گذری بر شگفتی‌های اعداد در قرآن

عقیق:انسان‌های نخستین قبل از اختراع خط از اعداد استفاده می کردند و برای ارتباط و برای نشان دادن اعداد و ارقام خطوطی را رسم می‌کردند.

مورخان با توجه به اسناد تاریخی، بابلی‌ها را نخستین مردمانی می‌دانند که از حساب و عدد استفاده می کردند. آن‌ها با استفاده از  حساب و عدد، سال را به ۱۲ ماه و ماه را به ۳۰ شبانه روز و شبانه روز را به ساعات، دقایق و ثانیه‌ها تقسیم می کردند و عدد را تا ۶۰ به توان ۴ می‌شمردند تقسیمات شمارشی آن‌ها شصت بوده که در اصطلاح «حساب ستّینی» نامیده می‌شود.

استفاده از عدد و حساب در همه شئون زندگی و رشته‌های علمی گوناگون، شاخص و صفت علمی عصر ماست؛ کشف اتم، فضانوردی و کاوش در کرات آسمانی، طب، اقتصاد و بسیاری دیگر از رشته‌های علمی و حتی اداره یک زندگی ساده همگی، عرصه‌های استفاده از اعداد، ارقام و حساب است.

امام صادق (ع) در این باره فرموده اند: بدانید که اسماءاللّه به منزله گنج‌ هستند و عدد به منزله ذراع، اگر ذراع را کمتر بگیری به گنج نمی‌رسی و اگر فزون‌تر بگیری از آن درمی‌گذری، از این رو عرفا برای اعداد، اسرار، ارواح و منازلی قائل‌ هستند و عدد را سرّی از اسرار الهی در عالم وجود می‌دانند.( معجزة الارقام والترقیم، ص ۵۷.نور علی نور، ص ۵۳.)

واژه عدد، ۶ بار در قرآن به صورت اسم و به دو معنا آمده است: تعداد، شماره، شمارش. (سوره یونس/۱۰، ۵؛ سوره اسراء/۱۷، ۱۲؛ سوره مومنون/۲۳، ۱۱۲؛ سوره جن/۷۲، ۲۴، ۲۸)، زیاد، بسیار و در عین حال معین و مشخص (سوره کهف/۱۸، ۱۱)

 اعدادی که در قرآن ذکر شده بر اساس (سوره عنکبوت/۱۴، ۲۹)، ۳۱ عدد صحیح و ۸ عدد کسری است.

عدد یک

به معنای یک که ۶۱ بار در قرآن آمده و ۲۲ بار آن در ارتباط با توحید و یگانگی خداوند است. (سوره بقره/۲، ۱۶۳)

عدد دو

واژه‌های اثنان، اثنین و اثنتین، معادل عربی عدد «دو» است که ۱۵ بار در قرآن و در ۱۲ آیه و مرتبط با آن ۹ موضوع ذکر شده است.
(سوره نساء/۴، ۱۱، ۱۷۶)، (سوره غافر/۴۰، ۱۱)، (سوره مائده/۵، ۱۰۶)، (سوره انعام/۶، ۱۴۳-۱۴۴)، (سوره رعد/۱۳، ۳)، (سوره نحل/۱۶، ۵۱)، (سوره مؤمنون/۲۳، ۲۷؛ سوره هود/۱۱، ۴۰)، (سوره یس/۳۶، ۱۴)

عدد سه

واژه‌های ثلاث و ثلاثه که معادل عربی عدد سه است ۱۷ بار در ۱۶ آیه و مرتبط با ۱۳ موضوع در قرآن ذکر شده است.

(سوره طلاق/۶۵، ۴؛ سوره بقره/۲، ۲۲۸)، (سوره بقره/۲، ۱۹۶)، (سوره نساء/۴، ۱۷۱؛ سوره مائده/۵، ۷۳)، (سوره کهف/۱۸، ۲۲)، (سوره مریم/۱۹، ۱۰؛ سوره آل عمران/۳، ۴۱)، (سوره مائده/۵، ۸۹)، (سوره توبه/۹، ۱۱۸)، (سوره مجادله/۵۸، ۷)، (سوره نور/۲۴، ۵۸)، (سوره مرسلات/۷۷، ۳۰)، (سوره هود/۱۱، ۶۵)، (سوره واقعه/۵۶، ۷)،(سوره مائده/۵، ۷۳)، (سوره یس/۳۶، ۱۴)، (سوره نجم/۵۳، ۲۰)، (سوره نساء/۴، ۳)، (سوره فاطر/۳۵، ۱)

عدد چهار

واژه‌های اربع و اربعه ۱۲ بار در ۱۲ آیه و مرتبط با ۱۰ موضوع در قرآن دیده می‌شود.(سوره بقره/۲، ۲۳۴)، (سوره بقره/۲، ۲۶۰)، (سوره بقره/۲، ۲۲۶)، (سوره نور/۲۴، ۴، ۱۳)، (سوره نور/۲۴، ۶۹)، (سوره نساء/۴، ۱۵)، (سوره توبه/۹، ۳۶)، (سوره توبه/۹، ۲)، (سوره نور/۲۴، ۴۵)، (سوره فصلت/۴۱، ۱۰).

واژه «رابع» نیز به معنای چهارم دو مرتبه در قرآن ذکر شده است: (سوره کهف/۱۸، ۲۲)، (سوره مجادله/۵۸، ۷) واژه «رُباع» نیز که به معنای ۴ تا ۴ تاست دو بار در قرآن آمده است:جواز ازدواج با بیش از یک زن (سوره نساء/۴، ۳) و بال‌های فرشتگان (سوره فاطر/۳۵، ۱)

عدد پنج

این عدد دو مرتبه در قرآن و مرتبط با دو موضوع دیده می‌شود.(سوره کهف/۱۸، ۲۲) ، (سوره مجادله/۵۸، ۷)،(سوره نور/۲۴، ۷-۹)

عدد شش

این عدد ۷ بار در قرآن آمده و در همه موارد با آفرینش آسمان‌ها و زمین مرتبط است (سوره اعراف/۷، ۵۴؛ سوره یونس/۱۰، ۳؛ سوره هود/۱۱، ۷؛ سوره حدید/۵۷، ۴)، (سوره فرقان/۲۵، ۵۹؛ سوره سجده/۳۲، ۴؛ سوره ق/۵۰، ۳۸)، (سوره کهف/۱۸، ۲۲)، (سوره مجادله/۵۸، ۷)

عدد هفت

عدد هفت ۲۴ بار و مرتبط با ۹ موضوع در قرآن آمده است. (سوره بقره/۲، ۲۹؛ سوره مؤمنون/۲۳، ۱۷، ۸۶؛ سوره فصلت/۴۱، ۱۲؛ سوره طلاق/۶۵، ۱۲؛ سوره ملک/۶۷، ۳؛ سوره نوح/۷۱، ۱۵؛ سوره اسراء/۱۷، ۴۴؛ سوره نبا/۷۸، ۱۲)، (سوره یوسف/۱۲، ۴۳، ۴۶-۴۹)، (سوره بقره/۲، ۲۶۱)، (سوره حاقه/۶۹، ۷)، (سوره حجر/۱۵، ۸۷)، (سوره حجر/۱۵، ۴۴)، (سوره لقمان/۳۱، ۲۷)، (سوره کهف/۱۸، ۲۲)، (سوره بقره/۲، ۱۹۶)

عدد هشت

عدد ۸ در قرآن ۵ مرتبه و مرتبط با ۴ موضوع آمده است:(سوره زمر/۳۹، ۶ و نیز سوره انعام/۶، ۱۴۳)، (سوره حاقه/۶۹، ۱۷)،(سوره حاقه/۶۹، ۷)، (سوره قصص/۲۸، ۲۷)، (سوره کهف/۱۸، ۲۲)

عدد نه

عدد ۹ سه بار و مرتبط با دو موضوع در قرآن دیده می‌شود.(سوره اسراء/۱۷، ۱۰۱)، (سوره اعراف/۷، ۱۳۰، ۱۳۳)، (سوره نمل/۲۷، ۱۰، ۱)،(سوره نمل/۲۷، ۴۸)

عدد ده

عدد ۱۰، ۹ بار و مرتبط با ۹ موضوع در قرآن آمده است؛ (سوره انعام/۶، ۱۶۰)، (سوره بقره/۲، ۱۹۶)، (سوره مائده/۵، ۸۹)) (سوره بقره/۲، ۲۳۴)، (سوره اعراف/۷، ۱۴۲)، (سوره قصص/۲۸، ۲۷)، (سوره فجر/۸۹، ۱-۲)) (سوره هود/۱۱، ۱۳)، (سوره طه/۲۰، ۱۰۳)

عدد یازده

عدد ۱۱ یک بار در قرآن، در ارتباط با رویای حضرت یوسف (ع)ذکر شده است. (سوره یوسف/۱۲، ۴)

امام باقر (ع) فرمود: تاویل خواب این بود که حضرت یوسف (ع) به پادشاهی مصر رسید و پدر و مادر و برادرانش نزد او آمدند. خورشید مادر، ماه پدر و ۱۱ ستاره برادرانش بودند که همگی وقتی نزد او آمدند و نگاهشان به یوسف (ع) افتاد، سجده شکر کردند و سجودشان برای خدا بود.

این عدد ۵ بار در ۴ آیه و مرتبط با ۴ موضوع در قرآن کریم آمده است:(سوره توبه/۹، ۳۷)،(سوره اعراف/۷، ۱۶۰)،(سوره مائده/۵، ۱۲)،(سوره بقره/۲، ۶۰؛ سوره اعراف/۷، ۱۶۰)

عددنوزده

عدد ۱۹ یک بار در قرآن آمده است: «عَلَیها تِسعَةَ عَشَر» (سوره مدثر/۷۴، ۳۰)؛ ۱۹ فرشته بر جهنم موکل و عهده‌دار عذاب مجرمان هستند برخی گفته‌اند: مقصود ۱۹ صنف از اصناف فرشتگان است برخی نیز آنان را روسا و سرگروه‌های فرشتگان مامور عذاب می‌دانند که شمار همه آن‌ها را با هیچ لفظ و عبارتی نمی‌توان بیان کرد.در این باره که چرا عدد ۱۹ درباره فرشتگان دوزخ بکار رفته، بین مفسران اختلاف است؛ عده‌ای راز آن را هماهنگی با اخبار پیامبران پیشین می‌دانند و برخی می‌گویند چون عدد ۱۹ بزرگترین عدد آحاد، یعنی ۹ و کوچک‌ترین عدد عشرات یعنی ۱۰ را در خود جمع کرده است و برخی دیگر بر این باورند که مقصود از آن مبالغه در کثرت است.

عدد بیست

این عدد یک بار در قرآن درباره تشویق و ترغیب مسلمانان به جهاد با کافران و مشرکان آمده است: (سوره انفال/۸، ۶۵) در صدر اسلام بر هر مسلمانی واجب بود که با ۱۰ نفر از کافران بجنگد و اگر می‌گریخت، فراری محسوب می‌شد سپس خداوند به علت ضعف آن‌ها این حکم را برداشت و بر آن‌ها واجب کرد که یک نفر از مسلمانان با دو نفر از کافران بجنگد. مجاهد می‌گوید این حکم مربوط به جنگ بدر است که هر مسلمانی مامور بود با ۱۰ نفر از مشرکان بجنگدو هر ۲۰ نفر باید با ۲۰۰ نفر می‌جنگید.

عدد سی

عدد ۳۰ دو بار و مرتبط با دو موضوع در قرآن آمده است. (سوره اعراف/۷، ۱۴۲)،(سوره احقاف/۴۶، ۱۵) ،(سوره بقره/۲، ۲۳۳)

عدد چهل

این عدد ۴ بار در قرآن آمده است.

عدد پنجاه

عدد ۵۰ در قرآن یک بار و در ارتباط با بیان مدت پیامبری حضرت نوح (ع) آمده است: (سوره عنکبوت/۲۹، ۱۴)

عدد شصت

این عدد یک بار و درباره کفاره ظهار در قرآن آمده که سه چیز است: آزاد کردن بنده و در صورت عجز دو ماه روزه پی در پی و در صورت ناتوانی، اطعام ۶۰ مسکین(سوره مجادله/۵۸، ۴)

عدد هفتاد

عدد ۷۰ سه بار در سه آیه و مرتبط با سه موضوع در قرآن آمده است. (سوره اعراف/۷، ۱۵۵) ،(سوره اعراف/۷، ۱۵۵) ، (سوره توبه/۹، ۸۰) ،(سوره حاقه/۶۹، ۳۲)

عدد هشتاد

این عدد یکبار و درباره حد «قذف» در قرآن آمده است. شخص قذف کننده وقتی بیّنه و شاهدی برای صحت گفتارش نیاورد، سه حکم بر او ثابت است: ۸۰ ضربه شلاق، عدم پذیرش شهادت وی و فاسق بودن او نزد خدا و مردم(سوره نور/۲۴، ۴)

عدد نود و نه

عدد ۹۹ یک بار و درباره کسانی که برای طرح دعوا و فصل خصومت نزد حضرت داود علیه السلام آمدند، مطرح شده است: (سوره ص/۳۸، ۲۳)

عدد صد

عدد ۱۰۰، ۶ بار در ۵ آیه و مرتبط با ۴ موضوع در قرآن آمده است.(سوره بقره/۲، ۲۵۹) ،(سوره بقره/۲، ۲۶۱) ،(سوره انفال/۸، ۶۵-۶۶)،(سوره نور/۲۴، ۲)

عدد دویست

این عدد دو بار در آیات ۶۵-۶۶ سوره انفال/۸ که درباره تشویق مسلمانان به جهاد است، ذکر شده است.

 سیصد و نه

این دو عدد هر کدام یک بار در یک آیه و در ارتباط با مدت خواب اصحاب کهف در قرآن آمده است: (سوره کهف/۱۸، ۲۵)

افزودن ۹ سال به ۳۰۰ سال مفید به این معناست که مدت توقف و خواب اصحاب کهف در غار، ۳۰۰ سال شمسی و ۳۰۹ سال قمری بوده است، چون تفاوت حساب شمسی و قمری در ۳۰۰ سال حدود ۹ سال است.

عدد نهصد و پنجاه 

۹۵۰ یک بار، در یک آیه و درباره مدت پیامبری حضرت نوح (ع) ذکر شده است (سوره عنکبوت/۲۹، ۱۴)، خداوند به جای ۹۵۰ سال فرموده: ۱۰۰۰ سال به جز ۵۰ سال که برای تکثیر عدد است. ظاهر آیه این است که ۹۵۰ سال مدت پیامبری نوح (ع) بوده، نه مدت عمرش؛ بنابراین نظر قرآن با تورات کنونی که مدت عمر حضرت نوح (ع) را ۹۵۰ سال می‌داند، مغایر است.

عدد هزار

این عدد ۸ بار در ۸ آیه قرآن کریم آمده است: آیه ۹۶ سوره بقره/۲)، (سوره انفال/۹، ۸) [۹۷]آیات ۶۵-۶۶ سوره انفال/۸)، (آیه ۴۷ سوره حج/۲۲)، (آیه ۵ سوره سجده/۳۲)، (آیه ۳ سوره قدر/۹۷)، (آیه ۱۴ سوره عنکبوت/۲۹).

عدد دو هزار

عدد ۲۰۰۰ یکبار در یک آیه قرآن و درباره تشویق مسلمانان به جهاد ذکر شده است: (سوره انفال/۸، ۶۶)

عدد سه هزار

این عدد یک بار در قرآن و درباره شمار فرشتگانی است که مسلمانان را در جنگ بدر کمک کرده‌اند.(سوره آل عمران/۳، ۱۲۴)

عدد پنج هزار

این عدد یک بار در قرآن و درباره شمار فرشتگانی است که خداوند وعده داد در جنگ احد به کمک مسلمانان بیایند. (سوره آل عمران/۳، ۱۲۵)

عدد پنجاه هزار

این عدد یکبار در آیه ۴ سوره معارج درباره مدت عروج روح و فرشتگان، به ساحت قدس ربوبی آمده است.

عدد صد هزار

این عدد یک بار در آیه ۱۴۷ سوره صافات/۳۷ ذکر شده است.

اعداد کسری در قرآن

یک دوم

این عدد ۷ بار و در ارتباط با ۴ موضوع در قرآن آمده است.(سوره بقره/۲، ۲۳۷)، (سوره نساء/۴، ۱۱ ـ ۱۲، ۱۷۶)، (سوره نساء/۴، ۲۵)، (در آیات ۲ ـ ۳ و ۲۰ سوره مزمل/۷۳)

یک سوم

این عدد سه مرتبه در قرآن و درباره دو موضوع ذکر شده است. در آیات ۱۱ ـ ۱۲ سوره نساء/۴، (سوره مزمل/۷۳، ۲۰)

یک چهارم

این عدد کسرى دو بار در آیه ۱۲ سوره نساء/۴درباره سهم الارث دو دسته از وارثان آمده است.

یک پنجم

این عدد یک بار در آیه ۴۱ سوره انفال و درباره خمس اموال آمده است

یک ششم

این کسر سه بار در آیات ۱۱ ـ ۱۲ سوره نساء درباره سهم الارث سه گروه آمده است.

یک هشتم

این عدد یک بار در آیه ۱۲ سوره نساء و در زمینه سهم الارث یک گروه از وارثان آمده است.

دو سوم

این کسر سه بار در قرآن و در ارتباط با دو موضوع آمده است.در آیات ۱۱ و ۱۷۶ سوره نساء/۴ آمده است، در آیه ۲۰ سوره مزمل/۷۳ بیان شده است.

یک دهم

آیه ۴۵ سوره سبا/۳۴ در زمینه تکذیب پیامبران از ناحیه اقوام پیش از اسلام و مشرکان قریش است، در حالى که «معشار» قوت و نیرو و مال و طول عمر پیشینیان را نداشتند؛ همچنین گفته شده: در تعدادى از آیات قرآن ۴ عمل اصلى حساب ذکر شده است: جمع (سوره اعراف/۷، ۱۴۲؛ سوره کهف/۱۸، ۲۵)، تفریق (سوره عنکبوت/۲۹، ۱۴؛ سوره توبه/۹، ۳۶)، ضرب (سوره بقره/۲، ۲۶۱) و تقسیم. (سوره بقره/۲، ۲۳۷؛ سوره نساء/۴، ۱۱ ـ ۱۲)

استثناهای قرن

اعداد رُند مورد توجه مردم ایران بوده است.

تاریخ به یاد ماندنی روز امام رضا(ع) ۸/۸/۸۸
آخرین تاریخ  رند قرن ۹/۹/۹۹ قبل از سال ۱۴۰۰ هجری شمسی 

یکی از استثنایی ترین لحظات امروز بود؛ شنبه ساعت ۵ و ۴۳ دقیقه و ۲۱ ثانیه، تنها زمانی است که تمام اعداد کنار هم قرار می گیرند و هر ۱۰۰ سال فقط یکبار اتفاق می‌افتد؛۵:۴۳:۲۱، ۹۸/۷/۶ که می شود ۹۸۷۶۵۴۳۲۱

گفتنی است در حقیقت این زمان شگفت انگیز از لحظات زیبای آفرینش است که دارای نظم خاص و بیانگر  قدرت آفریدگار متعال است و باید به این مهم توجه کنیم که اعداد دارای رمز های بسیاری هستند و آن قدر اهمیت دارند که خداوند در آیات مختلف قرآن به آن پرداخته است .

منبع:باشگاه خبرنگاران