زمینه سازی های فرهنگی برای ظهور

درباره کارهاي فرهنگی که می تواند زمينه های لازم را برای آن انقلاب بزرگ فراهم نمايد، از روايات، چنين استفاده می شود:

1-  شناخت امام زمان(عج)

از بايسته‌هايي که در هر زمان ـ به ويژه در عصر غيبت ـ براي پيروان آموزه‌هاي اسلامي بدان سفارش شده، به‌دست‌آوردن شناخت و آگاهی امام آن زمان است. امام صادق عليه ‌السلام به فضيل بن يسار، در کنار سفارش به شناخت امام(عج)، پی آمد اين امر مهم را در اين دانسته که دير و زود شدن اين امر، آسيبي به او نخواهد رساند.

اما اينکه چگونه مي‌توان به اين شناخت رسيد؟ به نظر مي‌رسد هر حقيقتي ـ خواه وجود عيني خارجي داشته باشد يا از امور عقلي باشد ـ از راه شناخت مناسب خود، مانند حس و تجربه و فطرت و عقل و خواب و وحي شناختنی است. روشن است اين ديدگاه به اين معنا نيست که بگوييم همه چيزها و حقيقت‌ها، از اين راه شناخته شده‌اند؛ بلکه مقصود، اين است که شناخت هر يک از چيزها و حقايق، از يک يا بيشتر از اين راه‌ها امکان دارد؛ برای مثال از راه وحي، هر چيزي که خداوند شناساندن آن را به وحي اراده فرموده باشد، شناخته مي‌شود.

 امام علي بن موسي الرضا عليه ‌السلام در روايتی ارزشمند با بيان ويژگي‌های امام، راه را برای شناخت به ما نشان داده است؛ آنجا که فرمودند: «امام، امانتدار خداوند ميان آفريده‌هايش، و حجّت او بر بندگانش، و جانشين او در سرزمين‌هايش، و دعوت‌کننده به سوي خدا و دفاع‌کننده از حقوق واجب او بر بندگان است. امام، پاک‌شده از گناه و بر‌کنار گشته از عيب‌ها است که همه دانش، به او اختصاص دارد و به بردباری شناخته مي‌شود. امام، نظام‌دهنده به دين و باعث سربلندي مسلمانان و خشم منافقان و از ميان رفتنِ کافران است. امام، يگانة روزگار خويش است. هيچ‌کس در جايگاه، به منزلت او نزديک نمي‌شود و هيچ دانشمندی با او برابري نمي‌کند و براي او جايگزين پيدا نمي‌شود و شبيه و مانند ندارد. همه فضيلت‌ها، ويژة او است، بدون آن‌که آن‌ها را خواسته باشد؛ بلکه اين، امتيازي است از طرف فضل‌کننده بسيار بخشنده، براي امام ...»

2-  پايداری در محبت اهل بيت عليهم السلام

يکي از وظايف مهم مؤمنان در هر عصر و زمان، دوستي با اهل بيت پيامبر صلی الله عليه و آله در جايگاه دوستان خداوند است. در دوران غيبتِ واپسين پيشواي معصوم، به سبب پنهان‌زيستي امام، ممکن است عواملي انسان را از اين وظيفة مهم دور سازد؛ از اين رو در روايات، سفارش شده است که بر دوستی با همة پيشوايان معصوم عليهم السلام پايدار باشيم.

 فراموش نکنيم اين دوستی، افزون بر اينکه دستور پروردگار بزرگ است،  در گفتار رسول اكرم صلی الله عليه و آله، آن‌گاه كه سخن از واپسين جانشين خود به ميان مي‌آورد و در نهايت احترام، از بزرگ‌ترين واژگان محبت يعني«بابي و امي؛  پدر و مادرم فداي او» ياد می کرد، نمايان است. نيز آن‌گاه كه نگاه تيزبين علي بن ابيطالب عليه السلام عصرها و قرن‌ها را در مي‌نوردد، زمان واپسين امام را مي‌بيند و با واژگانی مانند رسول اکرم صلی الله عليه و آله اردات خود را نشان می دهد و آنگاه که از امام صادق عليه السلام می‌پرسند: «آيا قائم(عج) به دنيا آمده است؟» می‌فرمايند: «لَا وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيامَ حَياتِي؛ نه؛ اگر او را درك كنم، روزهاي زندگانيم را خدمتگذار او خواهم بود.» و در جايی ديگر فرمود :ند

«... أَمَا إِنِّي لَوْ أَدْرَكْتُ ذَلِكَ لَأَبْقَيتُ نَفْسِي لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ؛ به درستي كه اگر من آن روز را درك مي‌كردم، جانم را براي صاحب اين امر نگه مي‌داشتم«.

... و با روايت‌هاي يادشده و مانند آن، جاي ترديدي نيست که محبّت اهل بيت عليهم‌ السلام ـ به ويژه واپسين حجت الهي ـ در دوران غيبت و به ويژه آستانة ظهور، کاري بس مهم و ارزشمند است. و نقش اساسی در زمينه سازی فرهنگی برای ظهور خواهد داشت.

3- پيروي از امامان پيشين عليهم ‌السلام

از آن‌جا که همه امامان عليهم السلام نور يگانه‌ای هستند، دستور‌ها و فرموده‌هاي ايشان نيز يک هدف را دنبال مي‌کند؛ بنابر‌اين، پيروي از هر کدام، پيروي از همه آن‌ها است. در زماني که يکي از آن‌ها در دسترس نيست، دستور‌هاي ديگران چراغ راه هدايت است. رفتار به دستورات آنها زمينه های فرهنگی برای درک ظهور را فراهم می کند.

4- بزرگداشت نام و ياد آن حضرت(عج)

يکي از مسئوليت‌هاي شيعه درباره حضرت مهدي عجل الله فرجه در اين دوران بزرگداشت نام و ياد آن حضرت(عج) است. اين بزرگداشت، جلوه‌هاي فراواني دارد. از برپايي نشست‌های دعا و نيايش گرفته تا کارهای فرهنگي و ترويجي و از برپايي حلقه‌هاي بحث و گفت‌و‌گو گرفته، تا پژوهش‌هاي بنيادين و سودمند، همه و همه مي‌تواند در راستاي بلندي بخشيدن به اين نام بزرگ باشد.

بنابراين، نقش مردم به‌طور عام و ياران و ياوران به طور خاص، در زمينه سازي براي ظهور در عرصه اعتقادی، نقشي کليدي و در جهت خودسازي براي توان مندي ياري حضرت مهدي عليه ‌السلام است.