بدترین «انتخاب» ابلیس چه بود؟

اما از عواملی که باعث ایجاد خلل در تشخیص معیار انتخاب صحیح افراد می‌شود، می‎توان به تکبر، حسادت، جهالت و ... اشاره کرد. این خصلت‎های ناپسند به قدری ممکن است خطرناک باشد که افراد را تا مرز سقوط به دره‎های عمیق جهم بکشاند که نمونه‎های آن را در آیات قرآن و حتی تاریخ بشریت به فراوانی داشتیم.

شاید اولین موجودی که می‎توان از او به عنوان پیشتازان انتخاب نادرست نام برد، ابلیس باشد در آن زمان که خداوند به او امر کرد بر آدم(ع) سجده کند، اما او به لحاظ تکبر و حسادتی که در وجودش بود، از این کار ممانعت و خروج از درگاه الهی را انتخاب کرد و آن را بر عمل سجده بر خلیفه پروردگار ترجیح داد.

خداوند در آیه24 سوره بقره می‌فرماید: «وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلیسَ أَبى‏ وَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرین‏؛ و چون فرشتگان را فرمودیم: «براى آدم سجده کنید»، پس به جز ابلیس ـ که سر باز زد و کبر ورزید و از کافران شد ـ [همه‏] به سجده درافتادند.» و در آیه‎ای دیگر وقتی ابلیس امر خداوند مبنی بر سجده بر آدم (علیه‌السلام) را رد کرد، خداوند فرمود «از آن [مقام‏] پایین برو، تو را نرسد که در آن [جایگاه‏] تکبّر کنی. پس بیرون شو که تو از خوارشدگانى؛ قالَ فَاهْبِطْ مِنْها فَما یَکُونُ لَکَ أَنْ تَتَکَبَّرَ فیها فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرین‏»

بنابراین ابلیس هم یکی از بدترین انتخاب‎های تاریخ زندگی خود را کرد که موجب خفت و خواری او تا ابد شد؛ یعنی سرپیچی از امر خداوند و انتخاب خواری و ذلت.