آیا شیعیان امام حسین را شهید کردند؟

عقیق: تاریخ امام حسین(ع) چندان تحریف شده که عده‌ای نه تنها قیام آن حضرت را عقلانی نمی‌دانند و معتقدند که امکان پیروزی وجود نداشت، بلکه می‌پندارند که امام حسین(ع) را شیعیانش کشتند و همان کسانی که دوستش داشتند به رویش شمشیر کشیدند! اگر این اتهام را مخالفان قیام امام حسین(ع) به قلم آورند پیدا است که می‌خواهند امویان را تبرئه کنند. ولی امروزه که برخی شیعیان همین اتهام را تکرار می‌کنند، هم از حقیقت دور می‌افتند و هم بر سر شاخ بن می‌برند.

یکی از عالمان معاصر در دو موضع از کتاب خویش می‌گوید: «بی‌شک مردم کوفه از شیعیان علی بن ابیطالب(ع) بودند و امام حسین (ع) را شیعیانش کشتند لذا در همان زمان هم می‌گفتند قلوبهم معه و سیوفهم علیه. امام حسین(ع) به دست یهود و نصارا و مجوس یا مشرکین عرب یا اهل ردّه کشته نشد به دست مسلمانان و بلکه دوستان پدرش کشته شد و حتی به دست شامیان کشته نشد به دست کوفیان کشته شد (کتاب حماسه حسینی از شهید مطهری).

این باور نادرست که امام حسین(ع) را شیعیانش کشتند بر پایه این استدلال است که کوفیان شیعه بودند، امام را کوفیان کشتند؛ پس امام را شیعیان کشتند. در سخن مزبور همین استدلال آمده است اما با اندکی تأمل در تاریخ به نادرستی آن پی می‌بریم. بی‌درنگ یادآور می‌شویم که همه کوفیان شیعه نبودند، حتی مسلمان هم نبودند. یهودیان و مسیحیان نیز در کوفه زندگی می‌کردند. هیچ آمار دقیقی از جمعیت کوفه و شیعیان آنجا وجود ندارد اما مسلم است که همه کوفه شیعه نبوده. برخی گفته‌اند شیعیان در اقلیت بودند و در حدود ثلث یا ربع جمعیت. از چگونگی ورود ابن زیاد به کوفه می‌توان دریافت که تعداد شیعیان آنجا چقدر بود. هنگامی که یزید، نعمان را عزل و ابن زیاد را نصب کرد وی با معدودی افراد وارد کوفه شد. اگر همه کوفیان یا اکثر قریب به اتفاق آن‌ها شیعه بودند بدیهی است که ابن زیاد بی‌احتیاطی نمی‌کرد و با هزاران نفر از بصره وارد کوفه می‌شد و حتی از شام کمک می‌گرفت. وی با شناختی که از کوفه داشت و پدرش نیز پیشتر والی آن بود می‌دانست که پیروان حکومت در کوفه بسیارند.

باری کوفه مترادف با شیعه نبود. آنجا پایگاه شیعه بود اما ده‌ها هزار نفر هم یافت می‌شدند که مصداق «الناس علی دین ملوکهم» پیرو حکومت و دین حاکمیت بودند. دوره حکومت نعمان دوره اوج تکاپوی شیعیان در کوفه بود. شیعه در این دوره اقلیت فعال بود و پیروان حکومت اکثریت خاموش، اما از هنگامی که ابن زیاد حاکم شد آن اکثریت منزوی را به نفع حکومت فعال کرد و آن اقلیت در صحنه را به حاشیه راند.

خلاصه، این استدلال که کوفیان شیعه بودند، امام را کوفیان کشتند؛ پس امام را شیعیان کشتند مخدوش است. زیرا همه کوفیان شیعه نبودند و حتی وجود معدودی غیر شیعه این استدلال را باطل می‌کند. آنچه موجب این پندار شده که امام حسین(ع) را شیعیانش کشتند نبودن نیروهای شام در جنگ با آن حضرت است. مسعودی می‌گوید همه کسانی که به جنگ با امام آمدند و او را کشتند اهل کوفه بودند و حتی یک شامی هم میانشان نبود. با فرض درست بودن این سخن نزاع درباره بود و نبود شامیان نیست، بلکه درباره ماهیت اعتقادی دشمنان امام است. آن‌ها کوفی بودند اما قبله‌شان شام بود. اگر هم بپذیریم که حتی یک شامی در لشکر مقابل امام نبود و همگی کوفه بودند باید گفت آن‌ها کوفیان شامی مذهب بودند. بحث نه درباره وطن دشمنان امام بلکه درباره مذهبشان است بنابراین باید شیعیان کوفه و شیامیان کوفه را از یکدیگر تفکیک کرد. قاتلان امام حسین(ع) نه شیعیان کوفه که شامیان کوفه یا کوفیان شامی مذهب بودند. دلایل متعددی می‌توان اقامه کرد که امام حسین(ع) را کوفیان غیر شیعی کشتند و حتی یک شیعه در میان قاتلان آن حضرت نبود. از جمله اینکه امام در روز عاشورا به لشکر مقابل گفت «ویحکم یا شیعة آل ابی سفیان»، همچنین برخی دشمنان امام در معرفی خویش می‌گفتند «انا علی دین عثمان» در مقابل یاران امام خود را شیعه علی(ع) می‌خواندند و «انا عَلی دینِ علیٍ» می‌گفتند.

شما بخش‌هایی از این کتاب را خواندید

منبع:فارس