شاعری که برای تمام رویداد‌های مهم دینی شعر دارد/ آصفی: خوشدل ۵ میلیون بیت شعر دارد

عقیق: مراسم «شب خوشدل» آئین نکوداشت شاعر آئینی مرحوم علی‌اکبر خوشدل تهرانی با سخنرانی حجت‌الاسلام سیدعباس موسوی‌مطلق، حجت‌الاسلام جواد محمدزمانی و مهدی آصفی و شعرخوانی سیدحمید برقعی، حامد اهور و‌هادی جانفدا شعرخوانی و مداحی علی ناظمی در دارالبکاء فاطمة الزهرا (س) برگزار شد.

شعر آئینی یعنی اتصال ادب و‌ دین

حجت‌الاسلام موسوی مطلق در این مراسم اظهار داشت: شعری که جهت دینی داشته باشد، شعر آئینی است و از جمله بزرگان شعر آئینی که بسیار کثیر‌الشعر بوده است، مرحوم استاد خوشدل تهرانی است که در ابن بابویه مدفون است. مرحوم خوشدل که خوش حال ‌و خوش قریحه بود، بسیار خوش مظمون، شعر می‌گفته است. 

وی با اشاره به دو ویژگی برجسته مرحوم خوشدل گفت: اول اینکه او عالم بود و دروس صرف و نحو، فقه ‌و اصول و منطق و حکمت را خوانده است و استاد دیده بود. هم به ظاهر استاد داشت هم باطناً. از شعرای پیشین استفاده‌های فراوان از جمله جناب صائب تبریزی بسیار بهره برد فلذا غزلیاتش سبک هندی و تحت تاثیر جناب صائب بوده است.

اشعار معروف خوشدل تهرانی

خوشدل به جهت این ویژگی داری اشعار خاص و‌ اثرگذاری بوده و از مناسبات اجتماعی نیز غافل نبوده است. از اشعار معروف او می‌توان به «ای ساقی لب تشنگان، ای جان جانانم» اشاره کرد. شعر دیگر او «بزرگ فلسفه شاه دین این است/ که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است» که در زمان انقلاب بسیار مورد توجه بود.

وی گفت: ویژگی دوم جناب خوشدل این است که مانند جناب سعدی بسیار اهل سفر بود و این در پختگی شعر او بسیار تاثیر داشته است. مسافرت‌هایی به عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان و هندوستان داشته است.

خوشدل حدود ۵ میلیون بیت شعر داشت

در این مراسم مهدی آصفی از دوستان و شاگردان مرحوم خوشدل تهرانی گفت: خوشدل در حدود ۵ میلیون بیت شعر داشت. برخی از اشعار او بسیار شهرت یافته است، مانند: «بزرگ فلسفه نهضت حسین این است» یا «خوشدل از آنم که در پناه حسینم».

وی افزود: سبک شعری خوشدل به گفته خودش بین عراقی و هندی است که خود آن را سبک تهرانی نامگذاری کرده است. بسیاری از اشعار خوشدل هنوز در دستان دوستان او و مداحان است و هنوز منتشر نشده است.

آصفی گفت: من با آن مرحوم سابقه دوستی و رفاقت داشتم. مرحوم احمد کرمی در گردآوری اشعار خوشدل زحمت فراوانی کشید و آن را در انتشارات ما منتشر کرد.

خوشدل برای وقایع مهم دینی شعر دارد

حجت‌الاسلام جواد محمدزمانی نیز در این مراسم اظهار داشت: تنوع و تعدد قالب‌ها در شعر خوشدل بسیار زیاد است. برخی بیت‌های او ماندگار شده مانند: «یکسان رخ غلام و پسر بوسه داد و گفت/ در دین ما سیه نکند فرق با سفید» یا نوحه مشهور «حسین سرباز ره دین بود».

وی گفت: از ویژگی‌های دیگر شعر خوشدل، اشاره به وقایع مهم دینی است. معراج پیامبر اعظم (ص) و صلح امام حسن مجتبی(ع) و اربعین حسینی و شهادت میثم تمار و قصیده فرزندی در مدح امام سجاد(ع)، نصایح امام‌هادی به متوکل عباسی از آن جمله است. اهتمام او به مباحث روز نیز ستودنی است. چکامه تاریخی و دینی صلیب صهیون در لزوم پرهیز مسیحیان از صهیونیست و بازگویی جنایات یهود در طول تاریخ از بهترین قصاید اوست. اشعار او در ورود امام خمینی به میهن در ۱۲ بهمن و نیز پاسداشت نواب صفوی هم ستودنی است. شعر او در لزوم وحدت اسلامی نیز از بهترین اشعار در این عرصه است. مطلع این شعر چنین است:

غرض ز انجمن و اجتماع، جمع قواست
که قطره چون که به هم متصل شود دریاست

محمدزمانی گفت: در کل خوشدل در قصیده به طرز خراسانی و در غزل به سبک هندی شعر می‌سراید و شاعری است که در حوزه‌های آیینی و سیاسی و اجتماعی و حکمی و اخلاقی و عشقی شعر دارد.