربان بیاموزیم و اگر کسی در مقابل محبت ما بدی کرد، زود بر او خشم نگیریم.(انک تدعونی فاولی عنک و تتحبب الی فاتبغض الیک و تتودد الی فلا اقبل منک...)
5- برای طلب رحمت الهی ابتدا باید بدی های خویش را یادآوری شویم. (...فاولی عنک و ... فاتبغض الیک... فلا اقبل منک)
منبع:شبستان
