نهادینه شدن فرهنگ جهاد در جامعه، جریان ظهور را محقق می‌کند/ معیار و مرز هیئت ها در مسائل سیاسی فقط مقام معظم رهبری هستند

عقیق: سال هاست در زمینه ترویج فرهنگ جهاد و شهادت فعالیت می کند و معتقد است مهم ترین آسیب هیئت ها دور شدن از فرهنگ شهداست. حجت الاسلام سید حسین آقا میری از خطبا و وعاظ ولایی و انقلابی است که بسیاری او را در حال روایتگری در منطقه عملیاتی فکه دیده اند. سید حسین که برادر کوچک تر حجت الاسلام سید حسن آقامیری است ، از مسئولین مرکز تخصصی امام خامنه ای در قم است . فعالیت این مرکز برگزاری رشته فقه و فرهنگ جهاد در سطح سه حوزه علمیه است.

با این روحانی و منبری جوان درباره مفهوم جهاد و همچنین فعالیت های موسسه روایت سیره شهدا گفت و گو کرده ایم که در ادامه می خوانید:

*به عنوان مقدمه بحث، می خواهیم کمی مفهوم ارزشی جهاد را تشریح کنید

جهاد فی سبیل الله عرصه‌ای است که حقیقت اصلی جریان حق و باطل را به منصه ظهور و بروز می‌رساند. البته ما متأسفانه نتوانستیم این حقیقت را هنوز به آن معنای واقعی در جامعه برای مردم تبیین کنیم؛ چه در ابعاد معرفتی و چه در حوزه مصادیق فراوانی که در بین جامعه ما زندگی می‌کنند.

پیشوایان معصوم ما در دوران 250 ساله به مثابه یک انسان پویا ، مدام در مسیر مبارزه و جهاد در برابر اردوگاه ائمه کفر بودند و در این میان امام حسین (علیه السلام) سید و سالار شهیدان، سرور آزادگان و مجاهدان و ایثارگران است. بر همین اساس هیئت های ما تجلی و آمادگاه ظرفیتهای عاشورایی زنده نگه داشتن اسلام در همه عصر غیبت بوده اند.

روشن است که این رسالت در دوران حاکمیت اسلام با انقلاب کبیر اسلامی به مراتب سنگین‌تر از همیشه است. تلاش در تبیین و بسط فرهنگ مقاومت و جهاد و شهادت طلبی مهمترین عامل در حرکت جامعه به سمت صبح ظهور است و این جدی‌ترین وظیفه هیات حقیقی حسینی است.

نسیم پر طروات جهاد فی سبیل الله همه‌ی زندگی مومن و موحد حقیقی را آکنده کرده. هر استواری و ایستادگی در برابر باطل، پرتوی از خورشید تابان جهاد است؛ در این میان جهاد اصغر یعنی مقابله‌ی رو در روی مسلح در برابر کفر،  جلوه‌ای مهم از گستره جهاد در راه خداست.

 حضرت آقا در تعریف جهاد  سه رکن اصلی قائلند: اول تلاش حدکثری؛ دوم در برابر موانع بودن و سوم هدف از جهاد که اقامه حاکمیت پایدار و فراگیر در عالم است. بنابراین معنای حقیقی جهاد، نهایت تلاش در برابر موانع حاکمیت الله است. در این تعریف متغیر اصلی مانع است که به تعدد و تنوع آن تعدد و تنوع جهاد تحقق می‌یابد؛ اگر موانع نفسانی باشد جهاد اکبر است و اگر موانع نظامی باشد جهاد اصغر و اگر موانع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی و از این قبیل باشد جهاد کبیر است.

با این وصف در جامعه‌ی ایمانی هرکس در هر عرصه‌ای  و به هر میزان توانایی دارد، باید نقش ایفا کند و هیچ کس بی تکلیف نیست. یکی تکلیف حضور در جبهه دارد، دیگری در کارخانه و مزرعه و یکی در دانشگاه و هر جای دیگر. همه به قدر توان و استعداد خود مکلفند و البته  همه هم بهره مند از ظرفیت رشد و کمال یابی مانند کسی که در رکاب ولی‌عصر (عج) مجاهد است.

چنین جامعه‌‌ای به حق مفتخر به عنوان زمینه سازی ظهور است؛ جهت کلی جامعه ما با هدایت هدیه بزرگ خدا یعنی امام خمینی رحمه الله و با ظهور انقلاب کبیر اسلامی در این مسیر قرار گرفته و همه این سالها در شرایط سخت و در عرصه های مختلف ثابت قدم ماند و بعد از امام هم این جهت کلی با قدرت به دست با کفایت امام خامنه‌ای عزیز و رویش های شجره طیبه انقلاب ادامه پیدا کرد.

این حرکت می تواند قدم به قدم شیرینی ایمان صادقانه و امید روشن‌بینانه به امام منتظر و مهدی موعود را به عالم نشان دهد و این رمز عطش عالم به صاحب الامر و زمینه ساز ظهور است؛ بحمدالله در این امر تردیدی نداریم.

حالا در ترویج این باور نورانی جایگاه هیات روشن می شود که چگونه با تلفیق منطق روشن و راسخ با عاطفه و شور حماسی این روح انتظار فعال و انقلابی و مجاهدانه را در قلوب جامعه مومن بدمد.

*با این توصیف ها ، رسالت هیئت ها در موضوع جهاد چیست ؟

 به قول امام خمینی امام حسین علیه السلام تکلیف ما را روشن کرده است؛ نمی‌شود کسی خود را منتسب به دستگاه امام حسین بداند و با منطق و شور حسینی، بی قرار در صحنه های مختلف جهاد و مبارزه نباشد.

همانطور که گفتم بر اساس آن تعریف از جهاد، طراوت و روح تلاش و مقاومت و استواری و مبارزه، همه‌ی اطراف زندگی فرد و جامعه مومن را فراگرفته.

هیئت‌ها در فرهنگ سازی و به تعبیر دیگر الگوسازی در این ساحت بهترین و مهمترین وظایف را دارند؛ چون پرچمدار هدایت بشریت یعنی حضرت سیدالشهداء(ع) است و بدون شک بهترین تجلی این هدایتگری در فضای هیئت‌ها تحقق می‌یابد. اینکه می‌بینیم به طور مثال پیر غلام این دستگاه، حاج منصور ارضی اعتقاد دارند در مناجات و نوحه و اشعار باید به مسائل جامعه و دنیای اسلام توجه داشته باشیم بر همین مبناست.

در مقابل ـ ولو اندک ـ  اما گاهی می ببینیم از ابتدا تا انتهای هیات خبری از این حرفها نیست؛ اصلا معلوم نیست از کدام امام و کدام کربلا می خوانند.

 آیا صرفاً با این مدل گریه‌کردن و گریاندن آن فرهنگ‌ عاشورایی و انتظار منتقل می‌شود؟! لذا در فضای هیئت‌ها از مداح گرفته تا همه متولیان برپایی این ستایشگری و مدح و ثنای اهل‌بیت یک هدف باید داشته باشد و آن رسیدن به جریان ظهور است.

خداوند بستری را فراهم کرده به‌نام "انقلاب اسلامی". قدرتی که امروز داریم هیچ گاه بعد از صدر اسلام نداشتیم.  جریان انقلاب اسلامی جریانی است که از امتداد انبیاء آمده و به اهل بیت عصمت و طهارت رسیده و یک هدف هم بیشتر نداشتند حاکمیت الله در عالم. حالا خدا این توفیق را به برکت این انقلاب به ما داده و رسالت ما رساندن این امانت به صاحب اصلی آن است.

امروز در عرصه انقلاب اسلامی هیئت‌ها باید این نقش را به خوبی ایفا کنند؛ خیلی باید مراقب بود؛ خدای تعالی ما را در برابر این امانت مسئول می‌داند و نمی‌توانیم غیر مسئولانه و سکولار عمل کنیم.

اگر به طور جهادی در هیئت‌ها عمل کنیم خروجی آن به کادرسازی می‌رسد و باعث می‌شود به این واسطه جوانان جذب شوند. هیئت امام حسین(ع) باید محل رشد و کمال و قرارگاه و پناهگاه باشد. اگر ما توانستیم هیئت را به این سمت و سو هدایت کنیم به جریان ظهور نزدیک شده‌ایم.

* شاید بعضی هیئت ها  می‌خواهند دچار سیاسی‌بازی نشوند، مرز کجاست؟

اولاً که ما همیشه می گوییم سیاست ما عین دیانت ماست، این منطق در سیره معصومین معلوم است. امروز الگوی کامل و روشن ما و معیار محکم ما در بیان مقام معظم رهبری است.

خصوصیت جامعه‌ شیعه این است‌‌ که در عصر غیبت نیز دستش از هدایت کوتاه نیست؛ ما چند درصد از فرامین رهبری را در هیئت‌ها رعایت کرده‌ایم. شما نگاه مقام معظم رهبری(مدظله‌) را در هیئت‌ها نه شعاری بلکه عملی انجام دهید و بعد ببینید چه آثاری در هیات ها بوجود می آید.

غیرممکن است که کسی در عصر غیبت  بگوید من منتظر ظهور حضرت هستم و مرزبندهای او با ولی فقیه زمانش متفاوت باشد.

دهه 60 یک همایشی در اورشلیم برگزار شد؛ چراکه در همان دهه، 8 سال جنگ تحمیلی اتفاق می‌افتد که این‌ها جریان حرکت تشیع را یک حرکت جدی می‌پندارند. آنجا می گویندکه شیعه مثل کبوتری است که آنقدر بالا پرواز می‌کند تیر ما به او نمی‌رسد. این کبوتر دو بال دارد یک بال سرخ شهادت‌طلبی و کربلایی عمل کردن که شیعه را فناناپذیر کرده است و دیگری امید به موعود و مهدویت؛ در آن همایش ‌گفتند که ما نمی‌توانیم شیعه را از بین ببریم ما می‌جنگیم زنده بمانیم و آن‌ها می‌جنگند کشته شدن در راه خدا و اهدافشان، آرزویشان است. بعد گفتند حصن این پرنده ولایت فقیه است که اگر نباشد آن دو بال از کار افتاده‌اند. دقیقاً این سه وجه باید در هیئت‌های ما فعال باشد. واقعاً در بحث ولایت فقیه چه کار کردیم؟!

مشی و مرز ما در مسايل سیاسی هیت های مذهبی فقط مقام معظم رهبری است

*به نظر شما اهم مسائل لازم برای طرح امروز در هیئت ها چیست؟

ما مشکل شناخت عمیق توحیدی و امام‌شناسی در جامعه داریم. در هیاتها باید مبانی معرفتی گفته شود. هیاتی ها باید از منظر قرآن و روایات و منطق و برهان قوی، دوست و دشمن و نقاط قوت و ضعف و تکالیف خود را بشناسند. چرا بعضی می‌توانند بگویند با یزید زمانه هم می شود رفاقت کرد و بدتر اینکه به امام حسین هم استدلال می‌کنند؛ هیئت محل بیان مبانی اعتقادی اسلام و انقلاب است. مبانی دست مستمع بدهید، به آن نتیجه مطلوب می‌رسید.  وآنچه که دل انسان را به درد می آورد این است که واعظان و مداحان محترم  کمتر به این مسائل می پردازند.

*از نظر شما آیا از ظرفیت هیات ها به خوبی استفاده می‌شود؟

باید عرض کنم به نظر من ما نتوانسیم به خوبی از این ظرفیت الهی استفاده کنیم.

هیئت فقط محل برگزاری مراسم نیست. باید در هیئت کارهای مطالعاتی و تفریحی بگذاریم؛ یک معضلی در بعضی جاها به چشم می خورد، کمرنگ شدن حضور خانواده های خادمان هیات است. واقعاً در برنامه‌ریزی خانواده‌های بچه هیا تی‌هایمان، غفلت کردیم!

وقتی خانواده های هیئتی‌ها شاهد حمایت اعتقادی، معرفتی، سیاحتی و تفریحی باشند، دیگر  نسبت به حضور همسران یا فرزندان خود  زاویه نمی‎گیرند.

شما تا حالا شنیده‌اید هیئت سند راهبردی داشته باشد؟! باید هیاتها افق و چشم انداز خود را در محیط فعالیت کاملا ترسیم کنند و برای رسیدن به آن برنامه ریزی نمایند .

کار تشکیلاتی با برنامه و هدف محقق می شود، کادر سازی لازم است. باید ظرفیت حضور جوانان را زنده نگه داشت.

یکی دیگر از ظرفیت های هیات شناخت  دشمن است. ما باید اردوگاه های دشمن را در هیات ها به مستمعین علی الخصوص جوانان معرفی کنیم ، چه اشکالی دارد هیاتی برای مخاطبینش بحث فضای مجازی را تبین کند،فضای مجازی که مقام معظم رهبری آن را به عنوان قتلگاه نوجوانان و جوانان می دانند.. ، چه اشکالی دارد هیات های ما مباحث تربیتی و خانوادگی را توسط یک متخصص دینی در هیات داشته باشند ،  به جای اینکه از خواب و گریزهای تکراری استفاده کنیم خاطرات شهدا را بخوانیم. وقتی منبری و مداح از  خاطره شهید می گوید، این مفهوم ارزشی را به مستمع القاء می‌کند که این آسایش و آرامش به خاطر این مردان است ،الگوها و اسطوره های مستمعش را تغییر می دهد.ما می توانیم اکثریت نیاز های امروز جامعه  خودمان را در فضای هیات برای مستمعین خود فراهم کنیم.باید از اختلافات دست برداریم وبا یک برنامه مسنجم عمل کنیم.

*اگر موافق باشید کمی از فعالیت های موسسه روایت سیره شهداء برای مخاطبان عقیق تشریح کنید

موسسه روایت سیره شهدا یک مجموعه انقلابی و حوزوی است که برای تآمین نیازهایی تخصصی در حوزه تبیین و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت تاسیس شده است و یک مجموعه جریان ساز در این عرصه است.

خدا رحمت کند حاج آقای ضابط را که با روشن بینی و دوراندیشی و موقع شناسی در دوران غبارآلود فضای فرهنگی و سیاسی در اواخر سالهای 70 این مجموعه را تحت عنوان گروه تفحص سیره شهدا به همراه عده ای از فضلای مجاهد و ایثارگر حوزه به وجود آورد. البته بعدا خون حاج آقای ضابط و حاج آقا برادران تقویت کننده نورانیت این مسیر شد. این مسیر بعد از حاج آقای ضابط بحمدالله استمرار پیدا کرد و امروز مدیریت مجموعه را حاج آقای ماندگاری به عهده دارند.

موسسه روایت سیره شهدا از بین طلاب مستعد و فاضل و دغدغه مند و انقلابی برای آموزش روایتگری سیره شهدا گزینش کرده و در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت آموزش می‌دهد. 

ما در موسسه سیره شهداء صرفا نگاه تاریخی و آماری به جنگ نداریم بلکه نگاه‌مان معرفتی است. ما معتقدیم به هر میزانی که جامعه از اتکای فکری و عملی به غرب و مدرنیته فاصله بگیرد اسلامی و مهدوی شده و مهمترین عامل در این زمینه تلاش و امید و نشاط جهادی در همه‌ی عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و علمی و فردی است.

بر همین اساس تا امروز برای وصول به این هدف در راستای ماموریتی که در موسسه روایت سیره شهدا به عهده گرفته‌ایم حدود 80 دوره برگزار شده و حدود 1800 نفر در دوره‌های آموزشی موسسه سیره شهداء فارغ التحصیل شده‌اند که هرکدام به نوعی در فضای ترویج و نهادینه سازی فرهنگ و روحیه‌ی جهادی و ایثار و شهادت‌طلبی فعال هستند.

یکی دیگر از اقداماتی که توسط تعدادی از اساتید موسسه انجام شده تدوین رشته تخصصی جهاد که تحت عنوان مرکز تخصصی امام خامنه‌ای با مدیریت آیت‌الله عابدی، تشکیل شد. این مرکز پاسخگوی نیازهای بنیادی و فکری در حوزه جهاد در فضای داخلی و ساحت بین‌المللی است.

تیرماه سال 1389درمحضر مقام معظم رهبری گزارشی از فعالیت های موسسه ارايه شد و ایشان فرمودند: کاملاً این کار شما را تأیید می کنم و احساس می کنم شما دارید یک نیازی را برآورده می کنید و دعا می کنم که خداوند شما را موفق بدارد. ان‌شاءاللَّه از ارواح طیبه‌ی شهدا هم مدد معنوی خواهید گرفت و قطعاً ان‌شاءاللَّه به شما از سوی پروردگار و از غیب، کمک معنوی خواهد شد. این کار را دنبال کنید.

*در باره محتواهای تولید شده موسسه هم توضیح بدهید تا زمینه‌ای برای استفاده علاقمندان باشد.

ما محتوا و هندسه علمی و آموزشی موسسه را بر اساس بیانات حضرت آقا در سه محور اصلی طراحی کرده‌ایم.

اولین محور مبانی نظری انقلاب اسلامی با تأکید بر مبانی جهاد است؛  محور دوم تاریخ انقلاب اسلامی با تاکید بر تاریخ دفاع مقدس و مبارزه و جهاد در طول سالهای انقلاب اسلامی است؛ البته رویکرد تاریخی ما همانطور که قبلا هم اشاره شد کاملا معارفی است  و محور سوم مهارتها و تخصصهای لازم برای انتقال و ترویج و تبلیغ این معارف است.

بحمدالله عناوین و سرفصل های آموزشی ما در قالب درسنامه‌های تخصصی تنظیم شده و اساتید مجرب و متخصصی مشغول به تدریس هستند. علاوه بر اینکه بعضی از محصولاتمان در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال هم مقام خوبی آوردند؛ کتاب سرزمین مقدس و روایت مقدس را نیز در سال 87 به عنوان کتاب برگزیده سال برگزیده شد.

الحمدالله در کار خود موفق هستید . به زعم بنده عقیق نباید صرفا ، منعکس کننده هیات های تهران باشد،ما درهیات های استان ها و شهرتان ها ظرفیت هایی داریم که متاسفانه به خاطر نبود رسانه منعکس نمی شود، عقیق اگر می خواهد طبق رسالتش عمل کند باید ملی و بلکه فرا ملی انجام وظیفه کند. 

سنت‌هایی در عزاداری های ایران وجود دارد که متاسفانه اصلا منعکس نشده است به طور مثال در بندر دیر سنتی وجود دارد به نام صبحدم  (شب زنده داری در شب عاشورا)  که قدیمی ترین پیرغلام آنجا شخصی بود به نام عبدالصمد که چند سال قبل از دنیا رفت و حتی یک صوت هم از ایشان نیست و اگر فرصت بود سنت هایی که خودم در شهر های مختلف مشاهده کردم را عرض می کردم.

گلایه بعضی از بچه هیئتی‎های شهرستان‌ها همین است که چرا ما دیده نمی‌شویم؛ نباید نیت ما دیده‌شدن باشد. ولی باید از ظرفیت موجود بهره ببریم. واقعا در بعضی از شهرها بنده شاهد بودم که جوانان مومن با چه سختی برنامه هیات را برگزار می کنند،کمترین کاری که می توان در قبال ای مجاهدت ها انجام داد تکریم این هیات هاست.