طبق تفسیر قرآن چگونه در کارهای خیر دیگران شریک شویم؟

عقیق:بر اساس آموزه‌های قرآن کریم و روایت‌های اهل بیت علیهم السلام برخی از اعمال زمینه‌ای را ایجاد می‌کنند تا وقتی دیگران عمل خیر و ثوابی انجام می‌دهند، ما هم در کار خیر آن‌ها شریک بشویم. به این مفهوم که هرچند دیگری کار خیر و خداپسندانه‌ای انجام داده اما ما هم مانند او پاداش دریافت کرده و مستحق جزای الهی شویم.

بر اساس تفسیر قرآن کریم کارهایی هستند که مثل حسنات دیگران را می‌تواند به انسان منتقل کند، البته مثل آن‌ها و نه عین آن را.

بر اساس آموزه‌های قرآن کریم و روایت‌های اهل بیت علیهم السلام برخی از اعمال زمینه‌ای را ایجاد می‌کنند تا وقتی دیگران عمل خیر و ثوابی انجام می‌دهند، ما هم در کار خیر آن‌ها شریک بشویم. به این مفهوم که هرچند دیگری کار خیر و خداپسندانه‌ای انجام داده اما ما هم مانند او پاداش دریافت کرده و مستحق جزای الهی شویم.

بر اساس تفسیر قرآن کریم کارهایی هستند که مثل حسنات دیگران را می‌تواند به انسان منتقل کند، البته مثل آن‌ها و نه عین آن را. آن طور که خداوند متعال می‌فرماید: «وَ نَکتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ؛ آنچه خود کردند می‌نویسیم و آنچه اثر نیک یا بد هم باقی گذاشتند، می‌نویسیم.»

مانند اینکه کسی عمل خیری را نشر بدهد، مثلاً مطلب خوبی درباره نماز خواندن در فضای مجازی منتشر کند و کسی با خواندن همان مطلب به نماز خواندن تشویق شود. در این صورت هم کسی که تشویق شده و نماز خوانده پاداش می‌گیرد و هم کسی که آن مطلب مفید درباره نماز را نشر داده است، مانند آن پاداش را دریافت خواهد کرد.

البته این امکان هم وجود دارد که کسی در طول زندگی خودش مطلب علمی ایجاد کند. بعد از مرگ او هر کسی از آن علم بهره‌ای ببرد، برای او پاداش محسوب می‌شود، هرچند که دیگر در دنیا نیست. و یا کسی که مسجدی بسازد تا دیگران در آن نماز بخوانند یا وضوخانه‌ای که وضو بگیرند. در مقابل اگر کسی محلی برای فسق و فجور ایجاد کند، بعد از مرگش هم هر کسی از آن محل استفاده کند و در آن گناه کند، برای آن فرد عذاب می‌شود با اینکه از دنیا رفته است. یا کسی که سنت خلافی رایج کند و بعد از مرگش مردمی به آن سنت عمل کنند. همه این موارد جزو کارهای او و آثار اعمال او محسوب می‌شود.

در این باره از پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: «هر کس سنت نیکی را باب کند، مادامی که در دنیا مردمی به آن سنت عمل می‌کنند، ثواب آن اعمال را به حساب این شخص هم می‌گذارند، بدون اینکه از اجر عامل آن کم بگذارند. و هر کس سنت زشتی در بین مردم باب کند، مادامی که در دنیا مردمی به این سنت عمل می‌کنند وزر آن عمل‌ها را به حساب او نیز می‌گذارند، بدون اینکه از وزر عامل آن کم بگذارند.»

منابع:

• تفسیر المیزان؛ علامه سید محمدحسین طباطبایی رحمه‌الله علیه
• تفسیر نمونه؛ آیت‌الله مکارم شیرازی
• تفسیر تسنیم؛ آیت‌الله جوادی آملی
• تفسیر نور؛ حجت‌الاسلام محسن قرائتی

آن طور که خداوند متعال می‌فرماید: «وَ نَکتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ؛ آنچه خود کردند می‌نویسیم و آنچه اثر نیک یا بد هم باقی گذاشتند، می‌نویسیم.»

مانند اینکه کسی عمل خیری را نشر بدهد، مثلاً مطلب خوبی درباره نماز خواندن در فضای مجازی منتشر کند و کسی با خواندن همان مطلب به نماز خواندن تشویق شود. در این صورت هم کسی که تشویق شده و نماز خوانده پاداش می‌گیرد و هم کسی که آن مطلب مفید درباره نماز را نشر داده است، مانند آن پاداش را دریافت خواهد کرد.

البته این امکان هم وجود دارد که کسی در طول زندگی خودش مطلب علمی ایجاد کند. بعد از مرگ او هر کسی از آن علم بهره‌ای ببرد، برای او پاداش محسوب می‌شود، هرچند که دیگر در دنیا نیست. و یا کسی که مسجدی بسازد تا دیگران در آن نماز بخوانند یا وضوخانه‌ای که وضو بگیرند. در مقابل اگر کسی محلی برای فسق و فجور ایجاد کند، بعد از مرگش هم هر کسی از آن محل استفاده کند و در آن گناه کند، برای آن فرد عذاب می‌شود با اینکه از دنیا رفته است. یا کسی که سنت خلافی رایج کند و بعد از مرگش مردمی به آن سنت عمل کنند. همه این موارد جزو کارهای او و آثار اعمال او محسوب می‌شود.

در این باره از پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: «هر کس سنت نیکی را باب کند، مادامی که در دنیا مردمی به آن سنت عمل می‌کنند، ثواب آن اعمال را به حساب این شخص هم می‌گذارند، بدون اینکه از اجر عامل آن کم بگذارند. و هر کس سنت زشتی در بین مردم باب کند، مادامی که در دنیا مردمی به این سنت عمل می‌کنند وزر آن عمل‌ها را به حساب او نیز می‌گذارند، بدون اینکه از وزر عامل آن کم بگذارند.»

منابع:

• تفسیر المیزان؛ علامه سید محمدحسین طباطبایی رحمه‌الله علیه
• تفسیر نمونه؛ آیت‌الله مکارم شیرازی
• تفسیر تسنیم؛ آیت‌الله جوادی آملی
• تفسیر نور؛ حجت‌الاسلام محسن قرائتی