عقیق: دومین جلسه فصل جدید سلسله نشست‌های تخصصی آهات با رویکرد تحلیل هنری و اجتماعی موضوعات و مسائل امروز هیأت با موضوع «مداحی در میدان؛ بررسی تحلیلی نقش‌آفرینی مداحی در جبهه مقاومت» برگزار شد.
این نشست به همت مرکز تخصصی احیاء امر با همکاری گروه فرهنگ و هنر دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با حضور میثم مطیعی و مهدی رسولی مداحان اهل بیت علیهم‌السلام، رضا خورشیدی‌فر شاعر آئینی و کارشناس ادبی و مرتضی ابراهیم‌پور مسئول رسانه بافتار به عنوان کارشناس اجتماعی برگزار شد.
هنر هم از اتفاقات این روزها جا می‌ماند
در ابتدای این نشست محمدمهدی سیار دبیر علمی اظهارداشت: نشست‌های تخصصی آهات با رویکرد بررسی موضوعات مبتلابه هیأت برگزار خواهد شد که متفاوت از دوره‌های گذشته است و صرفاً حول بررسی آثار یک مداح و هیأت نیست.
این موضوعات، موارد و مطالبی خواهد بود که در هیأت‌ها مورد چالش و سؤال است. در هر جلسه یک یا دو نفر از مداحان به عنوان کارشناس اجرا، به طرح بحث خواهند پرداخت و متناسب با موضوع جلسه، از کارشناسان موسیقایی، ادبی، اجتماعی، هنری، معارف اسلامی و... هم دعوت به عمل خواهد آمد.
موضوع جلسه امروز مداحی در میدان است. اتفاقات این روزها به قدری سریع رقم می‌خورد که هنر از آن جا می‌ماند و همین فضا برای مداحی هم وجود دارد که انتظار است هم‌نوا با این اتفاقات پیش برود.
میدان گشایی‌های انقلاب برای مداحی
مرتضی ابراهیم‌پور در بخش اول سخنان خود با اشاره به اینکه به برکت انقلاب اسلامی میدان گشایی‌های بسیاری برای مداحی اتفاق افتاده است گفت: در گذشته مداحی فقط در هیأت بود و جایگاه دیگری نداشت اما در حال حاضر مداحان در عرصه‌های مختلف؛ خدمات اجتماعی، فضای مجازی به طور مثال توییتر و یا پویش‌هایی مثل ایران همدل فعال هستند.
البته این‌ها برکاتی دارد اما چالش‌هایی را هم دارد.وی با طرح این سؤال که به تناسب این حضور ما چه چیزی را از دست می‌دهیم گفت: مداحان انقلابی به قدری درگیر میدان شده‌اند که وقت کامل خلوت هنری خود را از دست می‌دهند و تمرکزی روی خلق اثر ندارند. نکته دوم این است که مداحانی که کنشگری خود را در حضور در میدان دیده‌اند، در برگزاری هیأت به روند معمول و همیشگی روی آورده‌اند.
وی افزود:مداحان انقلابی بسیاری داریم اما وقتی به هیأت مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم فرم مداحی آنها تفاوتی با فرم دیگر مداحان ندارد. یک مداح در راهپیمایی حضور پیدا می‌کند، پای صندوق رأی می‌رود اما در مداحی او هیچ تفاوتی با دیگر مداحان وجود ندارد.
رهبر انقلاب از مداح، جهادتبیین در هیأت می‌خواهند
ابراهیم پور با بیان اینکه مداح باید نقش هنری خود را در هیأت داشته باشد تصریح کرد:رهبر انقلاب جهاد تبیین را روی دوش شعر، ملودی و اجرای مداح می‌اندازند و کارها و نقش آفرینی‌های بیرونی مداح جدای از این اتفاقات است.
کار اصلی مداح در هیأت است و اگر این التفات وجود نداشته باشد، کار او در عرصه میدان خلاصه می‌شود به مثلاً جمع‌کردن کمک که البته خودش هم مهم است اما ربطی به تولید اثر هنری مداح ندارد. امروز می‌بینیم که تولیدات مداحان اتفاق خاصی را رقم نمی‌زند و درگیر همان فرم‌های مشهور شده است.
مدیر رسانه بافتار با بیان اینکه انقلاب اسلامی عرصه زیادی برای کار دارد که همین هم موجب خلاقیت می‌شود افزود: به طور مثال حاج مهدی سلحشور با استفاده از همین عرصه ژانر سرود پایانی هیأت را تولید کرد یا بعداً پیش زمینه و واحد حماسی در هیأت ایجاد شد که فضایی برای بیان حرف و مانیفست هیأت است. اگر این خلاقیت‌ها نباشد فرم‌های موجود موجب می‌شود که ما از اهداف خود در جهاد تبیین دچار فاصله شویم.
وی با بیان اینکه فرم‌های موجود در هیأت گاهی مداح انقلابی ما را هم دچار ضدوحدت‌بودن می‌کند گفت: ما هنوز فرم لازم خود را پیدا نکرده‌ایم. سرود پایانی و مداحی حماسی تجربه‌های خوبی بود و نیازمند به‌روزرسانی جدیدی در فرم مداحی هستیم.
مداحان فرصتی برای خلوت و خلق هنر ندارن
دسیار در این بخش از برنامه افزود: آنچه از صحبت شما برداشت می‌شود، این است که اینقدر بار بر دوش مداح گذاشته‌ایم و مطالبه فعالیت از او داریم؛ انتظار داریم در جنگ رسانه و غیره حضور داشته باشد که فرصتی برای خلوت و خلق هنر ندارد که مجبور می‌شود در قالب به ظاهر سنتی مداحی وارد شود.
فرق مداح با یک خیر یا بلاگر چیست؟
ابراهیم پور تصریح کرد: البته این منش مداحان انقلابی است اما برخی هم این موضوعات را خارج از اقدامات هیأت می‌برند. یک مداح مشغول کمک‌رسانی به نیازمندان است یا در حوزه رسانه مشغول تبیین‌کردن است اما این سؤال مطرح می‌شود که فرق مداح با یک خیر یا با یک بلاگر و غیره چیست؟ رهبر انقلاب می‌فرماید ظرفیت مداح این است که می‌تواند با یک شعر خود کار چندین ساعت سخنرانی را کند. آیا برای جهاد تبیین مداح باید سراغ فرم دیگری غیر از کار مداحی خود برود؟
حاج مهدی سلحشور پای طعنه‌های مداحی انقلابی ایستاد
رضا خورشیدی‌فر شاعر آیینی و کارشناس ادبی در این نشست اظهار داشت: ابتدا جا دارد از پیشکسوت‌های عرصه مداحی در میدان و حماسی یادی کنم از حسین فخری که در زمان اوجش همین گونه رفتار را می‌کرد و مهدی سلحشور که همچنان در این عرصه فعال است. روزی در فضای همین کشور حسین خرازی را مقابل حسین فاطمه می‌گذاشتند و می‌گفتند می‌خواهید برای او روضه بخوانید یا یادواره شهدا را مقابل هیأت می‌گذاشتند. در آن دوران حاج مهدی سلحشور پای سرود پایانی هیأت ایستاد و طعنه‌های بسیاری هم شنید.
وی با اشاره به شاعرانی همچون محمدرضای آقاسی، علیرضا قزوه، محمد رسولی، احمد بابایی، فاطمه عارف‌نژاد و سایر شاعرانی که در عرصه شعر حماسی و روز فعال هستند، گفت: برخی از شاعران ما در موضوعات روز وارد نمی‌شوند یا کار سریع و به موقع برای اتفاقات نمی‌دهند زیرا نمی‌خواهند کار ضعیف داشته باشند یا برخی نقدها موجب شده است که شاعران دچار وسواس شوند.
من برای شیخ نمر شعر سرودم و من را نقد کردند که باید شعری می‌گفتی که یک بار مصرف نباشد. باید موضوع خود را یک طلبه عام می‌گذاشتی که در عربستان اعدام شده است که در مواقع دیگر هم بتوان استفاده کرد.
خورشیدی با بیان اینکه مداحان به ظاهر انقلابی هم داریم که در کارهای خود حاضر نیستند از ظلم‌ستیزی و استکبار بگویند، گفت: یک سبک در مداحی داریم که به آن خشن‌خوانی و یا اگزوزی گفته می‌شود که خاستگاه آن موسیقی اعتراض است اما امروز که موضوع کودک‌کشی یا در خطر بودن ناموس شیعه را داریم کدام یک از این مداحان این قشر اقدام یا اعتراضی کرده‌اند. وقتی هم به آنها نقد می‌شود می‌گویند من فقط برای امام حسین علیه السلام می‌خوانم و دیگران را تفکیک می‌کنم.
این شاعر آیینی ادامه داد: از میثم مطیعی، مهدی رسولی، مهدی سلحشور و دیگر مداحان که بعد از شهادت سید حسن نصرالله داد مقاومت را در شهرهای مختلف یاد زدند و شهر به شهر در هیأت‌ها حضور پیدا کردند تشکر می‌کنم این اقدام بسیار مبارکی بود.
رسولی: نمی‌توان از مسئولیت حضور در میدان شانه خالی کرد
مهدی رسولی در بخش دیگر این نشست اظهارداشت: ما امروز به نفر سومی در میدان احتیاج داریم که تحلیل و بررسی به ما دهد. در خصوص هر عملیاتی به ما تحلیل ارائه کند.وی ادامه داد مرحوم شاه‌آبادی که در کتاب شذرات المعارف در خصوص وظایف مباشرتی و معاونتی سخن گفته است به این نکته می‌پردازد که هیچگاه نمی‌توان جای این دو را تغییر داد. گاهی به یک هیأتی گفته می‌شود که فاطمیه امسال چه مراسمی داری و او می‌گوید درگیر خدمات اجتماعی هستم و مراسم ندارم. ما امروز مداحانی را داریم که توجهشان هم به فرم است و هم به میدان است نکات شما درست است که مداح درگیر میدان خلاقیت هنریش باید بیشتر باشد و نباید با پرداخت به موضوع دیگر مسئولیت‌های خودش باز بماند اما به این نکته هم توجه کنید که نمی‌توان این مسئولیت را کنار گذاشت.
رسولی افزود:ما راوی هستیم و باید به میدان برویم تا بتوانیم روایت دقیق داشته باشیم. تفاوت روایت آوینی با رمبو از جنگ‌ها همین است. این زیست اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه حرکت‌های انقلاب اسلامی گاهی به قدری سریع است که بین تخصص و تعهد می‌مانیم گفت:اگر فرزدق می‌نشست و می‌گفت قصیده‌ام را باید در جلسه‌ای به نقد بگذارم و با رفع نقایص آن ارائه کنم تا اثری ماندگار باشد شاید نامی از او باقی نمی‌ماند اما او در لحظه تصمیم گرفت شعر خود را بگوید و در دهان حاکم اموی بکوبد. این مثالی برای کار و اقدام به موقع و در میدان است.
در مواجهه با مسائل امروز به منطق پشتیبان نیاز داریم
وی با اشاره به اینکه امروز در فضای مداحی کشور چندین سؤال وجود دارد مانند آنکه پنجه زدن در مدرنیته و خلق تکنیک تا چه حد باید اتفاق بیفتد؟ پرداختن به لسان الحال تا کجا باید اتفاق بیفتد؟ ما نیازمند منطق پشتیبان در این مباحث هستیم، گفت: برای بررسی زیست یک مداح در میدان باید به تهران و یا شهرستان بودن او توجه کرد یک مداح شهرستانی اید تلاش کند و میاندار و فرد رسانه‌ای را خودش تربیت و رشد دهد. رسانه در ابتدا او را درک نمی‌کند و او باید خود را اثبات کند.
وی افزود: من تلاش کردم آرمانگرا و واقع‌بین باشم و با این رویکرد که بتوانم فرم‌ها را استحاله کنم پای در این میدان گذاشتم. انقلاب اسلامی در ساحت تاکتیک ثابت کرد که می‌تواند با استفاده از فرم‌ها هدف و پیام خود را برساند. یک انسان خلاق هم باید با همین روش و استفاده از فرم‌های موجود پیام خود را برساند. اما چه خط‌کشی وجود دارد تا فرد غرق نشود؟
رسولی تصریح کرد: تا چه زمانی می‌توانیم با مدرنیته درگیر شویم تا خلق ایده کنیم؟ از آوینی سؤال کردند که فیلمبرداری می‌خواهی که بسیجی شود یا بسیجی می‌خواهی که فیلمبردار شود و او پاسخ داد: «بسیجی می‌خواهم که فیلمبردار شود اما به شرطی که بشود و او گفت به قدری با او کار خواهم کرد تا دوربین جزوی از بدن او شود». یک شاعر هم باید اینقدر زبان شعری او رشد کند که خود را در میدان رها کند و در زمانی که اتفاقی رخ داد بتواند تولید داشته باشد.
سیار در این بخش از نشست اظهار داشت گاهی کیفیت هنری به دلیل عکس‌العمل سریع فدا می‌شود اما اگر آنچه که شما گفتید یعنی مأنوس‌بودن شاعر با موضوعات در میدان رقم خورده باشد یعنی طبع و ذهن او آماده باشد می‌تواند در لحظه کار تولید کند. در این صورت این تولید، ارتقاء کار هنری او هم می‌شود.
برای برای تولید نوحه «بی‌مردم» بیش از یک سال وقت گذاشتم
رسولی در ادامه سخنان خود تصریح کرد گاهی به من می‌گویند وسط این همه مشکلات چرا نوحه بی‌مردم را خواندی؟ اما من می‌گویم که این نوحه شروع یک حرکت و ساحت جدید در مداحی بود. با این نوحه به موضوع حاکمیت در مداحی پرداختیم. من برای تولید این نوحه بیش از یک سال وقت گذاشتم و ذهن خود را معطوف آن کردم و برای ساخت و تولید آن از استاد معلم الهام گرفتم. من می‌توانستم همین زمان را برای تولید چند شور ملودیک بگذارم و بیشتر هم در فضای رسانه مورد توجه قرار بگیرم اما به دلیل زیست دانشگاهی خودم به این سمت رفتم.
تجربیات و چشم‌انداز «مداحی در میدان»
میثم مطیعی در ادامه این نشست با بیان اینکه بحث نظری و علمی صرف به دلیل موضوع این جلسه مناسب نیست و باید از تجربیات گفت و در خصوص آینده حرف زد، اظهارداشت: من در حوالی سال ۸۱ با آقای سیار رفیق و همکلاس شدم. قبل از آن نوحه‌خوانی زیاد داشتم اما سال ۱۳۸۴ به مناسبت شهادت امام صادق علیه السلام، یک ملودی پیدا کردم و به آقای سیار دادم تا بر اساس آن شعری بنویسد. اولین بار بود که بعد از چند سال همکلاسی بودن با آقای سیار به او پیشنهاد دادم که وارد عرصه نوحه شود. ایشان پیش از این شعرهای بسیار فاخری سروده بود و شعرسرایی او به دوران راهنمایی برمی‌گشت اما این ماجرا اولین شعر او در زمینه نوحه و نوشتن شعر روی ملودی بود.
وی افزود: در زمان انقلاب بحرین تصمیم گرفتم کاری انجام دهم و بر مدار تکلیف اقدامی داشته باشم. آن زمان جنبه هنری و هجمه‌ها اولویت اول من نبود و روی فایده‌داشتن یک کار تمرکز می‌کردم. شعر آن کار توسط آقای حیدری آل کثیر تولید شد و برای اولین بار عربی خواندم.
سیار با ذکر خاطره‌ای درباره این نوحه گفت: این اولین باری بود که میثم مطیعی در هیأت کار عربی خواند. به یکباره هیأت قفل شد و ضرب سینه زنی افتاد و کسی سینه نمی‌زد.
مطیعی در این زمان از بحران ایجاد شده فرصت ساخت و با دل شکسته‌ای گفت شاعر برای این کار زحمت کشیده است و من می‌خواهم به تکلیفم ادا کنم و بدون سینه زنی این شعر را می‌خوانم. بچه‌ها در هیئت گریه می‌کردند و همان گریه‌ها جای سینه زنی را گرفت.
مطیعی تصریح کرد: این اولین رگه‌های ارتباطی ما با خارج از مرزها بود. آن زمان تصویر نداشتیم و صوت آن چرخید. محرم سال ۸۷ همزمان با جنگ ۲۲ روزه غزه شد و ما هر شب با اشعار سیار و عرفان پور کاری برای غزه می‌خواندیم. زمان گذشت و به جریان داعش رسیدیم و من دوست داشتم آن زمان کاری انجام دهم.وی گفت: شنیدم جمعی از نیروهای رسانه‌ای حزب الله به مشهد آمده‌اند. در یک شب برفی خودم را به مشهد رساندم و تصور می‌کردم دست پر از این سفر برخواهم گشت. به این افراد گفتم می‌خواهم کاری برای جریان مقاومت در این نبرد داشته باشم و از آنها مطالبه شعر و ملودی کردم اما آنها گفتند نمی‌توانند هیچ کمکی به من بکنند و دستشان در این زمینه خالی است و من دست خالی برگشتم.
این مداح اهل بیت گفت: بعد از سفر با حاج امیر عباسی نشستیم و روی ملودی با اذن رهبرم کار کردیم. آن زمان من را بابت این کارها مسخره می‌کردند و حتی بابت عربی خواندن در هیأت مسخره می‌کردند. کوتاه نیامدم و راه را ادامه دادم. به محسن رضوانی که آن زمان شاید هنوز تحصیل در مقطع دکترا را هم آغاز نکرده بود گفتم شعر عربی بر اساس این ملودی بگوید. وقتی شعر آماده شد آن را به دوستان خود در لبنان فرستادم تا مشورت کنم. آنها من را از خواندن این شعر نهی کردند و گفتند این اصطلاحات و عبارات در لبنان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. به آنها گفتم من می‌خواهم کاری کنم و در نهایت همان شعر را خواندم.
وی تصریح کرد: در گذشته این اعتقاد را داشتم که یک ملودی قبل از اینکه باید در هیئت ارائه شود ابتدا باید روی شخص خود من تأثیر بگذارد و اگر با یک ملودی گریه می‌کردم آن را برای هیأت انتخاب می‌کردم. در نهایت این اثر در هیأت خوانده شد و بسیار هم مورد توجه قرار گرفت و در لبنان، سوریه و میان رزمنده‌ها شنیده شد.
مطیعی ادامه داد: خلق یک اثر هنری و ماندگار نیاز تکرار دارد. تکرار اصلاً بد نیست. ما می‌توانیم تکرار کنیم. نباید انتظار داشت که ما هرهفته و در هر مناسبت یک شعر و یک ملودی جدید تولید کنیم. باید پای کار آثار فاخر ایستاد و نباید آنها را رها کرد و تکرار آنها مذموم نیست.
وی ادامه داد: البته باید بدانیم کاری ماندگار می‌شود که ما هیچ برنامه‌ریزی برای آن نکرده‌ایم گاهی تمام برنامه‌ریزی‌ها صورت می‌گیرد اما کار ماندگار نمی‌شود اما یک کاری بدون هیچ برنامه‌ریزی ماندگار می‌شود.
این مداح اهل‌بیت افزود: بعد از اعلام خبر شهادت سید حسن نصرالله بلافاصله تصمیم گرفتیم که آن شب در هیأت مراسم برگزار کنیم. بعد از چند روز آقای نریمانی پیام داد که با حاج مهدی رسولی صحبت کرده و قرار شده برای سید شهر به شهر بچرخیم و مراسم عزاداری برگزار بکنیم من بلافاصله اعلام آمادگی کردم و حتی مرام‌نامه‌ای هم برای این حضور بین خودمان نوشتیم تا مجالس را برگزار کنیم.
حاج مهدی سلحشور هم تمام قد پای این کار ایستاد. در هر مراسم هم مداحان دیگری را دعوت می‌کردیم که بعد از مدتی پویش ایران همدل هم راه افتاد و خواندن در این مجالس فرع شد و مهم جمع‌کردن پول برای کمک به لبنان شد.
مطیعی تصریح کرد: مداحی عربی «لعلی انتمی» که ماجرای تولید آن را توضیح دادم سر جای خودش شکل گرفت و در سفرهای من در لبنان و سوریه به کار آمد. همان نوحه‌ای که من را از خواندن آن نهی می‌کردند. بعد از شهادت سید حسن نصرالله هم که به لبنان رفتم ما با همین نوحه مردم را جمع می‌کردیم و وقتی هم که می‌خواندم همه آن را حفظ بودند.
ما نیازمند ادبیات امتی هستیم
ابراهیم پور در بخش بعدی این نشست با اشاره به اینکه در یک سال اخیر تکلیف ما نسبت به جبهه مقاومت مشخص نبود و فرم‌ها هم مشخصاً حالت سوگ یا حماسه نداشته‌اند، گفت: صدا و سیما کارهای حماسی ابوذر روحی را می‌گذاشت و مردم ارتباط نمی‌گرفتند البته منظور من این نیست که همه کارها را باید با هم داشته باشیم اما این‌ها تکلیف مشخصی ندارند. البته مدیران فرهنگی هم بلاتکلیفی دارند و نمی‌دانند در زمان برخی مناسبت‌ها چه باید کرد.
وی افزود: به غیر از تجربه‌های خوب آقای مطیعی با جهان اسلام ما هیچ تخاطب دیگری با جهان اسلام نداشته‌ایم البته باید بدانیم که ما در شیعی‌ترین جایگاه کشورمان تولید می‌کنیم و ادبیات شیعی هم داریم که باید آن را متناسب با حال و هوای دیگر کشورهای جهان اسلام کنیم. ما نیازمند ادبیات امتی هستیم.
سیار در این بخش از نشست اظهار داشت: خلأ اصلی که در هیأت در این باره وجود دارد، به دلیل جاری‌نشدن نگاه امام خمینی رحمت الله به مناسک شیعی است نگاه امام به تشیع و عزاداری در هیأت جاری نشده است. بسیاری از مداحی‌های مطیعی نگاه تاریخی و سیاسی دارد نگاه امروز را به خوانش‌های دیروز گره می‌زند. نوحه بی‌مردم هم همین ویژگی را دارد.
مهدی رسولی در ادامه این نشست اظهار داشت: ما الان با پدیده‌های جدیدی مواجه هستیم بحث استکبار ستیزی را می‌توان در هیئت مطرح کرد موضوع هیهات من الذله برای هیئتی‌ها جا افتاده است و یا شهید را می‌توان در هیأت مطرح کرد ما در خصوص پیشرفت جامعه اقتصاد و فرزندآوری هنوز نتوانسته‌ایم در هیأت کاری انجام دهیم. معتقدم ما در مسیر شدن هستیم و این آشفتگی‌ها به این دلیل است که ریل گذاری در حال تغییر است و به مرور درست خواهد شد ما در حال یک ریل گذاری تازه هستیم.
وی افزود: زمان فتنه ۷۸ حاج منصور ارضی آمد و زمان لیبرال فرهنگی‌ها حاج محمود کریمی به میدان آمد و امروز هم نیازمند یک ریل گذاری جدید در عرصه مداحی هستیم ما برای تولید آثار نیازمند ابزارهای تازه هستیم.
در یک سال اخیر کار شاخصی در مداحی‌های انقلابی نداشتیم که زبان همه مؤمنین شود
ابراهیم پور در ادامه گفت: ما در جنگ حاضر بین حزب‌اللهی‌ها شبهاتی را می‌بینیم که این‌ها گاهی در شعرها هم ظهور و بروز پیدا می‌کنند و خود مداح هم تکلیف روشنی در مقابل آن ندارد. چالش‌های نظری در جامعه وجود دارد که تجربه نشان داده آثار هنری می‌توانند این چالش‌ها را برطرف کنند.
وی افزود: نوحه زبان وجدان عمومی و زبان فطرت مردم می‌شود و این را در تجربه مداحی‌های انقلابی دیده‌ایم اثر «منم باید برم» در زمان خودش که هیچ چالشی هم وجود نداشت و تکلیف روشن بود زبان عمومی مردم شد یا در اثر حاج محمود کریمی برای حاج قاسم ندای انتقام به گوش رسید.
ابراهیم پور با بیان اینکه در یک سال اخیر به نظرم کار شاخصی در حوزه مداحی‌های انقلابی و حماسی نداشتیم که زبان همه مؤمنین شود تصریح کرد زمانی که بررسی می‌کنیم می‌بینیم که زیست یک مداح در آثار او دیده می‌شود و آمادگی ایران را نشان می‌دهد. اثر آمریکا آمریکا را اسفندیاری در ۴۸ ساعت ساخته یعنی وقتی مداح ضرورت موضوع را درک کند تمام ابزارهای لازم را به میدان می‌آورد.
این کارشناس حوزه اجتماعی تصریح کرد متأسفانه در آثار مداحی‌های اخیر به خصوص حوزه‌های انقلابی خلاقیت لازم را نداریم. سیار در این بخش افزود: ما برای شهید سنوار و شهید هنیه نوحه خوب نداریم. ما برای مقابله‌ای که این روزها یمن با رژیم صهیونیستی دارد شعر خوب نداریم.
رسولی در این خصوص گفت: ما هنوز نتوانسته‌ایم مفهوم شهید خدمت را در هیأت جا بیندازیم.
این مداح اهل بیت افزود: البته نمی‌توان گفت کاری در این خصوص صورت نگرفته است بلکه به دلیل تعدد کارهای مختلف آثار دیده نمی‌شوند. در همین مناسبت اخیر که سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی بود اگر بررسی کنید کارهای متعددی از حوزه کودک و مداحی تولید شد اما چون نظام نشر مشخصی نداریم هیچ کدام از این کارها خوب دیده نشد. البته ما فرهنگ ایستادن در نشر را هم نداریم.
فرم حماسه باید ابزارهای لازم از ملودی شعر و حماسه را داشته باشد
رضا خورشیدی کارشناس ادبی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه اثری مانند آمریکا آمریکا را نباید با تیرباران تولیدات هیأت مقایسه کرد گفت: در همین یک سال گذشته کارهای فاخری از لحاظ شعر و ملودی صورت گرفته است. کار تکرار تاریخ حسین طاهری بر اساس شعر حمید رمی که به موضوع اسلام اموی و اسلام علوی پرداخته است بسیار خوب است. نباید رسانه محسن چاوشی را با رسانه میثم مطیعی و مهدی رسولی مقایسه کرد اگر امروز از مردم سؤال کنی که آثار محسن چاوشی درباره فلسطین را شنیده‌اند همه پاسخ مثبت می‌دهند و این به دلیل رسانه قوی اوست.وی افزود: بلاتکلیفی در میان مداحان حاضر در میدان وجود ندارد. هر جایی که لازم بوده است گریه کردند و هرجا که لازم بوده است رجزخوانی کرده‌اند. اینکه جهان منتظر موعود است نشانه بلاتکلیفی نیست ما در حال شدن هستیم.
مقام معظم رهبری در خصوص شهادت سید حسن نصرالله فرمودند از شهادت او ناراحت هستیم اما متوقف نمی‌شویم این بیانات تکلیف را مشخص می‌کند. خورشیدی گفت: در خصوص کارهای حماسی باید فرم حماسه ابزارهای لازم از ملودی شعر و حماسه را داشته باشد.
مطیعی: آیا انتظار داریم همه کارها را مداحان انجام دهند؟
میثم مطیعی در بخش دیگر سخنان خود اظهار داشت: موضوع این جلسه در خصوص مداحی در میدان بود. اخیرا در همایشی که برای مداحان حماسی‌خوان بود اعلام کردم که بزرگترین بعد عاشورا حماسه است و جنبه تراژیک، سوگ و دراماتیک و عشق نیست. گاهی در وسط جنگ حرف از سفر به کربلا و عشق و عاشقی زده می‌شود. در حالی که الان وقتش نیست و شاید هیچ زمان هم وقتش نبوده است.
وی افزود: آیا انتظار داریم همه کارها را مداحان انجام دهند؟ فیلم ساز، نقاش، شاعر، روحانی، هنرمند و بقیه اقشار چه وظایفی دارند؟ مداحی در میدان هزینه دارد برای همین برخی وارد آن نمی‌شوند. مداحان برای این امور باید آبروی خود را خرج کنند و حتی از دوست و دشمن هم فحش می‌خورند. اینکه یک مداح شعارهای انقلاب را دست بگیرد و در هیأت بخواند برای او هزینه دارد.
مطیعی تصریح کرد: ما در میدان حضور داریم، توقع نیز از ما در همه عرصه‌ها بالاست، وظیفه خودمان نیز می‌دانیم. در کنار آن، وقتی در میدان نیستیم، خودمان را در میدان می‌بینیم. برای تولید اثر هنری گرفتاری‌ها و مسائل ما بیشتر است. در عین حال‌که باید در میدان حضور داشته باشم، مسئول یک امامزاده هستم، هیأت‌دار و مؤسسه‌دار هستم و برای دختران و پسران نوجوان در هیأت تشکیلات دارم. واحد خیریه و گروه جهادی دارم. واحد آموزش در هیأت دارم. واحد علمی و محتوایی در هیأت دارم. همه این‌ها رسیدگی می‌خواهد.
وی افزود: در کنار این‌ها در دانشگاه هم حضور دارم و تدریس انجام می‌دهم، استاد راهنمای رساله دانشجوها هستم، باید پژوهش بکنم. با همه این اتفاقات باید در میدان هم به حسب وظیفه حضور داشته باشم. ما آگاهانه وارد این عرصه‌ها شدیم و هزینه‌هایش را هم داده‌ایم همیشه هم تکرار کرده‌ایم که نباید خسته شویم و باید ادامه دهیم. مداح در میدان نمی‌تواند متوقف بماند. اعتقاد دارم اگر یک کار کوچک را درست انجام دهیم بهتر است از این که هزاران کار بزرگ را زخمی و رها کنیم. در حد بضاعت در این امور کار کردم و از هیچ کجا حمایت نشدم. این مداح اهل بیت افزود ما برای تولید شعرها و ملودی‌ها اتاق فکر داریم و برای همه اقدامات فکر و مشورت انجام می‌دهیم اما یک جایی شاعر و ملودی‌ساز پای کار من نمی‌آید و من مجبور می‌شوم به دلیل وظیفه و احساس تکلیفی که می‌کنم کاری انجام دهم و شاید آن کار یک نوحه ضعیف باشد. اگر من کاری تولید بکنم اما رسانه پای کار من نیاید چه باید بکنم آیا باید از اصول خودم پایین بیایم؟
وی افزود: من یک مرتبه خدمت سید هاشم صفی الدین رسیدم و در خصوص مداحی اسلام ناب با او صحبت کردم و گفتم این فهم ماست که جریانی به نام مداحی اسلام ناب محمدی وجود دارد که رهبر انقلاب داعیه‌دار آن است و هیچ فقیهی در طول تاریخ شیعه درباره موضوع هیئت، مداحی و ارکان هیأت پربسامدتر و مانند ایشان محتوا ارائه نکرده است. ما سعی کردیم این بیانات را روی زمین بیاوریم. در این مدل از مداحی مسائل اخلاقی، مسائل اعتقادی، موضوعات داخلی و بین‌المللی مطرح می‌شود و در کنار این‌ها و از همه مهم‌تر جریان اهل بیت علیهم السلام و امامت و محبت ایشان هم مطرح و اضافه می‌شود.
مطیعی گفت: بعد از این دیدار خدمت مقام معظم رهبری رسیدم و در خصوص طرح این سخنان با سید هاشم صفی الدین به ایشان گزارش دادم و ایشان در پایان فرمودند من این حرف‌های شما [با آقای سید هاشم صفی الدین] را صد درصد تأیید می‌کنم. مطیعی افزود در خصوص لبنان به آقا گزارش دادم و طرح راهکار خواستم و ایشان فرمودند جلسات مناجات را در لبنان راه بیندازید آنها باید گریه‌کردن جوان‌های ما را در هیأت‌ها ببینند و از آن الگو بگیرند. ما در لبنان هیئت مناجات ماهانه را راه انداختیم و ۵ ماه مستمراً در آنجا جلسه گرفتم که آخرین جلسه ما منبرش با شهید سید هاشم صفی الدین بود.ابراهیم پور در بخش پایانی سخنان خود گفت در محرم امسال بررسی کردیم و دیدیم غیر از آثار میثم مطیعی، مهدی رسولی و حسین طاهری درباره غزه کاری نداشته‌ایم فراخوانی در فاطمیه و محرم منتشر کردیم تا مردم دکورها و مداحی‌های مرتبط با مقاومت را در این خصوص برای ما ارسال کنند.
مداحی نیازمند ابزار و ریل گذاری تازه است
رسولی در بخش پایانی سخنان خود اظهار داشت ما بنا داریم مرد میدان باشیم زیرا یک انسان جذاب و الگو برای خود داریم که در زمان ما ظهور کرد به نام حاج قاسم سلیمانی که در آخر هم ماندگار شد. ما این آدم را دیدیم و ذوق کردیم تا شبیه او شویم اما پول نیروی انسانی نظام طبیعی و جهاد تبیین را نداریم. سیاست نشر نداریم و در حوزه هم منطق پشتیبان برای ما تولید نشده است اما ما باید قوی فنی و عمیق باشیم تا بتوانیم وظیفه خود را انجام دهیم.
وی گفت نکته‌ای که شما گفتید درست است مردم دوست دارند از مهدی رسولی نوحه و مداحی بشنوند. مداحی نیازمند ابزار و ریل گذاری تازه است.
مطیعی در بخش پایانی سخنان خود اظهار داشت واقعیت ماجرا این است که مداحان و هنر مداحی را کسی جدی نمی‌گیرد و حتی هنرمند نمی‌داند اما مقام معظم رهبری مداحان را جدی می‌گیرند. اگر این جریان تاکنون حیات داشته است مرهون بیانات و تلاش‌های ایشان است. بعد از فاطمیه که خدمت ایشان رسیدم بلافاصله به من گفتند که بابت اقداماتی که در لبنان انجام دادید، خسته نباشید، خداقوت، و این بیانات خستگی را از تن ما دور کرد.
منبع:فارس