رسول خدا(ص) می فرمایند: ای ابن مسعود! هرگاه خواستی کاری
کنی از روی دانش و خرد باشد و از کار بدون تدبر و دانش بپرهیز، چراکه خدای جلیل می
فرماید: (در
سوگندهای خود) مانند آن زن نباشید که بافته اش را پس از آنکه محکم می کرد از هم می
گسست و رشته رشته می کرد.(2)
همچنین می فرمایند: دو رکعت نماز سبک با تدبر از نماز در تمام شب بهتر است (3)؛ و باز می فرمایند: نشانه خردمند این است که هرگاه خواست سخن بگوید تدبر می کند؛ اگر مفید بود سخن می گوید و سود می برد و اگر زیانبار بود خاموش می شود و در امان و سلامت می ماند.(4)
به فرموده امام صادق(ع): فردی نزد رسول خدا(ص) آمد و عرض
کرد: ای رسول خدا(ص)! توصیه و سفارشی به من کن. آن حضرت(ص) سه بار از او
پرسید: اگر سفارشی کنم انجام می دهی؟ آن شخص در هر سه بار پاسخ داد: آری، ای رسول
خدا! حضرت رسول(ص) فرمود: به تو سفارش می کنم که هرگاه خواستی کاری انجام دهی
درباره سرانجام آن تدبر کن؛ اگر مایه رشد و هدایت بود انجام بده و اگر مایه گمراهی
بود از آن بپرهیز.(5)
امیرمومنان(ع) فرمودند: آگاه باشید! عبادتی که در آن تفکر
نباشد سودی ندارد، نیز می فرماید: آگاه باشید اگر در قرائت قرآن تدبیر نباشد سودی
ندارد (6)؛ همچنین آن حضرت (ع) در وصیت به محمد بن حنیفه می فرماید: هر کس در
کارها بدون توجه به فرجام آن وارد شود خود را در معرض رخدادهای بسیار زشت و ناپسند
قرار می دهد و تدبیر پیش از عمل تو را از پشیمانی ایمنی می بخشد.(7)
ابن کوّاء از امیرمومنان(ع) درباره ویژگی های اسلام پرسید.
آن حضرت(ع) فرمودند: خدای متعالی اسلام را تشریع کرد و آن را
پوششی برای عاقبت اندیشان و (سبب فهم) تیزبینان قرار داد (8)؛ نیز فرمودند: برترین
عبادت اندیشیدن مداوم درباره خدا و قدرت اوست.(9)
امام رضا(ع) می فرماید: عبادت به فراوانی نماز و روزه نیست. عبادت، تفکر در کار خدای جلیل است.(10)
پی نوشت ها:
1- آل عمران، 190-191
2-مکارم الاخلاق، ص 458
3-مکارم الاخلاق، ص 300
4-تحف العقول ص 28-29
5-الکافی، ج 8، ص 150
6-الکافی، ج یک، ص 36
7-همان
8- وسائل الشیعه، ج 15، ص 281-282
10-الکافی، ج 2، ص 49
_برگرفته از کتاب مفاتیح الحیات
منبع:شبستان