۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۴ : ۱۴
عقیق:مریم سادات آجودانی: یک سال از بسته شدن مرزهای عراق به روی زائران بر اثر شیوع کرونا میگذرد و عاشقان حسینی از توفیق زیارت حرم سیدالشهدا (ع) محروم هستند.
سختترین سال عاشقان حسینی/ یک سال بدون تشرف به حرم سیدالشهدا (ع) گذشت
این یک سال را میتوان سختترین ایام برای دلدادگان حسینی دانست؛ چرا که عاشقان سیدالشهدا (ع) نه تنها نتوانستند به زیارت امام حسین (ع) بروند، بلکه به دلیل محدودیتهای کرونایی، بسیاری از مردم کشورمان از زیارت امام رضا (ع) هم محروم بودند و نتوانستند برات زیارت امام حسین (ع) را از ضامن آهو بگیرند.
با وجود اینکه یک سال است که امکان زیارت اعتاب مقدسه عراق برای ایرانیان فراهم نیست، سازمان حج و زیارت به عنوان متولی اعزام زوار در کنار توجه به حفظ سلامت جسمی مردم و جلوگیری از شیوع کرونا، برای سلامت روح آنها نیز که با زیارت حرمها تأمین میشود، برنامهریزی کردهاند.
صحبتالله رحمانی، مدیرکل عتبات سازمان حج و زیارت میگوید: پس از شیوع کرونا در منطقه و بسته شدن مسیر زیارت برای عاشقان اباعبدالله (ع)، سازمان حج و زیارت طی مذاکراتی درصدد بازگشایی این مسیر بود تا عاشقان حسینی در ایام نوروز بتوانند به عتبات مشرف شوند، اما با توجه به فراگیر شدن کرونا و تغییر پیشبینیها از شیوع این ویروس، امکان تشرف زائران به عتبات مهیا نشد.
۳۰ هزار متقاضی سفر نوروزی به کربلا در حسرت زیارت ماندند
سازمان حج و زیارت سال گذشته طبق روال هر ساله برای ایام نوروز از متقاضیان این سفر معنوی ثبتنام کرده بود که بیش از ۳۰ هزار نفر آمادگی خود را برای تشرف به عتبات همزمان با ایام نوروز اعلام کردند.
متولیان سازمان حج و زیارت هم برای برقراری سفرهای زیارتی تلاش کرده و جلساتی با طرف عراقی برگزار کردند؛ تا جایی که محمد آزاد، سرپرست وقت معاونت عتبات سازمان حج و زیارت از برپایی جلسات مختلف برای ایجاد هماهنگی به منظور اعزام زائران به عتبات همزمان با ایام نوروز خبر داد و حتی قرار شد تا نیمه دوم اسفند نتایج مذاکرات نهایی شود. در این ایام بسیاری از مردم به تشرف به حرم سیدالشهدا (ع) در ایام نوروز امیدوار بودند؛ تا اینکه در آستانه نوروز ۹۹ اعلام شد هیچ زائری در این ایام به عتبات مشرف نمیشود.
ماه شعبانهم زائری به عتبات مشرف نشد
حتی با شیوع روزافزون کرونا، حرمهای مطهر در ایران بسته شدند، اما حرمهای عراق همچنان باز بود. البته محدودیتهایی نیز در عراق اعمال شده بود که کاهش زمان تردد و نصب دماسنج الکترونیکی در ورودی حرم و ممانعت از ورود افراد مشکوک به کرونا، بخشی از محدودیتها در این کشور بود.
پس از پایان نوروز، محدودیتها همچنان ادامه داشت و در حالی که حتی کسی فکرش را هم نمیکرد که یک ویروس بتواند مسیر زیارت امام حسین (ع) را ببندد و تا این اندازه هر روز قربانی بگیرد، توفیق زیارت برای عاشقان سیدالشهدا (ع) سلب و دلها برای زیارت هر روز بیقرارتر میشد. به ویژه در ماه شعبان و اعیاد شعبانیه که سال ۹۷ بیش از ۱۱۰ هزار زائر و سال گذشته نیز با توجه به محدودیتها بیش از ۵۰ هزار زائر از سوی سازمان حج و زیارت به این سفر معنوی مشرف شدند.
تدوین پروتکلهای بهداشتی برای ازسرگیری سفر به عتبات بینتیجه ماند
پس از این امر علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت از تدوین پروتکل بهداشتی متناسب با کرونا برای برقراری سفر به عتبات خبر داد و این پروتکلها برای طرف عراقی نیز ارسال شد تا در صورت فروکش کردن کرونا، اعزام زائران به عتبات از سر گرفته شود. اما چند ساعت پس از انتشار اخباری درباره ارسال این شیوهنامه بهداشتی به عراق، استاندار نجف اشرف و پس از آن استاندار کربلا از ممنوعیت ورود زائران خارجی به این شهرها خبر دادند و حتی شهرهای زیارتی عراق به دلیل شیوع کرونا قرنطینه شد.
بر همین اساس، حرمهای مطهر ائمه اطهار (ع) در عراق هم بسیار خلوت و غربتی در آنجا حاکم شد که دیدن تصاویر و فیلمهای حرمهای خالی از زائر، عاشقان اهلبیت (ع) را بسیار ناراحت کرد. اما با توجه به ممنوعیت سفر زیارتی به عتبات عاشقان چارهای جز حسرت نداشتند و هر روز دلتنگی برای زیارت حرم امام حسین (ع) بیشتر میشد.
تغییر اجرای برنامههای مذهبی در ایام مناسبتی با شیوع کرونا
پس از شیوع کرونا، کارشناسان مدعی شدند که با گرمای هوا شیوع کرونا کاهش مییابد و احتمال مهار این ویروس وجود دارد. با این پیشبینیها به نظر میرسید که در تابستان این ویروس منحوس مهار و توفیق زیارت سیدالشهدا (ع) برای عاشقان فراهم شود، اما در کمال ناباوری در ایام تابستان هم کرونا همچنان قربانی میگرفت و هر روز بر تعداد مبتلایان به این ویروس افزایش یافت.
در این ایام حتی بسیاری از هیأتها به دلیل جلوگیری از شیوع کرونا تعطیل شده و در ایام محرم و صفر برنامههای مذهبی در ایران هم با شیوههای نوین از هیأت ماشینی گرفته تا برپایی جلسات در فضای باز و رعایت نکات بهداشتی صورت گرفت. همچنین مسیر زیارت کربلا آن هم در ایام محرم که خیل عاشقان به حرم سیدالشهدا (ع) مشرف شده و به عزاداری میپردازند، بسته بود. استاندار کربلا نیز برای برگزاری مراسم تاسوعا و عاشورای حسینی دستورالعملهایی ابلاغ کرد. حتی مسیر حرکت دستههای عزاداری مشخص شد و در حرمهای مطهر نیز رعایت فاصله اجتماعی مورد نظر قرار گرفت و فاصله زوار از یکدیگر در حرمها جانمایی شد.
این امر در حالی است که سالهای گذشته در دهه اول محرم بیش از ۳۰ هزار زائر ایرانی به کربلا مشرف میشدند و این تعداد در ایام اربعین به اوج میرسید.
محرم ۹۹ بدون تشرف به حرم ارباب
ماه محرم امسال هم بدون تشرف عاشقان حسینی از کشورهای مختلف از جمله ایران به کربلا سپری شد و مردم ایران برای سفر به عراق در ایام اربعین امیدوار بودند و هر روز اخبار اربعین را دنبال کرده و از دلتنگی زیارت امام حسین (ع) میگفتند؛ تا اینکه محمدیفر، دبیر ستاد مرکزی اربعین حسینی گفت که عراق رسماً از پذیرش زائر خارجی در ایام اربعین عذرخواهی کرده است.
با انتشار این خبر، امیدها برای حضور در حماسه عظیم اربعین ناامید شد و ستاد مرکزی اربعین هم از زائران خواست که برای سفر به عراق یا برپایی موکب به مرزها نروند. با این وجود، حدود دو روز قبل از اربعین حسینی طرف عراقی از پذیرش تعداد محدودی از زوار خارجی خبر داد و مقرر شد یک هزار و ۵۰۰ زائر از ایران پذیرش کند که با توجه به نامناسب بودن زمان اعلام این سهمیه و حتی کم بودن آن و همچنین موافقت نکردن ستاد کرونا، هیچ زائری در ایام اربعین به عتبات اعزام نشد. در حالی که طی سالهای گذشته میلیونها زائر ایرانی در ایام اربعین به عتبات مشرف میشدند؛ تا جایی که سال گذشته با وجود فراز و نشیبهای بسیار در اعزام کاروانها به عتبات، در ایام اربعین بیش از سه میلیون ایرانی به عتبات سفر کردند و بر اساس آمار هر سال بر تعداد زائران افزوده میشد.
راه جایگزین برای رفع دلتنگی دوری از حرم؛ از ثبتنام زیارت نیابتی تا راهاندازی خط تماس
در این برهه که عاشقان حسینی دلتنگتر از هر زمانی بودند، عتبه حسینیه (ع) زیارت نیابتی حرم سیدالشهدا (ع) را جدیتر گرفت و ثبتنام برای زیارت نیابتی حرم حسینی در اربعین را انجام داد و بیش از دو میلیون نفر از مردم دنیا از این طریق زائر حسینی شدند. علاوه بر این، در همین ایام بود که سامانه ۱۶۴۰ برای برقراری تماس صوتی ایرانیان به حرم امام حسین (ع) راهاندازی شد و عتبه حسینیه یک بلندگو در اطراف ضریح را برای شنیدن صدای حرم به ایرانیان اختصاص داد و بیش از ۱۰۰ هزار نفر نیز در آن ایام از طریق این شماره تماس زائر اربعین شدند.
تشرف عراقیها به حرهای مطهر با وجود محدودیتهای کرونایی
پس از این ایام و با کاهش نسبی تعداد مبتلایان به کرونا به ویژه در عراق، مردم خواستار برقراری سفر به عتبات و فراهم شدن مسیر زیارت بودند که مسؤولان کشورمان نیز برای برقراری سفرهای زیارتی با رعایت دستورالعملهای بهداشتی با طرف عراقی و مسؤولان داخلی همواره مذاکره میکردند و حتی پیشبینی میشد که سفر به عتبات اواخر سال جاری یا نهایت نوروز برقرار شود، اما به یکباره ویروس کرونای انگلیسی و شیوع آن در جهان و کشورهای منطقه معادلات را بر هم زد.
شب گذشته ـ تشرف به حرم حسینی با وجود اعمال محدودیت در کربلا
با شیوع ایننوع جهشیافته کرونا، محدودیتهای جدیدی در کشورها ایجاد شد؛ تا جایی که در عراق از چند روز اخیر ممنوعیت تردد بین شهری و تعطیلی برخی کسب و کارها به مدت دو هفته اعمال شده است. البته با وجود اعمال محدودیتها در این کشور و منع تردد از ساعت ۲۰، حرمها همچنان پذیرای زوار هستند و مردم عراق سعی میکنند در ساعاتی که منع تردد وجود ندارد، به حرمها مشرف شوند. اما در ساعاتی از شبانهروز به ویژه از ساعت ۲۲ تا حوالی اذان صبح حرم خلوت و گاهی هم بدون زائر است.
یک سال هیچ زائری به عتبات اعزام نشد/ دلتنگی ادامه دارد
این طوری که کرونا در جهان شیوع پیدا کرد، با وجود ساخت واکسنهای مختلف، امکان تشرف به عتبات تا پایان امسال فراهم نیست و هیچ زائری نمیتواند به عتبات مشرف شود.
به این ترتیب، اکنون که یک سال از اعزام نشدن هیچ زائر و کاروانی به عتبات میگذرد، با وضعیت موجود تا پایان سال جاری هم سفر به عتبات امکانپذیر نیست و سال ۹۹ بدون اعزام زائر به عتبات سپری خواهد شد.
منبع:فارس