۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۹ : ۰۳
آنچه در ادامه می آید گفت و گوی خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام و المسلمین محمدصادق یوسفی مقدم، رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در آستانه اربعین حسینی است.
در آستانه اربعین حسینی قرار داریم. مراسمی آیینی و شیعی که هر چقدر زمان بیشتری از آن می گذرد بیشتر قلب ها را تسخیر می کند. چه نکاتی درباره این واقعه می شود گفت؟
حادثه کربلا و جریان شهادت امام حسین (ع) به دلیل عظمت و بزرگی اش از جهات گوناگونی قابل بررسی است. یکی از جهت مظلومیت امام حسین (ع)، دیگری از جهت عظمت پیام هایی که در حادثه کربلا وجود دارد و پیام هایی که در هیچ مکتبی جایگزین ندارد یعنی پیام هایی که خودشان به تنهایی مکتب اند، مکتب آزادی اند، مکتب اخلاقی اند و مکتب مبارز با ظلم و استبداد. یقین بدانید پیام های بزرگ و عظیمی که در جریان شهادت حضرت اباعبدالله (ع) در روز عاشورا برای مردم عالم مخابره شد در هیچ مکتبی وجود ندارد.
این است که گاندی، رهبر فقید هند که هند و مردمانش را از یوغ استعمار انگلیس نجات داد می گوید من از قیام امام حسین (ع) الگو گرفتم. خب این جمله حیرت آوری است، از این نظر که گاندی درست است که هند را از استعمار آزاد کرد اما توجه کنیم حرکت گاندی حرکت آرامی بود و قیام خونینی نداشت. پرسش این است که چطور گاندی از امام حسین (ع) متاثر شده است معلوم می شود که امام حسین (ع) هم برخلاف تصوری که برخی دارند آدم جنگ طلبی نبوده است. امام حسین (ع) با کسی سر جنگ نداشت. امام حسین (ع) در سخت ترین شرایط وقتی جوانان و فرزندانش را شهید کرده بودند باز هم از صلح و گفتگو سخن می گفت چون امام نمی خواست که مردم دستان شان به خون معصوم (ع) آغشته شود و آن جنایت ها اتفاق بیفتد. تا آخرین لحظات هم امام (ع) را می بینیم که مُصر هستند که مردم راه درست را در پیش بگیرند چون امام حسین (ع) سر جنگیدن و خشونت ورزی نداشت که اگر بنای بر جنگیدن داشت زن و بچه را به میدان جنگ نمی برد.
وقتی هم به تاریخ نگاه می بینیم الگوگیری نهضت های آزادی بخش از حادثه عاشورا که در مسیر مبارزه با استبداد هستند از حادثه عاشورا بی نظیر است. این طور نیست که در زمانی و در گوشه ای از این عالم حادثه ای رخ داده و تمام شده باشد. شما مطمئن باشید که بعد از قیام اباعبدالله (ع) هیچ جریان استبدادی در کشورهای اسلامی نهادینه نمی شود. مخصوصا کشورهایی که شیعیان در آن جا حضور دارند. این الگوگیری از نهضت عاشورا اجازه نمی دهد که هیچ قدرت استبدادی در کشورهای شیعه نشین دوام یابد، چون روزی مردم به پا می خیزند و آن قدرت را به زیر می کشند. آن عظمت پیام ها و شعارهای سراسر شعور و اندیشه و عدل و در عین حال حماسی در جریان کربلا یکی از موضوعات مهمی است که باید زنده بماند.
چرا رخداد کربلا تا این حد می تواند اثرگذار باشد؟
عظمت حادثه کربلا باز از این جهت است که جریان یک جریان کاملا خالص است. سپهسالار این رخداد سیدالشهداست که هیچ حب و هوای نفسی در او در این جریان دیده نمی شود. از طرفی دیگر کسانی که در کنار اباعبدالله (ع) بودند انسانهای بسیار باارزشی بودند، انسان هایی که برای تحقق آرمان ها و شعارهای امام حسین (ع) از همه چیز خود گذشتند، ایثار و جانفشانی را به تمام معنا به منصه ظهور رساندند و ثابت کردند ایثارگرترین انسان های روی زمین هستند. البته اصحاب امام حسین (ع) صرفا معطوف به آن زمان نمی شوند هر کسی که در مسیر آزادگی و ایثار قرار دارد و حاضر است که در راه خدا از همه چیز خود بگذرد در واقع جزو یاران حضرت است.
نکته دیگری که در قیام حضرت اباعبدالله (ع) نکته بارزی است این که کسانی که در برابر اباعبدالله حضور داشتند عناصر کاملی از تباهی و فساد بودند، عناصری بودند در اوج رزالت و صحنه کربلا آوردگاه بالاترین قله کمال بشری در برابر پست ترین پستی ها و دون ترین دنائت های بشری بود. در واقع آن ها که در برابر امام حسین (ع) صف آرایی کرده بودند ثابت کردند برای آن ها هیچ چیزی ارزش ندارد نه انسانیت، نه دین و نه اخلاق جز این که این افراد به دنبال قدرت و تعلقات مادی می گشتند.
نکته دیگری که باید گفته شود این که کسانی که در آن مسیر ظلمت و جهل هستند و آن ویژگی ها را دارند هر زمان که باشند در هر جغرافیایی در برابر جریان عدل و آزادی خواهند ایستاد بنابراین جریان کربلا جریان مهمی است که با شیوه ها و روش های گوناگون باید برای شیعیان زنده بماند و از این نقطه نظر اربعین یک سنت الهی است، بر اساس روایاتی که ما داریم سبب حفظ حادثه عاشورا و کربلا، شعارها و ارزش های الهی است از این جهت است باید به مساله اربعین و عاشورا اهتمام و توجه کرد. لذاست که امام عسکری (ع) زیارت اربعین را از نشانه های مومن و ایمان می داند آن هم با این شیوه و روش که روش ابداعی شیعیان است. البته زائران امروز اربعین از صحابه پیامبر مانند جابر درس گرفته و با پای پیاده به کربلا می روند و من مطمئن هستم همه مسلمانان دل شان با این جریان است. شما بروید سراغ نوشته های علمای اهل سنت با تجلیل هایی که از قیام اباعبدالله دارند درمی یابیم دل آن ها هم همراه امام است.
منبع:شبستان