عقیق: «چرا باید برای عمره ۱۰ روزه ۴۴ میلیون و برای سفر یک هفتهای به عتبات ۱۶ میلیون تومان بدهیم؟»، «این بود سفر زیارتی ارزان؟ مگر سفر زیارتی چه هزینهای دارد که سفر به کشورهای دیگر ندارد؟» اینها بخشی از گلایههای متقاضیان سفرهای زیارتی است.
سفرهای زیارتی در سالهای اخیر گران شده و رئیس سازمان حج و زیارت سیدعباس حسینی گفته است که «هزینه سفرهای زیارتی با ارز محاسبه میشود.»
با نوسان نرخ دلار، دولت سیزدهم به منظور آسان و ارزان شدن سفرهای زیارتی، ارز با نرخ ثابت به این سفرها اختصاص داد. به این ترتیب هماکنون هزینه سفر عتبات با دینار حدود ۲۲ هزار تومانی و عمره با نرخ دلار ۴۲ هزار تومان محاسبه شده است.
پیش از این با نوسان نرخ دلار در هر دوره چندین بار هزینه سفرهای زیارتی تغییر میکرد و حتی برخی از زائران چند روز قبل از اعزام مجبور به پرداخت هزینه اضافی میشدند.
اکنون زائران قبل از اعزام، هزینه نهایی را میدانند و این مبلغ تغییر نمیکند. برای سفر عمره نیز به همین شکل است. این در حالی است که زائران عربستانی برای تشرف به خانه خدا در هر دوره هزینه متفاوتی باید بپردازند؛ به طوری که هزینه این سفر برای سعودیها اوایل امسال ۱۵۰۰ ریال (حدود ۲۰ میلیون تومان) بود که اکنون به ۱۸۰۰ ریال (۲۳ میلیون تومان) رسیده است.
استفاده از ظرفیتهای مردمی برای سفرهای زیارتی در سالهای اخیر به حداقل رسیده است؛ تا جایی که حتی برخی از کارگزاران از این امر گلایه دارند و میگویدند که «ما با این همه تجربه از گردونه زیارت حذف شدهایم.» این در حالی است که کارگزاران با حداقل دستمزد حاضر به خدماترسانی به زائران هستند.
البته سازمان حج و زیارت معتقد است که نیروهای ستادی و اجرایی را در سفرهای زیارتی کم کرده است، تا جایی که رئیس سازمان حج و زیارت سیدعباس حسینی میگوید که «در سفر عتبات، اعزامها توسط شرکتهای زیارتی است و ما ناظر هستیم. در سفر عمره هم هدف ما رضایت رضایت است.» با این وجود یکی از فعالان حوزه زیارتی علی محمدی میگوید که «به حداقل رساندن کارگزاران در سفرهای زیارتی و استفاده از نیروهای سازمانی هزینه اضافه به زائران تحمیل کرده است.»
با توجه به اینکه سازمان حج و زیارت بودجه برای پرداخت حق مأموریت به کارمندانش ندارد، استفاده از کارگزاران که برخاسته از مردم هستند و حق مأموریت ارزی دریافت نمیکنند، میتواند هزینه سفرهای زیارتی را کاهش دهد. رئیس جمهور نیز با اشاره به اینکه هدایت، نظارت و حمایت وظیفه اصلی دستگاههای متولی حج و زیارت است، بر ضرورت فعال کردن ظرفیتهای مردمی در عملیات زیارت تأکید کرده است.