با کاروان شعر عاشورا/8
آن که صبرش با علی باشد برابر زینب است
اشعار مرحوم ژولیده نیشابوری مورد پسند مردم واقع شده است. امروز کمتر هیأت یا حسینیهای یافت میشود که شعر ژولیده در آنجا خوانده نشود.
عقیق: در بین شاعران عاشورایی معاصر یک عده هستند که تحصیلات آکادمیک آن چنانی ندارند اما قریحه و ذوق و هنرمندی ایشان قابل تحسین است. از این جماعت اهل دل می توان به «محمد حسن فرح بخشیان» یا همان «ژولیده نیشابوری» اشاره کرد. اشعار مرحوم ژولیده نیشابوری مورد پسند مردم واقع شده است و امروز کمتر هئیت یا حسینیه ای را پیدا می کنی که شعر وی در آنجا خوانده نشود. یکی از همین اشعار عاشورایی که بیش از سه دهه است که زمزمه می شود غزلی با مقطع:
«الهی بهر قربانی به درگاهت سر آوردم
نه تنها سر برایت، بلکه از سر بهتر آوردم...»
است.
از کتاب های ژولیده می توان به «چه کنم دلم می سوزد»، «کشتیبان»، «گلزار خونین» و 37 مجموعه شعر دیگر منتشر شده است. شعر ژولیده، شعری ساده و تی تکلف است. دکتر غلامرضا کافی در کتاب ارزشمند «شرح منظومه ظهر» نوشته است که جایگاه ژولیده نزدیک به موقعیت«حسان» در شعر عاشورایی است، که این نکته علمی است و محققانه گفته شده است. «سوگ» چیره ترین عنصر در شعر عاشورایی ژولیده است. البته گاهی اوقات «حماسه» هم سوگ اشعار عاشورایی او را دنبال می کند. به شعری که از کتاب «حماسه عاشورا» ژولیده گلچین شده است دقت کنید:
«آن که نامش کرده عالم را مسخر زینب است
آن که وصفش می رباید هوش از سر زینب است
آن که با ایراد نطقی کاخ استبداد را
کرد ویران بر سر قوم ستمگر زینب است
آن که داغ شش برادر را به دل هموار کرد
تا بماند جاودان دین پیغمبر زینب است
مادرش آموزگار مکتب شرم و حیاست
فارغ از تحصیل دانشگاه مادر زینب است
گر علی ابن ابو طالب بود معیار صبر
آن که صبرش با علی باشد برابر زینب است
گفته پیغمبر حسینم هست کستی نجات
باد بان و محور و سکان ولنگر زینب است
هست از درهای جنت یک درش باب الحسین
فاش می گویم کلید قفل آن در زینب است...»(حماسه عاشورا: صص 99-98)
بیشتر اشعار ژولیده در حال و هوای عاشورا سروده شده است، فرهنگ عاشورا پایه و اساس اشعار ژولیده محسوب می شود.
در بسیاری از اشعار عاشورایی این شاعر اهل بیت(ع) رنگ و بوی انقلاب هم زیاد به مشام می رسد. توجه این شاعر به فرهنگ انقلابی نیز از ویژگی های شعری و اندیشه ای او محسوب می شود. حضور ژولیده در راهپیمایی های ابتدای انقلاب از او شاعری انقلابی ساخته بود، تا جایی که او دوشادوش مردم مشهد در حرکت بود و شعار ها را این شاعر شجاع می سرود. قلب تپنده ی برخی مجالس مشهد در سال های ابتدای انقلاب ژولیده نیشابوری بود و حتی چندین بار در همان سال ها زخمی شد. این شاعر عاشورایی در سال 86 در ورامین بدرود حیات گفت.
منبع:فارس