تأثیرات فکری آیت الله شاه آبادی بر امام(ره)

عقیق: کتاب «اندیشه سیاسی آیت الله محمدعلی شاه آبادی» اثر سیدجواد میرخلیلی در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در 222 صفحه تهیه و به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.

در این اثر، نویسنده کوشیده است با استفاده از منابع دست اول بر جای مانده از مرحوم شاه آبادی، خاصه دو اثر مشهور ایشان «شذرات المعارف» و «رشحات البحار» اندیشه سیاسی ایشان را تبیین کند و همچنین تأثیرات فکری ایشان را بر شاگردشان امام خمینی (ره) نشان دهد، چرا که تأثیرات عرفانی و اخلاقی و عملی مرحوم شاه آبادی به نوعی زیربنای فکری و اعتقادی انقلاب اسلامی به شمار می‌رود.

این کتاب در چهار فصل تألیف شده است؛ فصل اول با عنوان «زمینه‌های فکری و عینی اندیشه سیاسی شاه آبادی» به بررسی زندگی میرزا محمدعلی شاه آبادی (ولادت، تحصیلات و اساتید و بازگشت به ایران) پرداخته و ویژگی‌های فردی و شخصیتی میرزا محمدعلی شاه آبادی و زمینه‌های ذهنی و عینی شکل‌گیری اندیشه شاه آبادی (رویدادهای مهم معاصر شاه آبادی، اندیشه سیاسی میرزای شیرازی دوم، مقابله با ناهنجاری‌های اجتماعی - سیاسی و حیات سیاسی و مبارزاتی شاه آبادی: فقیه و عارف مبارز، کودتای سوم اسفند و شاه آبادی، اسلام زدایی با بی‌حجابی) را شرح داده است.

نویسنده در فصل دوم با عنوان «مبانی نظری اندیشه و عمل سیاسی شاه آبادی» به تبیین مبانی نظریه اندیشه سیاسی شاه آبادی شامل مبانی فلسفی - کلامی اندیشه سیاسی شاه آبادی (رجعت در اندیشه شاه آبادی، نظریه فطرت و تأثیر رجعت و فطرت در اندیشه سیاسی شاه آبادی)، مبانی عرفانی اندیشه سیاسی شاه آبادی، مبانی انسان شناسی اندیشه سیاسی این عالم و مبانی فرجام شناسی اندیشه سیاسی وی می‌پردازد.

«اندیشه و عمل سیاسی شاه آبادی» عنوان سومین فصل از کتاب حاضر است که در آن مفهوم شناسی سیاست، آزادی و عدالت مورد تأکید قرار گرفته و تشکیلات سیاسی و پاسخ به شبهات سیاسی و استقلال بیان شده و تمرکز اموال عمومی، آسیب شناسی جوامع اسلامی و راهکارهای آن و نواندیشی به رشته تحریر درآمده است.

چهارمین و آخرین فصل از این کتاب با عنوان «تأثیر اندیشه شاه آبادی بر اندیشه و عمل امام خمینی» به بررسی تأثیر حکمت متعالیه در شکل‌گیری اندیشه سیاسی مرحوم شاه آبادی، تأثیرپذیری امام خمینی از آیت الله شاه آبادی و تأثیر عرفانی آیت الله شاه آبادی بر امام خمینی پرداخته و مؤلفه‌های تأثیرپذیری امام از مرحوم شاه آبادی، توحید عرفانی و اسماء الهی (جایگاه انسان، ظلم ستیزی، امر به معروف و نهی از منکر، جایگاه مردم و ولایت فقیه در اندیشه سیاسی امام خمینی) را مورد تأکید قرار داده است.