شور مهم است یا شعور؟

عقیق:این سؤال که «شور مهم است یا شعور؟» را بسیار در محافل مذهبی شنیده ایم. به نظر شما کدام مهم‌تر است؟ برای ورود به این مبحث ذکر چند نکته لازم به نظر می رسد.

همان‌طور که در روایات آمده است، یکی از وقایعی که در طول تاریخ برای ابلیس بسیار گران تمام شد و ناله او را درآورد، موضوع کربلا و جریانات روز عاشورا بود. شیطان می‌دانست که آثار و تبعات این واقعه بزرگ، بخش اعظم زحمات او را به باد خواهد داد.

اینکه یک فرد گنهکار با نزدیک شدن به عاشورا و درک پیام آن دچار دگرگونی شود و در زمره مرحمت‌شدگان به شفاعت حضرت سیدالشهدا(ع) و در مسیر هدایت قرار بگیرد، مسأله بسیار مهمی است.

بنابراین پرواضح است که اگر دشمنان اسلام در راستای از بین بردن و یا کم اثر کردن این جریان، نقشه و برنامه ای نداشته باشند، یا دشمن نیستند یا دچار انفعال شده‌اند و یا انقلابی در پشت پرده عالم رخ داده است که ما از آن بی‌خبریم!

در جریان حرکت کشتی نجات که جامعه شیعی هرساله شاهد پررونق‌تر شدن آن نیز هست، بحث های گوناگونی درگرفته و اختلافات زیادی در خصوص چگونگی برگزاری مراسم عزاداری مشاهده می‌شود. بزرگان و پرچمداران این جریان با دو دیدگاه به این مهم نگریسته‌اند:

1- اینکه به هیچ عنوان به این جریان دست نزنید، چرا که در وادی عاشورا و عزاداری حضرت سیدالشهدا علیه السلام راز و حرارتی است که در رسومات رایج متجلی شده و به همین دلیل به نگاه انتقادی و آسیب‎شناسانه نیازی نیست.

2- اینکه این جریان مصون از تحریف نیست و باید نسبت به حفظ و نگهداری‌اش از آفت‌های احتمالی همچون تحریف، خرافات و خودسری کوشید و ای بسا تلاش برای تنزیه حریم حرکت حسینی از زوائد یادشده، تکلیفی همگانی می‌باشد.

این مبحث را می‌توان ذیل چند پرسش پی گرفت:

1- آیا در این عالم جریانی به عنوان «دشمن» امکان مبارزه و برنامه‎ریزی برای تخریب عاشورا و پیام آن را دارد یا خیر؟

2- اگر جواب سؤال اول مثبت بود، وظیفه شیعیان در قبال هجمه‌های دشمن به عاشورا چیست؟ پیشگیری و مبارزه، یا بی‌تفاوتی؟

3- آیا می توان به حادثه عاشورا (مثلا در راستای افزایش جذابیت آن یا در راستای پررنگ‌تر کردن پاکی شهدای کربلا و یا خباثت قتله کربلا) مطالبی را اضافه کرد؟ 

4- اگر حرکتی از ناحیه شیعیان با نیت گرامی‌داشت عاشورا، دو وجه پیدا کرد؛ یعنی از طرفی برای یک عده مطلوب و رضایتبخش بود و از طرف دیگر عده ای را که با پیام عاشورا کمتر آشنا هستند از نزدیک شدن به آن بازداشت، این حرکت جایز است یا باید از آن اجتناب کرد؟

5- دو واژه «شور» و «شعور» مساوی‌اند؟ اگر مساوی نیستند، کدامیک مهمتر است؟ آیا این دو قابل جمع نیستند؟

6- نظر شما در مورد عبارت مشهور "این کار کار عشق است، ربطی به دین ندارد" چیست؟

7- آیا عاشورا الگویی مناسب از سیره و سلوک اهل بیت علیهم السلام ارائه می‌دهد؟ یا اینکه الگوگیری از حرکت امام حسین علیه السلام در کربلا جایز نیست و حرکت ایشان تنها به امام معصوم اختصاص دارد؟