عقیق: یکی از اقسام معرفت به معصومین «دانستن» درمورد آن مقامات شامخ است. محبت زمانی پایدار است که همراه با علم باشد و همچون دوبال، پرنده معرفت را به سمت رسیدن به مظهرات حقیقی حضرت پروردگار رهنمون میسازند. در ادامه به معرفی ۴ کتاب درمورد زندگانی، فضائل و جایگاه حضرت زهرا (س) میپردازیم تا در کنار محبت به ایشان بال معرفتمان هم به حرکت درآید.
زندگانی فاطمه زهرا(س)
یکی از کتابهای ماندگار درباره دخت گرامی پیامبر اسلام (ص) کتاب «زندگانی حضرت زهرا (س)» گفتاری زیبا از استاد شهیدی درباره حضرت فاطمه زهرا است که با قلمی مستدل و به دور از تعصب به بررسی زوایای گوناگون زندگانی آن حضرت میپردازد. از ویژگیهای روایت تاریخی نویسنده، پرهیز از مجادلههای تاریخی و داشتن دغدغه کشف حقیقت بر پایه مستندات تاریخی است که به قلم ایشان اعتبار میبخشد. مرحوم شهیدی به قول رسول جعفریان - استاد و محقق تاریخ اسلام تاریخ نگاری نقاد و تردیدزا بود.
شهیدی، مقدمه کوتاه خود را با آیه ۱۳ سوره کهف،«نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیکَ نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ؛ ما داستان آنان را به درستی بر تو میخوانیم» آغاز کرده و کتاب را گزارشی از سرگذشت بزرگترین بانوی اسلام، فاطمه زهرا (س) ، توصیف میکند. نویسنده معتقد است آنچه در این مجموعه فراهم آمده تنها سرگذشت زندگی شخصی نیست، بلکه نقل رویدادهایی آموزنده و عبرتآمیز است.
شهیدی اثر خویش را تحلیلی از چند حادثه شگفت میداند که قرنها پیش از زمان ما رخ داده است، اما اگر قهرمانان این حادثهها را از حادثهها جدا کنیم، خواهیم دید آن حادثهها در طول تاریخ حتی در زمان ما نیز در گوشهای از جهان رخ داده است و میدهد. اگر زمان و مکان رویدادهایی که درباره آن سخن میگوییم، با ما فاصله بسیار دارد، آثاری که از آنها به جای مانده نه تنها دیرینگی نگرفته، بلکه تازگی خود را همچنان نگاه داشته است. شهیدی در پایان تأکید میکند پس از خواندن کتاب متوجه خواهید شد که سخنش به دور از گزاف و اغراق است.
خصائصالفاطمیة
معرفی، شرح حال، سرگذشت و مقام و منزلت حضرت زهرا (س) موضوع پژوهش علامه آیتالله شیخ ملا محمدباقر کجوری مازندرانی است. نویسنده در آغاز به معرفی کتابهایی که درباره شخصیت حضرت زهرا نگاشته شده اشاره کرده است و سپس راجع به موضوعات دیگری چون حدیثنگاری و حدیثشناسی بحث میکند، آنگاه به تشریح شرح حال زندگی حضرت فاطمه از هنگام ولادت میپردازد. او یک به یک کنیهها و لقبهای آن حضرت را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و از کنیههایی با عنوان: امالعلوم، امالفضائل، امالکتاب با عنوان شریفترین و جامعترین کنیهها نام برده است.
مؤلف در ادامه درباره مقام و منزلت حضرت فاطمه، خصوصیات متعالی اخلاقی و عرفانی و دیگر نامهای آن حضرت که «صدیقه کبری» یکی از مهمترین آنهاست؛ سخن میگوید. وی در بخش دیگری از سخنان خود، زندگی مشترک حضرت فاطمه با امام علی (ع) را مورد بحث و پژوهش قرار میدهد و از او با عنوان همسری بیهمتا و یار صمیمی و باوفای امام علی یاد کرده و حضرت فاطمه را از لحاظ رتبه و درجات معنوی و ملکوتی با انبیاء برابر و یا حتی بالاتر دانسته است.
نگارنده معتقد است؛ فاطمه از نظر ایمان و عقل کامل بود و منابع روایی هم بر صحت موضوع گواهی دادهاند. علامه مازندرانی در بخشهای دیگر کتاب به مقایسه تحلیلی شخصیت فاطمه با دیگر زنان نمونه میپردازد و او را از همه آنان در اخلاق و کمال، متعالیتر و والاتر دانسته و مصادیق این برتری را در جایجای زندگی فاطمه از قبیل تربیت فرزندان، کیفیت ازدواجش با امام علی و ویژگیهای منحصر به فرد این ازدواج، عبادت و تواضع و تقوا، دستگیری از ضعیفان و محرومان، دانش و تدبیر او در امور خانوادگی، اجتماعی و شناخت اوضاع و اموال سیاسی عصر خود به گونهای واضح و آشکار نشان داده است.
فاطِمَةُ الزّهْراء بَهْجَةُ قَلْبِ المُصْطَفی(ص)
فاطِمَةُ الزّهْراء بَهْجَةُ قَلْبِ المُصْطَفی(ص) کتابی مفصّل به زبان عربی شامل ۴۱ فصل درباره زندگی و فضائل حضرت زهرا(س) تألیف احمد رحمانی همدانی. این اثر، از نظر گردآوری اطلاعات و جامعیت مورد توجه قرار گرفته و به نام «فاطمه زهرا(س) شادمانی دل پیامبر(ص)» به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.
این کتاب در ابتدا سخنان پژوهشگران مختلف درباره حضرت زهرا (س) را نقل کرده و سپس سیر تاریخی زندگی، فضایل حضرت فاطمه(س) را بیان کرده است. در ادامه، مقام حضرت زهرا (س) در نظر ائمه آمده و در فصل نخست، مقام او نزد مورخان، محدثان و نویسندگان قدیم و جدید ذکر شده است. فصول بعدی تا فصل یازدهم با دستهبندیهای مختلف به مناقب و فضائل وی پرداخته است. فصل دوازده تا هفده، درباره مادرش خدیجه، چگونگی ولادت، نامها و القاب حضرت زهراست.
در فصلهای بعدی، سخنان و آثار حضرت زهرا، دفاع از ولایت، خطبه فدکیه و مباحث مربوط به آن، ازدواج و خانواده و فرزندان، مصائب او و مباحث مربوط به شهادت، بیان شده است. فصل آخر کتاب به کتابشناسی اجمالی حضرت زهرا (س) اختصاص دارد و به نام بیش از ۲۶۰ کتاب در این زمینه اشاره شده است. بخشی از مطالب کتاب، نقل احادیثی است که در ابتدای آنها قسم یاد شده و فضیلتی از فضایل حضرت فاطمه(س) بیان شده است.
جلوه نور پرتویی از فضائل معنوی فاطمه زهرا
این کتاب در ۳۰ فصل یک دوره کامل زندگانی حضرت زهرا علیهاالسلام را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. کتاب حاضر پرتویی از فضائل معنوی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است که محور اساسی بحث بر آن پیرامون منازل و مقامات معنوی آن حضرت است که اگر مبحث تاریخی در فصل عنوان شده به منظور بهره گیری در بیان فضائل معنوی آن حضرت بوده است. کتاب فوق درسی فضل تهیه و چاپ شده است که برخی از این فصول عبارتند از عظمت حضرت فاطمه سلام الله علیها عصمت، علم، معرفت کمالات ایشان، زهد و ایثار و استجابت دعا و سایر کرامات حضرت فاطمه سلام الله علیه و شهادت ایشان و همچنین شناخت حضرت زهرا سلام الله علیها و مقام و منزلت ایشان در بهشت.
منبع:فارس