۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۴۰ : ۱۵
خلائی که باعث شده علی رغم امکانات و رفاه دیگر دل ها مثل قدیم خوش نباشد؛ در حالی که امکانات کنونی به هیچ وجه با گذشته قابل مقایسه نیست اما شاید روح توکل، ساده زیستی، عدم داشتن روحیه رفاه زدگی، چشم و همچشمی و حسد که مردمان امروز را بعضا به راه های غیرشرعی و حرام سوق می دهد، باعث می شد قدیمی ما چنان شاد و سرزنده و راضی از زندگی باشند.
مردمانی که در سایه ارتباط با آسمان آرامشی بی مثال داشتند؛ چراکه خداوند خود در قرآن کریم می فرماید: «الذَّینَ آمَنُوا وَلَمْ یَلْبِسُوا إیمانَهُمْ بِظُلْمٍ، أُولئکَ لَهُمُ الأَمْنُ؛ کسانی که ایمان آوردند و ایمان خود را به ظلم نیالودند، در آرامش و امنیت اند).
و نیز از امیرالمومنین امام علی(ع) است که فرمودند: «ذِکْرُ اللَّهِ جَلاءُ الصُّدورِ وَ طُمَأْنِینَةُ القُلُوبِ»؛ (یاد خدا، روشنی سینه ها و آرامش دل هاست).
آیات متعدد و احادیث مختلفی در رابطه با آرامش و مولفه های رسیدن به آن وجود دارد که اگر واقعا به آنها عمل کنیم، می توانیم روزگار را به آرامی سپری کنیم، حتی در شرایطی که به نظر همه چز دست به دست هم داده اند تا سبک زندگی را از حالت طبیعی خارج کرده و فضایی پیچیده به اسم زندگی ایجاد کنند.
در راستای بررسی این مباحث بخش هایی از سخنرانی حجت الاسلام «ناصر رفیعی» در مورد آرامش در زندگی مرور می شود:
حجت الاسلام «ناصر رفیعی» با بیان اینکه یکی از نیازهای بشر، نیاز به آرامش است، اظهار کرد: البته آسایش هم نیاز است اما آسایش نیاز جسم است و اکنون نیز بیشتر از گذشته در زندگی ها دیده می شود چراکه امکانات بیشتر شده است، در هر خانه ای وسایل رفاهی مختلف خانه وجود دارد، بنابر این، روشن است که امروزه زندگی از نظر وسایل نسبت به گذشته پیشرفت و تحولات بسیاری دارد.
این استاد اخلاق ادامه داد: اگرچه آرامش روان و روح نیاز ضروری بشر محسوب می شود اما در جوامع بسیار کم شده است، امروز اگر با نوجوان پانزده ساله صحبت می کنیم به شدت عصبانی می شود، مثال دیگر آمار طلاق آن هم اوایل زندگی است که حکایت از نبود آرامش دارد. اما سوال آن است که چه کنیم آرامش روحی پیدا کنیم؟
رفیعی تصریح کرد: معادل کلمه آرامش در قرآن تعبیر «سکینه» است. خداوند در آیه 26 سوره مبارکه «توبه» می فرماید: «أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ» (آنگاه خدا آرامش خود را بر فرستاده خود و بر مؤمنان فرود آورد). نمونه دیگر از مصادیق آرامش در قرآن مربوط به مساله ازدواج است. خداوند در آیه 21 سوره مبارکه «روم» می فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا» (و از نشانه هاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد ).
وی اضافه کرد: در تعبیر قرآن کلمه «اطمینان» نیز به معنای آرامش است؛ چنانچه خداوند در سوره مبارکه «فجر» می فرماید: «يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ»، همچنین در سوره مبارکه «رعد» می فرماید: «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ». برای مثال زمانی که اصحاب کهف وارد غار شدند بسیار سراسیمه بوده و دغدغه داشتند، خداونددر مورد آنها فرمود: «وَرَبَطْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ» در اینجا واژه ربطنا به معنای همان آرامش است. «هلال بن نافع» نقل می کند که عصر عاشورا به قتلگاه رفتم در حالی که لحظات آخر عمر ابا عبدالله الحسین(ع) بود، به خدا سوگند هرگز داغدیده ای را ندیدم که این چنین آرام باشد با آن همه مصیبت.
حجت الاسلام رفیعی در ادامه ابراز کرد: عقل انسان بدون آرامش کار نمی کند؛ اگر انسان آرامش داشته باشد هم خوب درس می خواند، هم خوب همسرداری می کند، هم خوب کار می کند. امروز وسایل و عواملی که این آرامش را بر هم می زند، بسیار است، برای مثال در دعای هشتم صحیفه سجادیه امام سجاد(ع) چهل و هشت مورد از این عوامل ناآرامی را نام می برند که از جمله آنها می توان به حرص، عصبانیت، حسادت و ... اشاره داشت.
وی ادامه داد: حضرت رسول(ص) می فرمایند: «مومن از منزل که بیرون می آید پنج دشمن دارد: (شیطان، نفس، سردمداران، منافقان مغرض، مومن حسود)». آرامش همان طور که پیش تر اشاره داشتم عوامل مختلفی دارد. آمده است که در شب معراج خداوند به پیامبر(ص) فرمود که اگر کسی این سه ویژگی را نداشته باشد به درد بندگی من نمی خورد (رضا به قضا الهی، صبر بر بلا و آزمون الهی، شکر بر نعمت های الهی). این موارد بسیار اهمیت دارد و نقطه مقابل آنها نارضایتی، ناشکیبایی و ناسپاسی است.
رفیعی در پایان خاطرنشان کرد: مشکل ما در جامعه امروز همین است که نمی توانیم ریشه مصیبت ها را از بین ببریم، کافر سر جایش است، نفس سر جایش است، شیطان هم هست، عوامل مختلف در جامعه وجود دارند، جلو درد را هم نمی شود گرفت و هر کسی در زندگی اش دردی دارد، اما این سه ویژگی که اشاره داشتم یعنی رضا به قضای الهی، صبر بر بلا و آزمون الهی و شکر بر نعمت هایش سبب می شود که انسان به آرامش برسد.
علاقه مندان می توانند فایل کامل سخنرانی حجت الاسلام رفیعی را اینجا دریافت کنند.