عقیق: حجت‌الاسلام سعید صلح‌میرزایی مؤلف کتاب «جهاد تبیین در بیانات مقام معظم رهبری» در دومین دوره مجموعه وبینارهای تخصصی ایام فاطمیه با عنوان «خانه مادری» که به بررسی مؤلفه‌های مختلف هیأت‌های مذهبی در ایام شهادت حضرت زهرا (س) می‌پردازد، به موضوع «هیأت؛ کانون جهاد تبیین» اشاره کرد و اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب از سال گذشته بحث جهاد تبیین را مطرح کردند و این خط را تاکنون ادامه دادند. بحث جهاد تبیین به عنوان یک وظیفه انقلابی و اسلامی است و تمامی افرادی که در این مسیر هستند باید مطالعه داشته و به صورت میدانی در این حوزه فعال باشند. همه فعالیت‌های ما به عنوان مؤمنان انقلابی باید معطوف به زمینه‌سازی ظهور امام زمان (عج) باشد.
وی با بیان اینکه مهم‌ترین کارویژه مؤمنان بحث پیگیری زمینه‌سازی ظهور امام زمان (عج) است، افزود: امروز هر گامی که برای استواری انقلاب اسلامی برمی‌داریم، یک قدم به ظهور امام رمان(عج) نزدیک می‌شویم. پس از اینکه توانستیم ایران پیشرفته همراه با عدالت و اخلاق را ایجاد کنیم، قطعاً به یک تمدن اسلامی در پهنه جهان اسلام دست پیدا کرده و تلاش می‌کنیم تا در مسیر ظهور امام زمان (عج) حرکت کنیم.
راه برون رفت کشور از مشکلات چیست؟
صلح‌میرزایی ادامه داد: پس از بیانیه گام دوم انقلاب، مشخص شد که طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب، راه برون‌رفت از مشکلات کشور در زمینه‌های مختلف اعم از اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و اطلاعاتی و ... این است که مردم زمامدار امور شوند. با توجه به سخنان رهبر انقلاب، جهاد تبیین است که باعث می‌شود مردم به میدان بیایند و این درست همان تفاوت اسلام با مکاتب دیگر در جهان است.
این مؤلف کتاب جهاد تبیین بیان کرد: روش حضرت امام (ره) به میدان آوردن مردم در تمام امور بود. در تعبیر رهبر معظم انقلاب، که برگرفته از مباحث قرآنی است، جهاد به هر کار و تلاشی گفته نمی‌شود. تلاشی که به دنبال خنثی کردن نقشه دشمن نباشد، جهاد نیست. تبیین امروز در جهانی که در حال جنگ نرم هستیم، به سمت خنثی کردن نقشه‌های دشمن می‌رود.
تمامی اقداماتی که برای مقابله با نقشه دشمنان انجام می‌شود، جهاد نام دارد
وی تصریح کرد: دشمن به دنبال این است که اذهان مردم را در اختیار خود بگیرد. براساس نگاه تاریخی رهبر انقلاب، استعمار مراحلی را طی کرده است. غارت ثروت ملت‌ها با تسخیر کشورهای مختلف، استعمار نو، استعمار فرانو و تربیت نخبگان دست‌نشانده در جهان سوم و نفوذ جریانی با دیدگاه تغییر باورها، آرمان‌ها و سبک زندگی چهار مرحله استعمار در جهان بوده است.
صلح‌میرزایی بیان کرد: زمانی که مانند امروز دست استعمارگرها از طریق فضای مختلف همچون فضای مجازی و ... به اذهان مردم رسید، استعمار از نوع نفوذ جریانی شکل می‌گیرد. در این فضا، آرمان‌ها و شعارها تغییر می‌کند، در نهایت مرزهای کشورها از این راه در اختیار استعمارگران قرار می‌گیرد و جهاد تبیین در این فضا معنا پیدا می‌کند؛ چراکه تمامی اقداماتی که برای مقابله با نقشه دشمنان انجام می‌شود، جهاد نام دارد.
راهکار مقام معظم رهبری برای کاستن زیان‌های جنگ ترکیبی پاییز ۱۴۰۱
این مؤلف کتاب جهاد تبیین با بیان اینکه تعبیر جهاد تبیین از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد، گفت: رهبر انقلاب در ادامه بحث جنگ روایت‌ها را نیز مطرح کردند و هیأتی‌ها را به این سمت سوق دادند. با این تعبیرات گویی رهبر انقلاب از پیش می‌دانستند که بنا است جنگی ترکیبی علیه ملت ایران شکل گیرد. شاید جریان جهاد تبیین که مقام معظم رهبری همواره بر آن تأکید داشته و دارند، نوعی پیشگیری برای کاستن زیان‌های جنگ ترکیبی پاییز ۱۴۰۱ بود.
وی با بیان اینکه امروز نوعی توانمندی برای جبهه انقلاب رخ داده است، گفت: امروز به محض اینکه جنگ نرمی از سوی دشمنان شکل می‌گیرد، محتوا و پاسخ درخور از سوی دلسوزان و دلبستگان به انقلاب ارائه می‌شود. زمانی که در میدان اطاعت فرمان ولی حرکت کنیم، جبهه انقلاب نیز به دستاوردهای خوبی در حوزه جنگ با دشمنان خواهد رسید.
جهاد تبیین نیازمند اقناع است نه اثبات
صلح‌میرزایی با اشاره به نسبت مستقیم وضعیت اقتصادی با مسئله تبیین، اظهار کرد: وضعیت ضعیف اقتصادی مردم، تببین را برایشان سخت می‌کند. جهاد تبیین نیازمند اقناع است نه اثبات. زمانی می‌توانیم خود را در بحث جهاد تببین موفق بدانیم که دل و ذهن مخاطب را قانع کرده باشیم. بنابراین، میان تعلیم و تبیین تفاوت زیادی وجود دارد. تبیین شامل تعلیم همراه با اقناع قلبی است.
این مؤلف کتاب جهاد تبیین با اشاره به تأثیر فضای حقیقی در حوزه جهاد تبیین، گفت: هدایتگران هیأت‌های مذهبی می‌دانند که این مسئله یعنی تشکیل هیأت‌ها مزیت فراوانی دارد. با وجود مشکلات فراوانی که دشمنان در فضای مجازی ایجاد می‌کنند، فضای حقیقی همانند هیأت‌ها می‌توانند به خوبی این مشکلات را از بین برده و تأثیر بسیار بیشتری از فضای مجازی بر جامعه بگذارند.
مؤثرترین سلاح در جهاد تبیین نشر معارف و تبلیغ معارف است
وی با بیان اینکه هیأت‌ها یکی از کانون‌های اصلی جهاد تبیین هستند، اظهار کرد: جهاد تبیین براساس بیانات رهبر انقلاب می‌تواند به سه گونه درمانی (تحریف‌زدایی)، هجومی(به دشمن‌پرستان و واداده‌ها) و پیشگیرانه (تعمیق با انتقال معارف) باشد. بنا به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی، مؤثرترین سلاح در جهاد تبیین نشر معارف و تبلیغ معارف است.
صلح‌میرزایی بیان کرد: جهاد تبیین پیشگیرانه از جهاد تبیین هجومی و درمانی، مهم‌تر و تأثیرگذارتر است. برای اینکه ذهن جوانان واکسینه شود باید با اندیشه رهبران انقلاب یعنی حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری آشنا باشند. امروز جوانان باید در زمینه باورها و اعتقادات قلبی و آرمان‌ها با اندیشه ولی جامعه آشنا باشند. قدرت جوانان ما در دوران جنگ و دفاع از حرم به دلیل ارتباط آن‌ها با اندیشه ولی جامعه است.
جهاد تبیین اگر بخواهد فقط به دنبال پاسخ به شبهه دشمنان باشد، به جایی نخواهد رسید
وی بیان کرد: زمانی که تحلیل جوانان جامعه مانند تحلیل ولی جامعه باشد، دشمن به هیچ وجه نمی‌تواند به نیات پلید خود دست پیدا کند. جهاد تبیین اگر بخواهد فقط به دنبال پاسخ به شبهه دشمنان باشد، به جایی نخواهد رسید. جهاد تبیین زمانی به موفقیت می‌رسد که اذهان جامعه با ولی جامعه یکسان باشد و آحاد مردم در حوزه تعمیق معارف پیشرو باشند.
این مؤلف کتاب جهاد تبیین ادامه داد: موضوع مهم و بسیار تأثیرگذار دیگر در حوزه جهاد تبیین، رابطه قلبی و عاطفی با ولی جامعه است. کانون این مسئله هیأت‌ها هستند؛ چراکه احساسات پاک جوانان را در اختیار دارند و می‌توانند این احساسات را به سمت نایب امام زمان(عج) سوق دهند. هم‌افقی با ولی جامعه از طریق توسعه و ترویج اندیشه امام(ره) و رهبری شکل می‌گیرد که این فعالیت باید در هیأت‌های مذهبی صورت گیرد. افرادی که بیانات و اندیشه‌های رهبر انقلاب را برای خود مرور می‌کنند، می‌توانند به اندیشه ایشان دست یافته و خود عاملی برای جهاد تبیین شوند.
جهادگران تبیین در لحظه مورد نیاز باید وارد میدان جهاد شوند
صلح‌میرزایی تصریح کرد: جهاد تبیین واقعی حتماً مشکلاتی را برای جهادگران به همراه خواهد داشت که در این مسیر جهادگران باید ایمان و اخلاص داشته و ضمن توسل به امام زمان(عج)، عنصر عاطفه را در مسیر تبیین در نظر داشته باشند. برخی از جوانان امروز تفکرات اشتباهی دارند که جهاد تبیین برای ایشان باید از طریق عاطفه و اخلاص شکل گیرد تا مسیر صحیح را پیدا کنند. هیأت یکی از بهترین مکان‌ها برای بازگشت برخی جوانانی است که مسیر خود را اشتباه رفته‌اند.
این مؤلف کتاب جهاد تبیین بیان کرد: در نظر گرفتن اولویت‌ها نیز از مواردی است که باید در جهاد تبیین مدنظر قرار گیرد. جهاد تبیین این است که جهادگران در لحظه مورد نیاز احساس خطر کرده و وارد میدان جهاد شوند. جهاد تبیین باید هنرمندانه و همراه با کسب اطلاعات دقیق باشد. هیأت‌های مذهبی همواره پر از هنر بوده است و محتواها را در جان مخاطبان می‌نشاند. سواد رسانه‌ای نیز از شرایط مهم جهاد تبیین است. راهکارهای پاسخ به شبهه نیز از موارد مهم است که باید در جهاد تبیین مدنظر باشد که هیأت‌ها باید این مسیر را دنبال کنند.
جهادگران نباید با افراد مقابله به مثل کنند
وی اظهار کرد: جهاد تبیین اقناع قلب مخاطب بوده و چنانچه قلب مخاطب از اطلاعات نادرست پر باشد، در مسیر حق قرار نخواهد گرفت. رعایت اخلاق و تقوا نیز در جهاد تبیین بسیار مهم است. اگر فردی رفتار غلط و نادرستی داشت، جهادگران نباید با او مقابله به مثل کنند. استقامت در جهاد تبیین از موضوعات مهمی است که باید درنظر گرفته شود. عدم خستگی در مسیر حق و تبیین باید از سوی هیأت‌های مذهبی پیگیری شود.
صلح‌میرزایی تصریح کرد: یکی از نکات مهم در جهاد تبیین، جهاد تبیین عملی است. گاهی اوقات رفتار درست، شبهات را از بین می‌برد. زمانی که رفتار و سیره ما مانند سیره اهل بیت(ع) باشد، شبهات را از ذهن جوانان پاک می‌کند. جهاد تبیین می‌تواند به صورت فردی و تشکیلاتی انجام شود. اولویت در جهاد تبیین تشکیلاتی بچه‌های انقلابی است و انقلابی‌ها باید با مخاطبان در این زمینه رابطه عاطفی برقرار کنند تا گفتمان ایشان اثرپذیری داشته باشد.
هیأت‌ها قرارگاه جهاد تبیین شود
مؤلف کتاب جهاد تبیین در پایان خاطرنشان کرد: باید همگی ما، هیأت‌هایی که در اختیار داریم را به قرارگاهی برای جهاد تبیین تبدیل کنیم تا دارای شاخصه‌های ویژه جهاد تبیین باشند. رصد محتواها، تربیت مبلّغان توانمند در هیأت‌ها، تولید محتواهای مطلوب و استاندارد و ... از جمله مواردی است که باید در هیأت‌های مذهبی رعایت شود. هیأت‌ها می‌توانند در کنار ارائه محتواهای حضوری، محتوای مجازی را نیز در اختیار افراد قرار دهند. همچنین، پایش اثر نیز باید در دستور کار هیأت‌ها قرار گیرد و هیأت‌ها به ارزیابی مخاطبان خود در این زمینه بپردازند.