۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۲ : ۰۸
عقیق:خداوند در آیه ۱۱۱ سوره مبارکه توبه به معاملهای پرسود برای بندگان اشاره میکند که جانها و اموال مؤمنان را به بهای بهشت میخرد. خداوند این تجارت را بر مؤمنان بشارت داده و آن را رستگاری بندگان میداند.
نکته اینجاست که هر معامله و داد و ستد ۵ رکن اساسى شامل خریدار، فروشنده، متاع، قیمت و سند معامله دارد که خداوند در این آیه به تمام این ارکان اشاره کرده است.
به این آیه توجه کنید؛
إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْو لَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَتِلُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِى التَّوْرَیةِ وَالْإِنجِیلِ وَالقُرْءَانِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِى بَایَعْتُم بِهِ وَذَ لِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ
ترجمه
یقیناً خدا از مؤمنان جانها و اموالشان را به بهای آنکه بهشت برای آنان باشد خریده همان کسانی که در راه خدا پیکار میکنند، پس (دشمن را) میکشند و (خود در راه خدا) کشته میشوند (خدا آنان را) بر عهده خود در تورات و انجیل و قرآن (وعده بهشت داده است) وعدهای حق و چه کسی به عهد و پیمانش از خدا وفادارتر است؟ پس (ای مؤمنان!) به این داد و ستدی که انجام دادهاید، خوشحال و شاد باشید و این است کامیابی بزرگ.
خداوند در این آیه ابتدا به کسانی اشاره میکند که جانها و اموالشان را در راه او خرج میکنند و سپس به ارائه تضمین برای این معامله می پردازد و در انتها همانطور که در همه داد و ستدها طرفین به هم تبریک میگویند خداوند هم بربندگانی که در این تجارت پرسود شرکت میکنند بشارت میدهد.
جان و مال کالاهای باارزشی که به هرکس غیر خدا بفروشیم ضرر کردهایم
دنیا، بازار است و مردم در آن معاملهگر و فروشنده و خریدار خداوند. متاعِ معامله، مال و جان است و بهاى معامله بهشت. اگر به خدا بفروشند، سراسر سود و اگر به دیگرى بفروشند خسارت است.
از جابر بن عبد الله انصارى نقل شده که هنگامى که این آیه نازل شد، پیامبر (ص) در مسجد بود، حضرت آیه را با صداى بلند تلاوت کرد و مردم تکبیر گفتند، مردى از انصار پیش آمد از روى تعجب از پیامبر (ص) پرسید: آیا این آیه بود که نازل شد؟ پیامبر (ص) فرمود آرى. مرد انصارى گفت: چه معامله پرسودى؟ نه این معامله را باز مىگردانیم و نه اگر بازگشتى از ما بخواهند مىپذیریم!
وقتی خدا بالاترین تضمینها را برای معامله با خودش به بنده میدهد
با اینکه خدا از همه راستگویان راستگوتر است و سخن و وعده خدا نیاز به هیچگونه سند و تضمینى ندارد اما او مهمترین اسناد و تضمینها را براى بندگانش قائل شده است و در پایان این معامله بزرگ به آنها تبریک مىگوید و بشارت هم مىدهد، آیا لطف و محبت و مرحمت از این بالاتر تصور مىشود؟!
به واقع چه معامله پرسودی است تجارت با خداوند متعال و چه کم سعادت است کسی که جان با ارزشش را بدون دریافت هیچ بهایی واگذار کند، زیرا جان انسان فانی است و دست آخر باید آن را به صاحبش بازگرداند و چه بهتر که جان و مال که امنتی از سوی خداوند است را به بهترین نحو و در ازای دریافت بهشت به خداوند بازگردانیم.
رهبر معظم انقلاب در این زمینه میفرمایند: شهادت، مرگ انسانهای زیرک و هوشیار است که نمیگذارند این جان، مفت از دستشان برود و در مقابل، چیزی عایدشان نشود.
امتیازات معامله با خدا
معامله با خدا چند امتیاز دارد:
۱- خود ما و توان و دارایى ما از اوست، سزاوار نیست که به جز او بدهیم.
۲- خداوند، اندک را هم مىخرد. «مثقال ذرّة خیراً یره»
۳- عیوب جنس را اصلاح مىکند و رسوا نمىسازد.
۴- به بهاى بهشت مىخرد. خداوند در خریدن وارد مزایده مىشود و نرخى را پیشنهاد مىکند که فروختن به غیر او احمقانه و خسارت است.
امام حسین (ع) با تقدیم جان، مال و فرزندانش در راه خدا بزرگترین تجارت تاریخ را با معبود انجام داد
با تأمل در این آیه میتوان به امام حسین (ع) و واقعه تلخ عاشورا رسید که امام چگونه با جان، مال و حتی فرزندانش به راحتی با خداوند معامله کرد و بدون لحظهای درنگ همه چیزش را در راه خدا تقدیم کرد و پروردگار عالم هم به بالاترین بها این کالای ارزشمند یعنی جان سیدالشهدا (ع) را خریداری کرد و به درجهای رسید که امام علی (ع) روزی در گذر از کربلا فرمودند: اینجا قربانگاه عاشقان و مشهد شهیدان است. شهیدانى که نه شهداى گذشته و نه شهداى آینده به پاى آنها نمىرسند. (بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۱۱۶)
امام صادق علیهالسلام در این زمینه مىفرماید: «براى بدنهاى شما جز بهشت بهایى نیست، پس خود را به کمتر از بهشت نفروشید». و این درست همان کاری است که امام حسین (ع) انجام داد.
امام حسین (ع) درباره بیارزش بودن دنیا میفرمایند: مال و داراییات اگر به نفعت نباشد خودت را فدای آن کردهای لذا آن را مصرف کن و برای بعد از خودت در دنیا ذخیره نکن، مال برای تو و تو نیز برای مالت باقی نخواهید ماند از آن استفاده کن قبل از آن که او تو را بخورد. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص۱۲۷،)
منابع: تفاسیر نور، نمونه و مجمعالبیان