۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۶ : ۱۷
* جایگاه نماز در جامعه امروز چگونه ارزیابی میکنید؟
در پاسخ به این سؤال بهترین جواب همان است که قرآن به آن اشاره کرده است، قرآن نماز را بهعنوان طنابی که انسان را به خدا وصل میکند و وسیله وصل انسان به خدا است، معرفی میکند. یکی از عواملی که در کمک به ما بسیار تأثیرگذار است و تنها عواملی مادی مدنظر نیست، نماز است.
قرآن کریم میفرماید از نماز خود استفاده کنید، همانگونه که بزرگان دین ما از نماز برای رسیدن به خواستههای مادی و معنویشان استفاده کردند. ابوعلی سینا میگوید: هر وقت گرفتار علمی میشدم، دو رکعت نماز در مسجد محل میخواندم.
در شرح زندگی بسیاری از علما این موضوع آمده است؛ بنابراین جایگاه نماز، جایگاه استعانت است. در آیه دیگری میخوانیم «اِنَّ الصَّلـاَةَ تَنهَی عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنکرِ...»؛ امروز اگر میخواهیم با فحشا و منکرات مبارزه کرده و به سالم سازی جامعه کمک کنیم، باید نماز را اقامه و هر چه بیشتر بر روی اقامه نماز کار کنیم و بدانیمهر چه از نماز دور شویم، جامعه را فساد خواهد گرفت. اگر میخواهیم ازهرجهت جامعه طیبوطاهری داشته باشیم باید در اقامه نماز تلاش کنیم؛ پس جایگاه نماز جایگاه سالمسازی است، جایگاه پناه بردن به خدا است، جایگاه وصل شدن مردم به خدا است، جایگاهی است که میتواند بسیاری از مشکلات مادی و معنوی را برطرف کند..
* مهمترین آسیبهایی که جایگاه رفیع نماز را در جامعه تهدید میکند؟
امروزه عوامل متعددی وجود دارد که همگی یک هدفدارند و آن دور کردن مردم از خداوند است. فضای مجازی یکی از اینها است که مباحث معنوی را به سخره گرفته و سعی میکند بین مردم و نماز فاصله ایجاد کند، بنابراین بر اساس تأکید حضرت آقا ما نباید از فضای مجازی غافل شویم، باید هشیار باشیم، برنامهریزی کنیم و این فضا را در جهت مثبت مورداستفاده قرار بدهیم و نگذاریم بد خواهان و کسانی که دشمن نماز هستند این فضا را تسخیر کنند و ما نسبت به این فضا غافل شویم.
دومین آسیبی که متوجه مسجد و نماز است، مربوط میشود به مسائل درون مساجد. برخی از هیئتامناهای ما که مربوط به 50، 60 سال پیش هستند فکر آنها بهگونهای است که از حضور جوانان به صحنه جلوگیری میکنند. راه درست این است که ما امور مساجد را تا حدی به نسل جوان واگذار کنیم. این پدران که زحمت کشیدند و قطعاً اجر ثواب زیادی همکسب کرده اند، امور را به جوانها بسپارند.
سومین مسئلهای که بهعنوان آسیب مطرح میشود، این است که در برخی مساجد مباحثی مطرح میشود که چندان با شرایط امروز هماهنگ نیست، بهطور مثال برخی از همکاران ما، ائمه جماعت، کانونهای مساجد و... کارهایی انجام میدهند که بهجای تشویق مردم به نماز و حضور در مساجد، موجب فراری دادن آنها از مساجد میشود.
یکی دیگر از آسیبها، تجمع واحدهای فرهنگی در داخل مساجد است که با هم هماهنگ نیستند، پایگاه مقاومت، هیئتامنا، امام جماعت و کانون، حضور همگی بسیار خوب است، اما در برخی مساجد اختلافات آنها بهعنوان یک آسیب مطرح میشود و عاملی است که افراد را از مسجد دور میکند.
آسیب دیگر، سیاسی کردن مسجد است، سیاست خوب است، اما اگر مسجد بهصورت باند و گروه در آید و افرادی در مساجد حرفهای نا بجا بزنند، عامل ترک مسجد از سوی مردم میشود. خوب است که همهچیز در مسجد وجود داشته باشد، اما نباید تبدیل به گروه و باند شود و فقط عده خاصی در آن حاضر شوند.
* جایگاه مسجد محوری در جامعه امروز چگونه احیا میشود و چرا برخی از مساجد منحصر به اقامه نماز هستند؟
در صدر اسلام بهجای تشکیل ادارات متعدد، مسجد همهکاره بود و حتی مسجد کوفه دارالاماره بود، تمام فعالیتها در آنجا انجام میشد.
در آن زمان وضعیت بهگونهای نبود که تشکیل ادارات مقدور باشد. اکنون ما نمیتوانیم توقع داشته باشیم که مسجد محل امور اداری شود، اما این توقع وجود دارد که مسجد از این حال رکود خارج شود.
چه اشکالی دارد که مراسم عقد را به مسجد ببریم، همانگونه که مراسم غم را در آن برگزار میکنیم، خوب است که مراسم شادی را هم در مسجد قرار دهیم. همانگونه که در سؤال قبل هم بیان کردم، یکی از آسیبها این است که در مسجد برنامههایی قرار میدهند که سبب فرار جوانان از مسجد میشود.
در اینجا چند نکته اساسی وجود دارد، یکی اینکه خوب است که امام جماعت زمانهایی را در مسجد مشخص کند که اگر مردم مشکل یا مسئلهای دارند برای حل آن به مسجد مراجعه کنند.
نکته دیگر این است که درب مساجد باید باز باشد و در طول شبانهروز کمتر بسته شود؛ نکته سوم این است که هر مسجدی باید مشاوری داشته باشد و با توجه به مشکلاتی که در جامعه وجود دارد و نیاز مردم به مشاوره، بهترین مکانی که میتواند برای مردم امنیت را تأمین کند، حضور مشاور در بخشهای مختلف است، بنابراین امروز مسجد باید محلی باشد برای قول و قرار جوانان ما. ما میتوانیم مسجد را به صدر اسلام برگردانیم؛ اما با امکانات متناسب با شرایط روز.
* هرسال اجلاس سراسری نماز در یکی از استان ها برگزار می شود، اخیراً هم به میزبانی سمنان برگزار شد، به نظر شماتاثیر اینگونه اجلاسها در اقامه و گسترش فرهنگ نماز چیست؟
در قرآن کریم یکی از وظایف حکومت پس از تشکیل آن، اقامه نماز است، خدای متعال ما را مأمور کرده است که وقتی حکومتی تشکیل میدهیم، اولین تکلیف و وظیفه این است که نماز را اقامه کنیم، بنابراین اقامه نماز جزء وظایف حکومت است.
حکومت باید زمینههای اقامه نماز را در تمام سطوح فراهم کند، یکی از این زمینهها همین اجلاسهایی است که هرسال به میزبانی یک استان برگزار میشود.
در این اجلاس ها معمولاً وزارت خانهها و اداراتی که در اقامه نماز همکاری کردند تشویق میشوند. اداراتی هم که کمکاری کردند به نحوی مورد سرزنش قرار میگیرند.
این اجلاسها عمدتاً جنبه مردمی دارد و حضرت آقا همیشه برای این اجلاسها احترام خاصی قائل بودند، پیام میدهند و مورد تشویق قرار میدهند و راهکارهایی هم در پیامهای معظم له برای اجلاس و سال آینده همیشه وجود دارد، لذا اگر کاری صورت بگیرد به این دلیل است که حکومت نسبت به اقامه نماز تکلیف دارد.
گذشته از این اجلاسها که برای کل کشور مفید است، در استانی هم که میزبان است، آثار بسیاری به دنبال دارد؛ یعنی همینکه در استان مطرح میشود که قرار است اجلاس سراسری نماز برگزار شود، ادارات و مردم پایکار میآیند و رسانههای استان تبلیغ و تشویق میکنند، آثار بسیار خیری برای همه دارد.
منبع:حوزه