۰۵ آذر ۱۴۰۳ ۲۴ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۴ : ۰۵
عقیق:در روایات و احادیث پزشکی اهل بیت علیهم السلام به مناسبت های مختلف در مذمت چاقی که اسباب زحمت انسان است یاد شده است. در حدیثی داریم که:إنَّ اللّه َ یُبْغِضُ کَثْرَةَ اْلأکْلِ،وَقالَ: لَیْسَ لاِبْنِ آدَمَ بُدٌّ مِنْ أکْلَةٍ یُقیمُ بِها صُلْبَهُ، فَإذا أکَلَ اَحَدُکُمْ طَعاماً فَلْیَجْعَلِ ثُلْثَ بَطْنِهِ لِلطَّعامِ وَثُلْثَ بَطْنِهِ لِلشُّرْبِ وَثُلْثَ بَطْنِهِ لِلنَّفَسِ، وَلا تَسَمَنّوُا تَسَمُنَّ الْخَنازیرَ لِلذِّبِحِ؛ خداوند از پرخورى بیزار است. و فرمود: انسان ناچار باید غذا بخورد تا سرپا باشد، پس هنگامى که شخصى غذا مى خورد یک سوم شکم را براى غذا در نظر بگیرد و یک سوم آن را براى آشامیدنی نگهدارد و یک سوم آنرا هم براى نفس کشیدن خالى بگذارد و بعد فرمود: همانند خوکها که براى ذبح چاق مى شوند، شما چاق نشوید.
از
شام شب بکاهید
امروزه کارشناسان برای کاهش وزن بدن راههای
مختلفی را بر می شمارند. اما توصیه امام رضا علیه السلام برای فرار از چاقی یک
توصیه اصولی و کامل است. در این زمینه باید گفت که گوشتها و عضلات به مقداری لازم
است که هیکل استخوانی ما را بپوشاند و چنانچه زیادتر از آن باشد به طوری که مفصل
ها را نیز پوشاند آن وقت است که حکایت از یک یا چند نوع بیماری دارد که عمده آن ها
مرض قلب است.
چاقی غیر از تنومندی است . اگر همه اعضا و اجزاء بدن به
تناسب هم رشد کردند دلیل سلامتی کامل و تمام است، ولی رشد بی تناسب، مرض است. در مورد
چاقی باید گفت زمانی اتفاق می افتد که رشد واقعی نیست؛ یعنی چیزی از مواد اصلی در
بدن زیاد نشده بلکه به واسطه عدم نظم در جریان خون، یک نوع انبساط در ماهیچه ها و
بافتهای عضلات پدید می آید و در مقابل، مایعات و مواد زیادی که باید تبخیر شود و
تحلیل برود در بدن پخش شده و شخص را چاق و تنومند نشان می دهد. علامت چاقی علاوه
بر عدم تناسب رشد، سنگینی و سستی است که خود شخص احساس می کند.
حقیقت آن است که غذایی که در روز می خوریم علاوه بر آنکه
مواد سوختی بدن را تهیه می کند، کسری های بدن ما را نیز تأمین می کند ولی چیز قابل
توجهی از غذای شب داخل ترکیبات بدن نمی شود؛ بلکه بیشتر آن می سوزد و قسمتی از آن
در بدن رسوب می کند. رسوبات در بدن، بافت های گوشتی و عضلی را از هم باز می کند و
وجود این رسوبات و باز شدن و باد کردن بافتهای عضلی و خارج نشدن مایعات اضافی شخص
را چاق نشان می دهد.
اگر غذای شب کم و به مقدار ضرورت باشد تمام آن می سوزد و
رسوبی از آن نمی ماند. پس تنها و بهترین رژیم برای لاغری معتدل و حفظ و تقویت بدن
آن است که حتی الامکان غذای شب ما کم و سبک باشد.(2)
از این رو امام رضا (ع) در یک توصیه اصولی می فرماید:
مَنْ أرادَ أنْ یَکُونَ صَالِحا خَفِیفَ الجِسْمِ (وَ اللّحْمِ) فَلْیُقَلِّلْ
مِنْ عَشائِه بِاللَّیْلِ ؛ هر که مى خواهد تندرست و داراى بدنى لاغر و چابک باشد،
از شام شبش کم کند.(3)
مواد
مفید برای لاغری
امام رضا (ع) در برخی توصیه های دیگر استفاده از دارچین
را برای لاغری سفارش می کنند. کارشناسان تغذیه معتقدند مواد طبیعی بسیاری برای
کاهش وزن در دسترس قرار دارند اما دارچین به دلیل کمک به کنترل قند خون، مفیدترین
گیاه برای کمک به کاهش وزن است. مطابق نظرات پزشکی امام رضا (ع) هم دارچین کلیه را
گرم می کند. نیرو را افزایش و ضعف پا ها وکمر را از بین می برد .کم خونی را هم
ازبین می برد.آرامش بخش و شاداب کننده است وگیاهی است که هم انسان ها و هم حیوانات
را آرام می کند. تب بر است. رگ ها را باز می کند و اثر خوبی بر گردش خون دارد.(4)
امام رضا (ع) همچنین زنجبیل و عسل ، نان جو و مرکبات را
برای برای هضم و جذب غذا و کمک به رسوب زدایی از خون بدن و بهبود سوخت و ساز و
پیشگیری از غلظت خون مفید شمرده اند. (5)
پی نوشت ها:
1. غرر الحکم، ح 8902 - دانشنامه قرآن و حدیث، ج 1، ص
398 ( حدیث امام صادق (ع))
2. طب الرضا- طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام ، ص
271
3. بحار الأنوار ،ج ٦٢،ص٣٢٤
4. نکات طبی و بهداشتی امام رضا و ابن سینا /فصل 1 /
ادویه ها
5. محاسن برقی/ ص 555-556/ بحار الانوار ج 63/ ص 191
منبع:قدس
211008