امام جمعه ای که او را گروگان گرفتند!+عکس

عقیق:نخستین نماز جمعه استان سمنان، روز ۲۷ آذر سال ۱۳۵۸ با حکم امام خمینی(ره) به امامت آیت الله سید محمد شاهچراغی در حسینیه المهدی(عج) مهدی‌شهر برگزار شد و از آن زمان تاکنون ۴۰ سال می گذرد.

در همین راستا خبرگزاری «حوزه» در سمنان، با آیت الله سید محمد شاهچراغی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه سمنان و نخستین امام جمعه مهدی‌شهر و استان سمنان، حول محور جایگاه نمازجمعه در حکومت اسلامی، خاطرات وی از برپایی نخستین نمازجمعه در استان، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و ... به گفت وگو پرداخته است که در ادامه می خوانید:

ضمن تقدیر و تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، نمازجمعه از چه جایگاهی در حکومت اسلامی برخوردار است؟ با توجه به اینکه نخستین امام جمعه مهدی‌شهر شما بودید، خاطراتی از برپایی نخستین نمازجمعه استان دارید؟

امام (ره) جمله‌ای در خصوص نماز جمعه دارد. در ارتباط با اهمیت نماز جمعه، آیه داریم، روایت داریم، سوره داریم. اگر بخواهیم از این‌ها بگذریم، امام (ره) می‌فرماید «اگر انقلاب اسلامی ایران هیچ فایده و برکتی نداشت، همین نماز جمعه، برای انقلاب کافی بود». این حرف بسیار مهم است.

فایده انقلاب این بود که نماز جمعه در کشور اقامه شد. همین فایده برای انقلاب کافی بود، هر چند که فایده انقلاب بی‌شمار است.

نماز جمعه یک عبادت است، نماز عبادی و سیاسی است، یک پایگاه است. پایگاه تقوا است که هم در خطبه اول و هم در خطبه دوم مردم را به پاکی و تقوا دعوت می‌کند. پایگاه وحدت و تعلیم و تعلم است، مدرسه است، دانشگاه است، پایگاه ولایت است؛ یعنی منسوب به ولایت است. مردم هم برای رضای خدا در نماز جمعه حضور پیدا می‌کنند و اگر هیچ استفاده‌ای برایشان نداشته باشد که دارد، همین که نماز اول وقت را می‌خوانند، کفایت می‌کند. امام صادق (ع) می‌فرماید«برترین عمل نماز اول وقت است».

پس از انقلاب قرار شد که نماز جمعه ابتدا در تهران و سپس در استان‌ها اقامه شود. اولین نماز جمعه‌ای که در استان سمنان اقامه شد، نماز جمعه مهدی‌شهر بود. آن هم به این علت که مردم این شهر زودتر به فکر امام جمعه افتادند و آقا سید حمید روحانی که اهل مهدی‌شهر و مورخ انقلاب است، در بیت امام(ره)، هم در نجف و هم در ایران در دفتر امام بود و ایشان پیش دستی کرد و ما را به عنوان امام جمعه مهدی‌شهر معرفی کرد؛ این در حالی بود که هنوز سمنان، شاهرود، سرخه و... امام جمعه نداشتند.

بعد از آن قرار شد که نمازجمعه سمنان اقامه شود.  بعدا به مرور هم سمنان، شاهرود، دامغان و  گرمسار امام جمعه‌دار شد که الآن هم توسعه‌یافته است.

بنده به مدت ۲۲ سال امام جمعه مهدی‌شهر بودم. منزلم در شهر سمنان بود. دفتری داشتم که روزهای دوشنبه به آن جا می‌رفتم و روزهای جمعه هم برای اقامه نماز می‌رفتم. اواسط سال‌هایی که در مهدی‌شهر بودم، قرار شد که من به سمنان منتقل شوم. روز جمعه بود که می‌خواستم خداحافظی کنم، مردم مهدی‌شهر گفتند نمی‌گذاریم شما بروید، ما شما را گروگان می‌گیریم تا این حکم لغو شود. من را نگه داشتند و با دفتر امام(ره) تماس گرفتند و رفتنم به سمنان لغو شد.

صحنه‌هایی از اعتراض مردم نسبت به رفتن شما را به یاد دارید؟

من جزئیات را دقیق به یاد نمی‌آورم، در مصلی بودم و از بیرون خبر نداشتم که چه اتفاقاتی افتاد. به هر ترتیب من را نگه داشتند و اعلام شد که حکم لغو شد. بعد از ۲۲ سال که حدود سال ۸۰ بود و قرار شد که آقا به من حکم بدهد که بروم سمنان، مردم هیچ اطلاعی نداشتند و زمانی که حکم از تلویزیون خوانده شد، مردم مطلع شدند که دیگر کار از کار گذشته بود. ممکن بود باز هم آن اتفاق تکرار شود که نشد. یک نفر از مهدی‌شهری‌ها گفته بود: اگر خبر مرگ فلانی را برایمان می‌آوردند، کمتر از رفتنش به سمنان غصه می‌خوردیم؛ این شیوه برخورد یعنی اظهار علاقه می‌کردند نه اینکه بد ما را بخواهند. جمعیت زیادی هم نداشت؛ اما کسانی که حضور داشتند، حضورشان دائمی بود.

مدتی که من در مهدی‌شهر بودم، مردم با کمال علاقه و اشتیاق حضور داشتند و بنده هم سعی می‌کردم که نماز جمعه منظم و مرتبی داشته باشیم و آنچه می‌دانستم برای مردم نقل می‌کردم.

سال ۸۰ که مقام معظم رهبری حکم من را به عنوان امام جمعه سمنان صادر کرد، خدمت ایشان رفتم و گفتم که آیا توصیه‌ای برای من دارید؟ ایشان گفتند: شما تجربه نماز جمعه را دارید، توصیه من به شما این است که مردمی باشید. من هم سعی کردم که مردمی بودنم را حفظ کنم. در هر مجلسی نروم، سر هر سفره‌ای ننشینم.

از وقتی که به سمنان آمده‌ام، روی سه مسأله اهتمام داشتم که به عنوان نماینده آقا بتوانم به این سه مسأله عمل کنم. نخست این که عامل وحدت باشم، سعی کنم که تفرقه و جدایی نباشد و در نماز جمعه حرفی که تفرقه ایجاد کند نزنم. دوم این که طرفدار رضایت مردم در تمام امور باشم. حتی گاهی که با مدیران جلسه داریم، سعی می‌کنیم مردم را راضی نگه داریم. اگر رضایت مردم نباشد، برای کشور خطرناک است؛ لذا سعی می‌کنم عامل رضایت مردم را تسهیل کنم. سوم این که به هر حال، امام جمعه از طرف ولی فقیه منصوب می‌شود، بنابراین مردم را به سمت ولی فقیه هل می‌دهیم. ولایت مدار هستند و ان شاء الله این ولایت مداری را حفظ کنند و در آن ثابت قدم باشند.

مقام معظم رهبری در حکم بنده جمله‌ای دارد که من کمتر در حکم ائمه جمعه دیدم. ایشان می‌فرماید: بحمدالله شما در علم و عمل موفق هستید؛ البته بنده خودم را لایق نمی‌دانم که در علم و عمل موفق هستم؛ اما تا به حال که بنده در سمنان نماز خوانده‌ام، مردم رضایت خود را با حضور در نماز جمعه نشان دادند. گمان می‌کنم که در نماز جمعه سمنان حضور قشر جوان و روحانی از جاهای دیگر بیشتر باشد. اگر از ۴۰ سال به پایین را جوان حساب کنیم، حضور این قشر خوب است و به طور کلی مردم سمنان حضور خوبی در نماز جمعه دارند. ما دو امام جمعه موقت هم داریم. یکی آقای مهدوی نژاد است که یک روحانی فاضل و عضو هیأت علمی دانشگاه و اهل سرخه است و دیگری شیخ محمدباقر عبدوس است. آقای عبدوس از روزی که نماز جمعه سمنان اقامه شده، امام جمعه موقت بوده است و اگر حساب کنیم، ایشان از تمام امام جمعه‌ها بیشتر نماز جمعه خوانده است، به ویژه در زمان آقای اختری که گرفتاری داشتند، گاهی چند نماز جمعه را پشت سر هم می‌خواندند. قبلا هم آقای سید جلال احمد پناهی مدتی امام جمعه موقت بودند که استعفا دادند و من بعد از ایشان، آقای مهدوی نژاد را معرفی کردم.

خاطراتی که ما در نماز جمعه داریم، خاطراتی نیست که من الآن بخواهم بگویم که یک اتفاق مهم رخ داده است. ما هم مثل تمام ائمه جمعه‌ای که اکنون هستند، فعالیت کردیم.

شیرین‌ترین خاطره یا تلخ‌ترین خاطره‌ای که از نماز جمعه دارید؟

در ارتباط با نماز جمعه خاطره تلخی وجود ندارد. خاطره تلخ همان رحلت امام(ره) بود و مسائلی که در کشور پیش آمد. شهادت شهید بهشتی، جنگ تحمیلی و نظیر این‌ها بود. در حال حاضر سنی از من گذشته است و همواره مقید هستم که نماز جمعه را مطالعه کنم؛ یعنی وقتی از نماز جمعه برمی‌گردم، یک هفته در فکر نماز جمعه آینده هستم، از توصیه به تقوا گرفته تا خطبه دوم. در این مدت راجع به مسائل زیادی صحبت کردم، از بحث حلال و حرام گرفته تا اخلاق، معاد، ولایت امیرالمؤمنین(ع) که حدود ۵۰۰ آیه در خصوص آن در قرآن داریم، من این آیات را بحث کردم و حالا باید زحمت بکشیم و آیه‌ای پیدا کنیم که کمتر در خصوص آن بحث شده باشد، لذا سخت است. قبلا سه هفته نماز می‌خواندم و یک هفته امام جمعه موقت می‌خواند، پس از مدتی دو هفته می‌خواندم و یک هفته امام جمعه موقت می‌خواند و حالا برادر زاده ما سید علی شاهچراغی که در ری امام جمعه هستند به من تأکید دارند که شما یک نماز که خواندی، بگذار نماز بعدی را امام جمعه موقت بخواند. نمی‌خواهد به خودت زحمت بدهی که حتما دو هفته پشت سر هم نماز را بخوانی، به هر حال امام جمعه موقت هم نباید بیکار بماند و بنای من بر این است که یک هفته نماز جمعه را بخوانم و و هفته بعدی را بدهم موقت بخواند.

خاطره‌ای از مبارزات مردم مهدی‌شهر در زمان قبل از انقلاب به یاد دارید؟

من بیشتر در سمنان بودم، ما جزء آخوندهای انقلابی سمنان بودیم. من بودم، آقای نصیری بود، آیت الله عالمی و آقای لنکرانی هم بودند که عالم شهر بود و بیشتر احتیاط می‌کرد، اما حضور ما بیشتر در راهپیمایی‌های سمنان بود که از منبری‌ها در مسجد عابدینی دعوت می‌کردیم.

من سال ۵۱ به سمنان آمدم و تا زمانی که انقلاب پیروز شد، نزدیک به ۶، ۷ سال طول کشید. منبر رفتن‌های من بیشتر مربوط به دامغان بود و آشنایی زیادی با مردم مهدی‌شهر نداشتم و برای سخنرانی آن جا نرفته بودم و همان طور که گفتم سید حمید روحانی من را به عنوان امام جمعه مهدی‌شهر به دفتر امام(ره) معرفی کردند و دفتر امام(ره) هم موافقت کرد.

خطاب اصلی مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به جوان‌ها است. حضرت عالی به عنوان نماینده حضرت آقا در استان سمنان اگر بخواهید جوان‌ها را به نماز جمعه دعوت کنید، چگونه آن‌ها را دعوت می‌کنید، چه توصیه‌ای برای آن‌ها دارید؟

بسیاری از کارها به دست ستاد نماز جمعه است، چه کسی مکبر باشد، چه کسی اذان بگوید، چه کسی صحبت کند، فرش چگونه باشد، صوت چگونه باشد. این‌ها همه بر عهده ستاد نماز جمعه است، لذا در این زمینه می‌تواند نقش بیشتری داشته باشد. اخیرا که جناب آقای انصاری نیا که یک روحانی جوان است و مسئولیت ستاد نماز جمعه را بر عهده دارد، مردم رضایت بیشتری دارند.

من همواره در نماز جمعه به ویژه در هنگام دعا به جوان‌ها توجه دارم و برایشان دعا می‌کنم. دعوت با زبان کافی نیست، امام جمعه باید از خود عمل هم نشان بدهد که جوان‌ها او را قبول داشته باشند. به زور نمی‌شود جوان‌ها را به نماز جمعه آورد، باید امام جمعه را قبول داشته باشند که با میل خودشان بیایند.

این شیوه مقام معظم رهبری است که فرمود من نمی‌خواهم پیر زدایی کنم، اما نقش جوان‌ها مهم است و اگر انسان بخواهد کاری را انجام بدهد و موفق هم باشد، در جوانی می‌تواند، یعنی وقتی سنی از آدم می‌گذرد، دیگر نماز را هم نمی‌تواند درست بخواند. به هر حال ستاد نماز جمعه نقش زیادی دارد، آموزش و پرورش هم نقش زیادی دارد و مردمی هم که خودشان نمازگزار هستند می‌توانند نقش داشته باشند. اگر تمام این‌ها با هم همکاری کنند، حضور جوان‌ها در نماز جمعه بیشتر می‌شود، الآن هم حضور دارند، اما در این صورت بیشتر خواهد شد. این طور نیست که بگوییم اگر امام جمعه جوان باشد، حضور جوان‌ها در نماز جمعه هم بیشتر می‌شود. جوان‌ها به دنبال این هستند که چیزی یاد بگیرند و کسی باشد که او را قبول داشته باشند. اگر این عوامل دست به دست هم بدهند، حضور جوان‌ها در نماز جمعه بیشتر می‌شود.

سخن پایانی

بحمدالله مردم مهدی‌شهر همان طور که در زمانی که من امام جمعه بودم حضور خوبی داشتند، الآن هم حضور خوبی دارند و آقای بارانی هم امام جمعه موفقی است و مردم هم به آقای بارانی علاقه‌مند هستند و در نماز جمعه حاضر می‌شوند. بعد از بنده آقای بارانی آمدند و همچنان هم حضورشان ادامه دارد و این شهر فقط دو امام جمعه دائم را به خود دیده است. در بعضی شهرها ائمه جمعه بیشتر عوض و بدل شده‌اند، اما در مورد مهدی‌شهر این طور نبوده است. در زمانی هم که بنده امام جمعه بودم، آقای غلامرضا مهدوی(نماینده سابق جامعة المصطفی(ص) در هند) امام جمعه موقت من بود و در حال حاضر هم آقای سقائیان امام جمعه موقت آقای بارانی هستند که یک روحانی مهدی‌شهری است و در پایان خداوند توفیق بدهد که مردم به حرف‌های ما عمل کنند و خودمان هم عامل به تقوا باشیم.

منبع:حوزه