مداحان برای«مقتل امام حسین(ع)» چه کتابی بخوانند؟

عقیق:بیان مداحی و مراثی اهل‌بیت(علیهم‌السلام) به‌ویژه ذکر مصائب امام حسین(علیه‌السلام) از شریف‌ترین عبادت‌ها محسوب می‌شود که از جانب خداوند متعال ثواب‌های عظیمی برای آن قرار داده شده است. روایات متعددی نیز در این زمینه از سوی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) وارد شده که در اینجا به ذکر دو نمونه اکتفا می‌شود:

امام رضا(علیه‌السلام) به حسن‌بن علی بن فضال فرمودند: «مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَی وَ أَبْکَی لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ».(وسائل‏الشیعة، ج 14، ص 50.) هرکس مصیبت‌های ما را یاد کند و بگرید و دیگران را بگریاند، چشمان او گریان نمی‌شود در روزی که همه چشم‌ها گریانند.

همچنین امام صادق(علیه‌السلام) در ضمن حدیثی به جعفربن عفان فرمودند: «مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِی الْحُسَیْنِ علیه‌السلام شِعْراً فَبَکَی وَ أَبْکَی بِهِ إِلَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ غَفَرَ لَهُ». (وسائل‏الشیعة، ج،: 14، ص 593.) هرکس درباره حسین(علیه‌السلام) شعری بگوید و بگرید و بگریاند، خداوند بهشت را بر او واجب کرده و او را می‌آمرزد.

مسلماً زمانی که یک امر تا این حدّ والا و مقدس باشد، به حکم آیه «اللَّهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسَالَتَهُ». (الأنعام‏، آیه 124. «خدا داناتر است که رسالت خود را در کجا قرار دهد».)کسانی که این امر به آنها واگذار می‌شود نیز افرادی والا و شایسته هستند و در نزد خداوند متعال مقام و مرتبه‌ای دارند که این امر مقدس به آنها واگذار شده است؛ به‌همین جهت است که ذاکرین اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در بین افراد جامعه مورد تکریم و احترام خاصی هستند. البته این حقیقت را نباید از نظر دور داشت که هرچه سطح علمی مداحان و ذاکران اهل‌بیت(علیهم‌السلام) بالاتر باشد، تأثیر بیشتری روی آحاد جامعه خواهند گذاشت و افراد بیشتری را جذب مکتب نورانی اهل‌بیت(علیهم‌السلام) خواهند کرد؛ شاید همین امر سبب شده که خود مداحان محترم نیز در مورد ارتقا بخشیدن به سطح مطالعاتی خود در زمینه تاریخ اسلام، اشتیاق زیادی نشان دهند و با مراجعه مکرر به استادان تاریخ، خواستار این باشند که یک سلسله کتاب‌های معتبر و مناسب در زمینه‌ تاریخ اهل‌بیت به‌ویژه تاریخ زندگی و مقتل امام حسین(علیه‌السلام) را به آنها معرفی نمایند، تا آنها با خیال آسوده‌تری به بیان مداحی و مراثی بپردازند.

دفتر مقتل جامعه ایمانی مشعر به‌منظور ارتقا بخشیدن به اطلاعات تاریخی جامعه مداحان، مسئولیت این امر خطیر را به عهده گرفته و بر این اعتقاد بود که تهیه سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین علیه‌السلام علاوه بر ایجاد فرهنگ و انگیزه مطالعه در بین مداحان، دسترسی به کتاب‌های مرجع و دست اول را آسان کرده و از پراکنده‌خوانی کتب توسط مداحان و سخنرانان جلوگیری می‌کند. همچنین موجب تمییز مطالب صحیح از غیر صحیح و تمییز مطالب مستند از غیر مستند می‌شود. از این‌رو جامعه ایمانی مشعر با مراجعه به استادان طراز اول رشته تاریخ اسلام و دعوت از آنان برای برگزاری نشست‌های متعدد، گام نخست را در این راه برداشت و استادان محترم نیز با وجود مشغله‌های فراوان، خاضعانه همکاری کردند و تمام تلاش خود را در این راه مبذول داشتند. در نهایت بعد از جلسات مختلفی که با حضور استادان محترم حجج اسلام مهدی پیشوایی، محمد هادی یوسفی غروی، محمدرضا جباری و آقای دکتر محمدحسین رجبی دوانی برگزار شد، یک سلسله کتاب‌های معتبر تاریخی در سطوح: «پیش نیاز»، «مقدماتی»، «متوسطه»، «پیشرفته»، «پژوهشی»، و «ملحقات» معین گردید و قرار شد فهرستی از آنها در اختیار جامعه مداحان قرار گیرد تا با مراجعه به کتاب‌های پیشنهادی، سطح علمی خود را در زمینه مقاتل امام حسین(علیه‌السلام) بالا برده و به همه ابعاد این قیام خونین آشنا گردند. از آنجا که ممکن بود بعضی از این کتاب‌ها برای ذاکران اهل‌بیت(علیهم‌السلام) ناآشنا باشد، ازاین‌رو دفتر مقتل جامعه ایمانی مشعر بر آن شد تا خلاصه‌ای از محتوای هر کتاب را به همراه اجمالی از زندگینامه نویسنده‌ تهیه و در قالب کتاب«سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین(علیه‌السلام)» در اختیار مداحان محترم قرار دهد.

کتاب سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین(علیه‌السلام)

به همت جمعی از اساتید زیر نظر حجت‌الاسلام و المسلمین استاد مهدی پیشوایی

نشر: جامعه ایمانی مشعر

قیمت: ۲۷ هزار تومان

معرفی کلی مراحل سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین(علیه‌السلام)

سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین(علیه‌السلام) در شش مرحله مختلف تنظیم شد و برای هر مرحله چند کتاب از آسان به مشکل تعیین گردید. در این متن به معرفی بصورت کلی به این مراحل اشاره می‌شود. برای آشنایی تفصیلی کتب به کتاب«سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین(علیه‌السلام)» مراجعه بفرمایید.

دوره پیش‌نیاز:

1. لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم منبر روضه‌خوانان

میرزا حسین نوری

نشر: دارالکتب اسلامیه

قیمت: ۲۵ هزار تومان

2. آینه بی‌غبار (مبحث زبان حال)

سید مهدی حسینی رکن‌آبادی

نشر: جامعه ایمانی مشعر

قیمت: ۳۵ هزار تومان

3. کامل‌الزیارات

جعفربن محمدبن قولویه

ترجمه: صادق حسن‌زاده، حسین حسن‌زاده

نشر: آبانه

قیمت: ۶۰ هزار تومان

دوره مقدماتی:

1. گزیده تاریخ قیام و مقتل جامع حضرت سیدالشهداءعلیه‌السلام

استاد مهدی پیشوایی و جمعی از پژوهشگران

تلخیص‌کننده: علی امین‌رستمی

نشر: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی

قیمت: ۵۵ هزار تومان

2. تاریخ زندگانی امام حسین علیه‌السلام

سید هاشم رسولی محلاتی

نشر فرهنگ اسلامی

قیمت: ۱۱۲هزار تومان(جلد نرم) ۱۲۲هزار تومان (جلد سخت)

3. مثیرالاحزان(در سوگ آزادی)

جعفربن محمد معروف به ابن نمای حلی

نشر: حاذق - اخلاق

قیمت: ۸۰ هزار تومان

4. لهوف

سید ابن‌طاووس

مترجم: سیداحمد فهری زنجانی

نشر: بین الملل

قیمت: ۲۵ هزار تومان(چاپ تمام)

دوره متوسطه:

1. شهادت‌نامه امام حسین علیه‌السلام

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی ری‌شهری

نشر: دارالحدیث

قیمت: ۲۵۰ هزار تومان(۲ جلدی)

2. منتهی‌الآمال

حاج شیخ عباس قمی

نشر: پیام مقدس

قیمت: (چاپ تمام در مرداد ۱۴۰۰)

3. دمع‌السجوم ترجمه نفس‌المهموم

شیخ عباس قمی

مترجم: علامه ابوالحسن شعرانی

نشر: آرام دل

قیمت: ۱۰۰ هزار تومان

4. لواعج الاشجان فی مقتل الحسین

سید محسن امین عاملی

نشر: آستان قدس رضوی

قیمت: ۱۴ هزار تومان

5. آغاز نهضت«تحلیلی از دوران حضور امام حسین علیه‌السلام در مکه»

نجم‌الدین طبسی

مترجم: عبدالحسین بینش

نشر: زمزم هدایت

قیمت: ۵۰ هزار تومان

دوره پیشرفته

1. الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد

مرحوم شیخ محمد مفید

مترجم: امیر خان‌بلوکی

نشر: تهذیب

قیمت: ۱۵۰ هزار تومان

2. قمقام زخار و صمصام بتار

معتمدالدوله حاج فرهاد میرزا

نشر: بین الملل

قیمت: ۴۵ هزار تومان

3. مقتل‌الحسین

سیدعبدالرزاق مقرّم

مترجم: استاد شیخ عزیزالله عطاردی

نشر: طوبای محبت

قیمت: 75 هزار تومان

4. ترجمه وقعه الطف

محمدهادی یوسفی غروی

مترجم: محمدصادق روحانی

نشر: طه

قیمت: 95 هزار تومان(جلد سخت) 75 هزارتومان(جلد نرم)

دوره پژوهشی

1. تاریخ سیدالشهداءعلیه‌السلام

حاج شیخ عباس صفایی حائری

نشر: مسجد مقدس جمکران

قیمت: 80 هزار تومان

2. تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداءعلیه‌السلام

جمعی از تاریخ‌پژوهان زیر نظر استاد مهدی پیشوایی

نشر: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی

قیمت: 240 هزار تومان(2 جلد)

ملحقات:

1. عاشورا (ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها)

سعید داودی و مهدی رستم‌نژاد زیر نظر آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی

نشر: علی بن ابی طالب

قیمت: ۱۰۰ هزار تومان

2. ارزیابی انقلاب امام حسین علیه‌السلام

محمدمهدی شمس‌الدین

مترجم: استاد مهدی پیشوایی

نشر: بهار دل ها

قیمت: ۱۶ هزار تومان

3. آذرخش کربلا

آیت‌الله مصباح یزدی

تدوین‌گر: غلامحسن محرمی

نشر: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی

قیمت: ۳۰ هزار تومان

4. بررسی تاریخ عاشورا

دکتر محمدابراهیم آیتی

نشر: اخلاق

قیمت: ۵۵ هزار تومان

5. ابصارالعین فی انصارالحسین / سلحشوران طف

شیخ محمدبن طاهر سماوی

مترجم: عباس جلالی

نشر: زائر

قیمت: ۶۰ هزار تومان

پایان سیر مطالعاتی/.

در ادامه ۴ عنوان کتاب دیگر از سوی مجموعه «کتاب هیأت» به مداحان پیشنهاد می‌شود که خارج از سیر مطالعاتی مذکور می‌باشد. این کتاب‌ها توسط شاعر و محقق ارجمند، حجت‌الاسلام محمدرضا رضایی تدوین شده‌اند و شامل گزیده‌هایی از مراثی عاشورایی هستند که نویسنده سعی دارد با استفاده از متن منابع معتبر به ذکر گوشه‌هایی از حادثه عاشورا پرداخته و در ادامه برداشت هایی در جهت تحلیل و تشریح مختصر آن ارائه دهد.

در سه کتاب «حماسه اشک»، «فاَبکِ للِحُسَین» و «الی الغریب» 33 فراز از متن مقاتل معتبر به تناسب شب اول تا یازدهم ماه محرم یعنی برای هر شب سه فراز انتخاب شده و به گوشه‌ای از پیام‌ها، گریزها و معارف آن‌ها در قالب «برداشت ها» اشاره شده است و یک شعر منتخب نیز بعد از هر فراز آورده شده است.

در کتاب «مَصارِعُ عُشّاق» شیوه تألیف تغییر کرده و برای هر شب سه شعر انتخاب شده و سعی شده تا با استفاده از متون تاریخی و تحلیل‌ها و گریزهای مختلف به تبیین اشعار پرداخته شود تا این کار رهگذری برای فراگیری این فرآیند باشد.

۱. فاَبکِ للِحُسَین

نشر: جامعه ایمانی مشعر

قیمت: ۲۵ هزار تومان

۲. الی الغریب

نشر: جامعه ایمانی مشعر

قیمت: ۲۰ هزار تومان

۳. حماسه اشک

نشر: جامعه ایمانی مشعر

قیمت: ۳۲ هزار تومان

۴. مصارع عشاق

نشر: پنج دری

قیمت: ۳۹ هزار تومان

علاقه‌مندان برای تهیه این کتب می‌توانند از طریق کانال«کتاب هیأت» در ایتا، تلگرام و اینستاگرام به نشانی KetabeHeyat و یا تماس و واتسپ با ۰۹۱۹۸۸۰۰۲۵۵ (مجید عرب مختاری) اقدام کنند.