آیا لعن مردم بنی‌امیه در زیارت عاشورا با آموزه‌های قرآن منافات ندارد؟

عقیق:می‌دانیم که ممکن است در هر گروه و قوم و خویشاوندانی، افرادی خوب و بد در کنار هم زندگی کنند و با این وجود ما در زیارت عاشورا وقتی دشمنان امام حسین (ع) را لعنت می‌کنیم، بر همه مردم بنی‌امیه لعنت می‌فرستیم و می‌گوییم «لَعَنَ اللَّهُ بَنى اُمَیَّهَ قاطِبَهً».

در اینجا این سؤال پیش می‌آید که آیا این نوع لعن کردن به مفهوم لعن همه افراد بنی‌امیه، حتی افراد خوب آن‌ها نیست؟ برای پیدا کردن جواب به این سؤال باید توجه داشته باشیم که خدای متعال در قرآن کریم وعده داده و فرموده است که: «وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى» به این مفهوم که هیچ کسی بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد و هر کسی به دلیل گناهان خودش عقاب می‌شود، همان طور که پاداش اعمال هر کسی به خود او تعلق می‌گیرد.

پس خداوند هیچ کسی را به دلیل اینکه پدر یا برادر یا اقوامش گناهکار بوده‌اند، مورد توبیخ قرار نمی‌دهد و نه در این دنیا و نه در آخرت عذاب نمی‌شود. مگر اینکه انسان به نوعی در گناه دیگری شریک باشد یا از کار او راضی باشد و یا در برابر او سکوت کند و نهی از منکر را انجام ندهد.

نکته دیگر در این مورد این است که ما، انسان‌ها تا زمانی که روی زمین زندگی می‌کنیم، خودمان را با اقوام و خویشاوندان خود می‌شناسیم و نسبت قبیله‌ای و فامیلی داریم. اما این در حالی است که در عالم معنوی هر کدام از ما به گروهی تعلق داریم که با آن‌ها تشابه فکری، عقیدتی و عملی داریم.

این مفهوم از آیات قرآن کریم و روایت‌ها مشخص می‌شود. همان طور که در مورد ماجرای طوفان زمان حضرت نوح علیه السلام مشاهده می‌کنیم که خدای متعال به آن حضرت فرمود که این پسرت از اهل تو نیست. یعنی هرچند که او در عالم دنیا پسر حضرت نوح علیه السلام بود، ولی در حقیقت از اهل پدر خود نبود، چراکه تشابه فکری و عملی با آن حضرت نداشت.

بر این اساس منظور از اینکه بنی‌امیه را لعن می‌کنیم، افرادی هستند که از لحاظ فکری و رفتاری هماهنگ با قاتلان و ظالمان در حق امام حسین علیه السلام و شهدای کربلا هستند. در این میان هر کسی که در طول تاریخ با آن‌ها همراه شده و یا آن‌ها را هم تأیید کرده، مورد لعنت قرار می‌گیرند. پس افراد خوب و نیکوکار و محبان حضرت سیدالشهدا علیه السلام به هیچ عنوان تحت این عبارت قرار نمی‌گیرند چون آن‌ها جزء گروه و اصحاب امام حسین علیه السلام قرار می‌گیرند.

پی نوشت:

• تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی
• تفسیر نور؛ حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی
• مجمع النورین؛ نجفی رازی

منبع:تسنیم