غافر یعنی آمرزنده گناه و از اسامی خداست. این سوره مکی است.
عقیق:در آیه سوم این سوره از خداوند با صفت «غافر الذنب» سخن به میان آمده
است. «غافر» به معنای آمرزنده و بخشاینده است و «غافر الذنب» به معنی
بخشاینده گناه است: ترجمه آیه دوم و سوم چنین است: (فرو فرستادن
این کتاب، از جانب خدای ارجمند داناست، ]خدایی که[ آرزنده گناه و پذیرنده
توبهف سخت کیفر ]و[ دارای نعمت پاینده است. خدایی جز او نیست. بازگشت به
سوی اوست) نام دیگر این سوره مومن است. داستان مومن آل فرعون در این
سوره در آیات 23 تا 46 آمده است. او مردی شجاع بود که ایمان خود را پنهان
میداشت تا بتواند از حضرت موسی(ع) در تشکیلات فرعون در مراحل حساس، دفاع
کند و آن حضرت را از خطرات برهاند. خلاصه داستان چننی است که فرعون
تصمیم به کشتن حضرت موسی گفت و گفت: «میترسم او دین شما را تغییر دهد و در
این سرزمین فساد کند.» مومن آل فرعون برا ینجات آن حضرت گفت: «آیا مردی را
میکشید که میگوید پروردگار من خداست؟ او مسلماً برا یشما از جانب
پروردگارتان دلایل روشنی آورده است. اگر دروغگو باشد زیانش به خودش بر می
گردد و اگر راستگو باشد برخی از آنچه به شما وعده میدهد به شما خواهد
رسید. ای قوم! امروز شما در زمین فرمانروایی دارید، ولی چه کسی ما را از
بلای خدا – اگر به ما برسد – حمایت خواهد کرد؟» فرعون با حالتی
مستکبرانه گفت: «من جز آنچه میبینم به شما نمی نمایم.» یعنی من راه درست
را به شما نشان میدهم و ادامه داد: «من شما را جز به راه راست رهبری
نمیکنم.» آن مومن قوم خود را از عذابی همانند آنچه بر سر قوم نوح و
عاد و نمود آمده بود بیم داد و گفت: «مردم! من بر شما از روزی که مردم
یکدیگر را به یاری هم میخوانند، بیمناکم. روزی که پشت می کنید و از عذاب
فرار میکنید و در آن روز هیچ کسی در مقابل عذاب الهی نمیتواند شما را حفظ
کند.» او در بخشی از سخنان خود، قوم فرعون را بند داد که: «ای قوم من!
مرا پیروی کنید تا شما را به راه راست هدایت کنم. ای قوم من! این زندگی
دنیا تنها کالایی ناچیز است، و در حقیقت اخرت سرای پایدار است، ای قوم! چه
شده است که من شما را به نجات فرا میخوانم و شما مرا به آتش فرا
میخوانید؟ مرا میخوانید تا به خدا کافر شوم و چیزی را که نمیشناسم با او
شریک سازم، و من شما را به سوی آن راجمند آمرزنده دعوت میکنیم...» و در
پایان خود را به خدایی سپرد که به حال بندگان بیناست. خداوند نیز او را از
عاقبت نیرنگ آنان حفظ کرد.